شیوع ویروس کرونا اواخر دسامبر گذشته (آذر و دی 98) از کشور چین آغاز شد و براساس آخرین آمار سخنگوی وزارت بهداشت ۹۷۸ نفر در ایران به این ویروس مبتلا شدهاند و 54 نفر نیز جان خود را از دست دادهاند.
این بیماری واکسن و درمان خاصی ندارد، اما قابل پیشگیری است و به راحتی و با راهکارهای ساده میتوان از شیوع و ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد؛ مردم باید از تماسهای غیرضروری، حضور در اجتماعات، روبوسی و دست دادن بپرهیزند و فاصله یک متر را رعایت کنند.
همچنین، وزارتخانهها و نهادهای مختلف اقدامات پیشگیرانه متفاوتی از جمله لغو برنامهها، کنسرتها و تعطیلی سینماها و تئاترها، تعطیلی دانشگاهها و خوابگاههای دانشجویی و مدارس را برای جلوگیری از سرایت بیشتر این بیماری در دستور کار قرار دادهاند.
با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم حفظ سلامت بیشتر دانشآموزان، شبکه «هفت» امکانات خود را در اختیار آموزش و پرورش قرار داده است و دانشآموزان مقاطع تحصیلی گوناگون میتوانند در خانه از این آموزشها استفاده کنند. هر عنوان درسی در ۲۰ دقیقه و روزانه هر پایه تحصیلی ۴ تا ۵ ساعت آموزش داده میشود.
در واقع اقدام سریع و به موقع شبکه آموزش برای کمرنگ کردن دغدغههای آموزشی خانوادهها اقدامی درخور تحسین است و این اتفاق میتواند زمینه آموزشهای لازم را برای شرایط مشابه فراهم کند. آموزش از راه دور مدتی است که در بسیاری از کشورهای جهان رایج شده و در حالت عادی از این شیوه برای بسیاری از مقاطع و رشتهها استفاده میشود.
شروع آموزش از راه دور به دهه 1700 میلادی برمیگردد. در سال 1873 آنا تیکنر انجمن مطالعات زنان را در ایالات متحده آمریکا تأسیس کرد که برای ردوبدل کردن اطلاعات و آموزشهای لازم به اعضای خود از روش مکاتبهای استفاده میکرد و در سال 1883 در ایالات متحده دانشگاه مکاتبهای کرنل تأسیس شد. (استادزاده،1381)
در کشور ما نیز آموزش از راه دور و استفاده از تکنولوژیهای مختلف آموزشی مراحل گوناگونی را طی کرده است. در سال 1341 ادارهای به نام آموزش فعالیتهای سمعی و بصری در وزارت فرهنگ تشکیل شد که بعدها با عنوان دفتر آموزش سمعی و بصری فعالیت خود را ادامه داد. (مهرمحمدی،1381)
تلویزیون آموزشی در سال 1344 زیر نظر وزارت آموزش و پرورش تأسیس شد و کار خود را بعد از دو سال با پخش برنامهای درسی در زمینههای مختلف شروع کرد. هدف از پخش برنامهها، جبران کمبود معلم متخصص و آزمایشگاهها بود. یکی از نمونههای مرحله چهارم تکنولوژی آموزشی در ایران تأسیس دانشگاه آزاد است. قبل از آن دانشکده مکاتبهای سپاهیان انقلاب (بعدها ابوریحان بیرونی) نیز برای رسیدن به همین هدف برای آموزش کارکنان دولت فعالیت میکرد.
فراگیری مهارت هدایت خود در آموزش یکی از مزایای مهم این شیوه آموزشی است و میتواند سبک آموزشی کودکان و نوجوانان را متحول کند و بسیاری از فرصتها را به ارمغان آورد
با توجه به شرایط فعلی کشور و نگرانی مردم در مورد سلامت خود و خانواده، آموزش از راه دور میتواند نگرانی خانوادهها را از روند تحصیلی فرزندانشان کمی جبران کند. البته این شیوه آموزشی با تکرار دروس نقش مثبتی را در روند فراگیری دانشآموزان خواهد داشت و استفاده از فضای مجازی و حتی ضبط برنامهها این امکان را برای دانشآموزان فراهم میکند تا یک درس را بارها مرور کنند. فراگیری مهارت هدایت خود در آموزش یکی از مزایای مهم این شیوه آموزشی است و میتواند سبک آموزشی کودکان و یا نوجوانان را متحول کند و بسیاری از فرصتها را به ارمغان آورد.
شبکه آموزش با تعیین یک جدول مشخص از برنامههای هر گروه و با اعلام قبلی، از معلمان همان دروس دعوت میکند تا با حضور در استودیو مبحث درسی خود را برای دانشآموزان ارائه دهند. استفاده از وسایل محدود آموزشی و حضور یک مجری در برنامه از ویژگیهای برنامههای آموزشی مدارس این شبکه است. تصمیمگیری برای اجرای برنامه زنده و تأمین محتوای مطلوب قطعاً دشوار است اما اکنون که شبکه آموزش در این مسیر گام برداشته است شاید بتوان با در نظر گرفتن برخی موارد به بهبود آموزش در این برنامهها کمک کرد.
آموزش کودکان به خصوص در مقطع ابتدایی با دشواریهای خاص خود روبهروست. بنابراین استفاده از مدرسانی که بتوانند ارتباط خوبی با دوربین برقرار کنند و روانشناسی آموزش را به خوبی بشناسند از ضرورتهای اصلی این برنامههاست. علاوه بر این، استفاده از ابزارهای کمکآموزشی مانند تصاویر گرافیکی و فیلم و عکس میتواند دانشآموزان را تا پایان وقت آموزش پای گیرندهها بنشاند.
مجری هم میتواند در زمینه همراهی و همیاری مدرس گامی مثبت در جهت پیشبرد برنامه بردارد و تمامی عوامل صحنه اعم از کارگردان و تصویربردار باید همکاری دقیقی با مدرس داشته باشند تا در هنگام استفاده از ابزارهای کمکآموزشی، تصویر آن به خوبی برای دانشآموزان نمایش داده شود. همچنین مدرس میتواند قبل از شروع مبحث از دانشآموزان بخواهد که وسایل مورد نیازشان را آماده کنند و در حین آموزش با او همراهی و تکرار کنند.
البته وزن و نسبت مزایا و معایب استفاده از آموزش الکترونیکی بسته به اهداف برنامه آموزشی متفاوت است، اما در شرایط فعلی که خانوادهها به قرنطینه خودخواسته مجبور شدهاند این روش میتواند آرامش روانی خانوادهها را ر پی داشته باشد.
منابع
استادزاده، زهرا(1381). دانشگاه باز و آموزش از راه دور، مجله رهیافت، شماره 31.
مهرمحمدی، محمود(1381). بررسی راهکارهای افزایش دسترسی به آموزش عالی، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، سال هشتم، شماره سوم.
یادداشت مینا حیدری
انتهای پیام