از راهنمایی دلسوزانه تا شیوه‌ نادرست در ارشاد

به گزارش ایکنا از خراسان‌جنوبی، امر به معروف و نهی از منکر از فرائض دین حیات بخش اسلام است که آثار و فواید بسیاری برای جامعه اسلامی دارد.

دین اسلام در پی سعادت پیروانش است و این سعادت به معنای داشتن یک زندگی درست است که نه تنها حیات زیبای دنیوی را نصیب انسان می‌سازد، بلکه او را در مسیر آخرتی سرشار از رضایت خداوند قرار می‌دهد و یکی از اصولی که انسان را در این صراط مستقیم قرار می‌دهد امر به معروف و نهی از منکر است.

ابراهیم(ع) برای نشان دادن راه درست به مردم زمانه‌اش در آتش وارد می‌شود تا گلستان حقیقی را به انسان‌ها نشان دهد و یوسف(ع) برای نشان دادن راهی که انسان‌ها را به خداوند می‌رساند چندین سال از خانواده دور مانده و سال‌ها در زندان جهل مردمان زمان خود اسیر می‌شود.

حسن خلق در هدایت؛ امر فراموش شده
امام حسین(ع) برای نشان دادن معروف با خانواده‌اش راهی، راهی می‌شود که به شهادت و اسارت ختم شد، مسیری که اگر طی نمی‌شد شاید بسیاری از مردم در جهل می‌ماندند و امامان و پیامبران بسیاری که برای نشان دادن زیبایی معروف و زشتی منکر سال‌ها غربت و اسارت را به جان خریدند.

اما آنچه که در سرتاسر زندگی ائمه اطهار(ع) که در واقع فرستادگان خدایند به وضوح دیده می‌شود نرم خویی و حسن خلق در هدایت و ارشاد مردم است، امری که شاید امروزه به فراموشی سپرده شده است.

شاید مهم‌ترین نکته‌ای که باید در امربه معروف و نهی از منکر به آن توجه کرد، شیوه و چگونگی ارشاد فرد و به ویژه مدارا کردن در این امر است و این، به نوعی خط قرمز هدایت است، خط قرمزی که اگر فرد ارشادکننده از آن رد شده و حسن خلق را کنار بگذارد نه تنها اثر مثبتی ندارد بلکه آثار زیانباری که گاهی غیرقابل جبران است و به گمراهی بیشتر فرد ختم می‌شود، به دنبال خواهد داشت.

ملایمت و مدارا؛ ویژگی‌ آمران به معروف و ناهیان از منکر
این ویژگی آمران به معروف آن چنان با اهمیت است که در کلام امام صادق(ع) از ملایمت و مدارا به عنوان یکی از ویژگی‌های آمران به معروف و ناهیان از منکر یاد شده است.

همچنین قرآن کریم، در سوره آل عمران، آیه 159، در بیان اخلاق نیک پیامبر(ص)، در دعوت مردم به دین مبین اسلام می‌فرماید: «از رحمت‌های خداوند نسبت به تو این است که تو را مهربان و خوش خوی گردانید. که اگر تندخو و سخت دل بودی، مردم از گرد تو پراکنده می‌شدند».

در یک مکان عمومی جمله جالبی را بر روی دیوار دیدم. جمله‌ای که به زیبایی یک کار خوب می‌درخشید و آن جمله این بود: پسندیده‌تر آن است که در این مکان سیگار نکشیم. در حالی که همه ما برای این مضمون این جمله تکراری و شاید کمی آمرانه را در ذهن داریم که لطفا در این مکان سیگار نکشید. اما این جمله زیبا و جالب با لحنی شیرین آن چنان نظر خواننده را جلب می‌کند که گویی ناخودآگاه دوست داری این جمله را اجرا کنی.

نکته دیگری که باید در امربه معروف و نهی از منکر مدنظر قرار داد این است که گاهی شخص از موضع بالا افراد دیگر را آمرانه به کاری وادار یا از کاری نهی می‌کند گویی که انگار در طول زندگی خود هیچ گناهی انجام نداده است!

فرسنگ‌ها دوری از اسلام
زیبنده نیست که به این لحن صحبت نام امر به معروف داده شود، چرا که بسیار با امر به معروف و نهی از منکر مدنظر اسلام فاصله‌ دارد، فاصله‌ای که گاهی انسان‌ها را فرسنگ‌ها از اصول اسلام دور می‌کند.

بی تردید آنچه که در امر به معروف و نهی از منکر مهم است نجات فرد از گمراهی و ادامه یافتن جریان زندگی او مطابق با آیین الهی است، بنابراین با کمی مدارا می‌توان به نتیجه مدنظر این فریضه اساسی که همان نجات جامعه و عدم تسلط بدخواهان است، رسید.

یادداشت از زهرا حمیدی

انتهای پیام