کم‌توجهی به فیلمنامه مشکل اصلی تلویزیون است/ «روزهای ابدی» کیفیتی نازل دارد

سید محمد حسینی کارشناس سینما در گفت‌و‌گو با ایکنا سریال «روزهای ابدی» را چنین ارزیابی کرد: این مجموعه متاسفانه علی‌رغم بهره بردن از کادر فنی و کارگردانی باتجربه و کارآزموده در حوزه ساختار و فرم چنان پایین‌تر از انتظار ظاهر شده که هنوز نتوانسته مخاطب جدی برای خود جلب کند. همان اتفاقی که متاسفانه در سال‌های گذشته برای مجموعه‌هایی نظیر «معمای شاه» رخ داد.

وی درباره ضعف این مجموعه افزود: علت چیست؟ آیا ماهیت ذاتی داستان‌ها و وقایع انقلابی غیرجذاب است؟ به نظر بدیهی می‌رسد که چنین نیست لااقل در حوزه نشر و مکتوب ثابت شده که داستان‌های انقلاب نه تنها جذاب هستند، بلکه می‌توانند رکورد مخاطبان نشر را بارها و بارها جابجا کنند، اما چرا این اتفاق در حوزه تصویر کمتر رخ داده است.

«در چشم باد» نمونه‌ای موفق در حوزه تولیدات انقلابی

این کارشناس رسانه ادامه داد: به خاطر دارم مجموعه پویانمایی سه بعدی «فرزندان آفتاب» به کارگردانی علی احمدی و تهیه کنندگی علی نوری اسکویی آنچنان با اقبال نوجوانان مواجه شده بود که بیشتر بچه‌ها آن را تماشا کردند. باز به خاطر دارم مجموعه «در چشم باد» با آن شروع باشکوه خود مخاطب را تا اندازه بسیار زیادی با خود همراه کرده بود و فضای اتفاقات منتهی به انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را تا حد توان خود به خوبی برای مخاطب بازگو کرد.

حسینی تاکید کرد: حتی مجموعه «کیمیا» که بدون ادعا داستان خود را برای مخاطب روایت می‌کرد توانسته بود با وجود کاستی‌های تکنیکی که بخش عمده آن ناشی از پایین بودن بودجه کار بود مخاطب خود را داشته باشد و به ‌عنوان سریال تلویزیونی بی‌ادعا مخاطبانش را پای قصه روان و بدون لکنت خود بنشاند و در آینه سرنوشت کیمیا ماجرای انقلاب را برای مخاطب بازگو کند.

کمبود نمونه‌های موفق

وی متذکر شد: اما با این حال دوباره باید پرسید چرا مثال‌های اینچنینی کم و انگشت‌شمار هستند، چرا عمدتاً داستان‌های نقل شده در تلویزیون درباره انقلاب نمک لازم را ندارند و نمی‌توانند مخاطب برای خود جذب کنند.

این منتقد تاکید کرد: بررسی دقیق این مشکل (عدم جذابیت فیلم‌ها یا سریال‌های انقلابی) زمان می‌طلبد، اما به اجمال باید گفت چنین مشکلی ریشه در دو وجه مدیریت از یک سو و عوامل اجرایی از سویی دیگر دارد.

حسینی درباره مدیریت در حوزه رسانه نیز چنین توضیح داد: آسیب اصلی مدیریت امروز مشکلی است که به عدم درک صحیح از جوانگرایی مربوط می‌شود، اینکه بخواهیم به بهانه جوانگرایی نیروهای متخصص و با تجربه خود را ندیده بگیریم، اشتباهی جبران‌ناپذیر است که تنها ما را از داشته‌های خودمان غافل می‌کند.

ضعف عوامل فنی

این پژوهشگر سینما یادآور شد: عوامل فنی فعال در عرصه تولید هم دچار مشکلاتی هستند که بخش عمده آن مانند دردی مزمن به نوعی عادت تبدیل شده است. مشخصاً موضوع فیلمنامه و متن را مشکل اساسی این بخش می‌دانم و معتقدم فیلمنامه به ‌عنوان پایه و مایه اصلی تولید آثار در مجموعه‌های تلویزیونی کمترین وجه اهمیت را چه از منظر مالی و چه زمان و پژوهش و تولید دارد.

وی با انتقاد از دستمزد سلبریتی‌ها بیان کرد: این نقیصه به اندازه‌ای آشکار است که گاه دستمزد یک سلبریتی درجه سه در یک مجموعه تلویزیونی برای یک یا دو ماه بازی چند برابر کل هزینه فیلمنامه‌ای است که ممکن است چند سال برای نگارش آن وقت صرف شده باشد. این نسبت و این بی‌اهمیتی متن، درد مزمن و دیرهنگامی است که سالهاست رسانه و حتی سینمای ما با آن دست به گریبان است. همچنین می‌توان به فرم  ضعیف در تولید و گاهی روایت‌های یک‌طرفه رادیویی غیر دراماتیک اشاره کرد؛ به‌نحوی‌که در غالب اثر به نظر می‌رسد کارگردان و عوامل فنی منظورشان از تولید خواندن یک متن غیر نمایشی در ساختاری خبری است در‌حالی‌که ظرف درام و سریال داستانی بدون هیچ تردیدی بیش از همه نیاز به قصه و داستان دارد تا شعارهای ایدئولژیک گل درشت غیر جذاب.

ضعف آشکار متن

حسینی یادآور شد: «روزهای ابدی» را باید در زمره آثاری دانست که بیش از هر چیز از متن خود و بعد از آن نحوه و فرم اجرای غیر‌جذاب رنج می‌برد در‌حالی‌که می‌توانست یکی از جذاب‌ترین سریال‌های سال‌های اخیر تلویزیون باشد.

این کارشناس سینما در پایان درباره ضعف فنی سریال نیز تاکید کرد: ضعف‌های فنی سریال به اندازه‌ای واضح است که نیازی به کارشناسی آن نیست. ضعف‌های آشکار در شرایطی است که فیلمسازانی نظیر امیر حسین مهدویان و جلیل سامان توانسته‌اند با آثارشان روایتگر مناسبی از تاریخ انقلاب باشند.