صبر؛ صفت ممتاز منتظر

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن مُلایی، مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت در رابطه با ویژگی‌های شخص منتظر در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، به صفت بسیار مهم فرد منتظر یعنی صبر و استقامت اشاره کرد و گفت: در آیاتِ با موضوع فرج، انتظار فرج با صبر مقرون شده و این دو صفت کنار یکدیگر قرار دارند.

وی ادامه داد: منتظر امام زمان(عج) که در یک افق آرمانی زندگی خود را طی می‌کند بدون صبر نمی‌تواند به این مسیر ادامه دهد و بدون استقامت توانایی دستیابی به افق مطلوب را ندارد.

حجت‌الاسلام ملایی افزود: صبر در اذهان عمومی تنها به معنای تحمل صرف معنا شده است و معمولاً صبر را به مقاومت در برابر مصیبت و بلا معنا می‌کنند و اینکه شخص باید در برابر غم و گرفتاری‌هایی که به او می‌رسد خودنگهدار باشد، البته این تعریف صحیح است و یکی از معناهایی است که در فرهنگ اهل بیت(ع) به آن تأکید شده است.

این کارشناس مهدویت اظهار کرد: اما این تعریف معنای کاملی از صبر نیست و شاخه دیگری به معنای مقاومت در برابر گناه نیز وجود دارد و این بدان معنا است که اگر افق مطلوبی را مدنظر قرار می‌دهیم در مقابل این هدفِ آرمانی، موانع و گرفتاری‌هایی وجود دارد که ظهور را به تأخیر می‌اندازد و ما را از تراز یک انسان منتظر خارج می‌کند؛ لذا ما به‌عنوان منتظر امام زمان(عج) باید موانع و اتفاقاتی را که در مسیر وجود دارد و ممکن است دچار آن شویم، اولاً شناسایی کنیم و ثانیاً در برابر آن‌ها مقاومت کنیم که این مقاومت در برابر انجام گناه‌ها و خطاها صبر بر گناه نامیده می‌شود و به دو سطح فردی و اجتماعی تقسیم می‌شود.

حجت‌الاسلام ملایی بیان کرد: شخص منتظر باید در برابر گناه‌های شخصی مقاومت کند و خود را در مهلکه نیندازد، بُعد دیگر صبر در برابر گناه، اجتماعی است که این مقاومت و صبر اجتماعی مهم‌تر و دشوارتر از گناه‌های فردی است.

وی ادامه داد: جالب است که عمده گناه‌هایی که مانع ظهور امام زمان(عج) می‌شود همین گناه‌های اجتماعی است که ما به‌عنوان یک منتظر باید آن‌ها را بیشتر شناسایی کنیم.

تفرقه‌اندازی؛ یکی از مهم‌ترین گناه‌های اجتماعی

این کارشناس مهدویت تفرقه و جدایی میان دل‌های شیعیان را یکی از مهم‌ترین گناه‌های اجتماعی دانست که مانع ظهور می‌شود و افزود: امام زمان(عج) در روایتی می‌فرمایند: اگر شیعیان ما بر محور عهد ولایت ما، با هم همدل باشند سعادت دیدار و ظهور ما را از دست نمی‌دهند؛ لذا تفرقه‌های اجتماعی میان شیعیان، ظلم و ستم اجتماعی، قطع رحم، تجمل‌گرایی، اشرافیت و ... نیز در متون دینی و مهدویت به‌عنوان گناه‌هایی معرفی می‌شوند که مانعی برای ظهور هستند.

حجت‌الاسلام ملایی گفت: جامعه منتظر امام زمان(عج) باید مراقب این گناه‌ها و خط قرمزها باشند و به آن‌ها نزدیک نشود و اگر نزدیک شد با توبه و اظهار ندامت از این مسیر اشتباه بازگردد.

این کارشناس مهدویت، صبر بر انجام واجباتی که سبب تسریع در ظهور می‌شود را نوع دیگری از صبر دانست و افزود: خداوند برای تسریع در امر ظهور واجباتی را معرفی کرده است که منتظر امام زمان(عج) باید آن‌ها را شناسایی کند و خود را ملزم به اجرای آن واجبات بداند، البته شناسایی این بایسته‌ها صبر بسیاری می‌طلبد.

وی ادامه داد: این واجبات به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم می‌شوند که اگر به آن‌ها عمل شود تسریع در امر ظهور ایجاد می‌شود، لذا یکی از مهم‌ترین صفات برای فرج صبر بر مصیبت و بلا، صبر بر دوری از گناه و صبر بر انجام واجبات دینی است.

حجت‌الاسلام ملایی بیان کرد: منتظر امام زمان(عج) باید سعی کند صفت ممتاز صبر را که در این سه شاخه قرار دارد مدنظر قرار دهد تا به دام آفات مهدویت یعنی تعجیل، تطبیق و تعیین وقت برای ظهور گرفتار نشود.

وی در پایان گفت: این آفت‌ها به دلیل بی‌صبری برای ظهور امام زمان(عج) اتفاق می‌افتد که منتظر با صبر خودش می‌تواند مانع از گرفتاری‌اش در دام آفت‌ها شود و توفیق دریافت مدال منتظر واقعی را دریافت کند.