موزه «ویکتوریا و آلبرت» انگلستان و روایت تاریخ پنج هزار ساله ایران
موزه «ویکتوریا و آلبرت» انگلستان از موزه های مهم و تاریخی جهان است که نمایشگاهی با ۳۵۰ اثر هنری متعلق به تاریخ پنج هزار ساله ایران را میزبانی می‌کند.
به گزارش ایکنا به نقل از پایگاه خبری العربی الجدید، موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن انگلستان از برترین موزه‌های جهان از نظر داشتن ذخائر غنی آثار هنری و بزرگ‌ترین موزه جهان از نظر هنرهای تزئینی است. این موزه که خانه دائمی بیش از ۴٫۵ میلیون اشیاء گوناگون است در سال ۱۸۵۲ تأسیس شد و به نام ملکه ویکتوریا و پرنس آلبرت که در جوانی درگذشت، نام‌گذاری شد.
در حال حاضر موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان با نمایش ۳۵۰ شیء و اثر هنری میزبان نمایشگاهی از ۵۰۰۰ سال تاریخ ایران با نام «حماسه ایران» است و این نخستین‌بار در طول ۹۰ سال گذشته است که در انگلیس نمایشگاهی درباره هنر، تاریخ و فرهنگ ایران برپا می‌شود.
این نمایشگاه از ۱۳ فوریه(25 بهمن 99) برپا شده است و تا ۳۰ آگوست(22 مرداد 1400) ادامه خواهد داشت و آثار آن از مجموعه‌های آمریکا، روسیه، فرانسه، بلژیک و انگلیس امانت گرفته شده و چیدمان آن شبیه یک شهر است و دروازه، باغ، قصر و کتابخانه دارد. همچنین اشیای آن به ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد تعلق دارد و آثاری پیش از تمدن‌های اولیه پارسی، تشکیل امپراتوری ایران، حکومت ساسانیان و ظهور دین زرتشتی و نیز تصویری متنوع از جغرافیای ایران در آن به نمایش درآمده است.
براساس این گزارش، نمایشگاه به گونه‌ای طراحی شده که شبیه معماری ایرانی با ریشه‌های فارسی، اسلامی، مغولی و مدرن است و بازدیدکننده از دروازه شهر وارد باغ‌هایی می‌شود که چهار عنصر آسمان، زمین، آب و گیاهان را براساس فلسفه زرتشتی برجسته می‌کنند؛ تصاویری از باغ عدن و سپس کاخ و کتابخانه مربوط به دوران ایران باستان نیز از جمله تصاویر نمایش داده شده است.
مسئولان برپایی این نمایشگاه ابتدا مناظر طبیعی منعکس‌کننده زمین و جغرافیا از کوه تا دشت و صحرا و ساحل را به نمایش گذاشته‌اند و سپس وارد تمدن‌های اولیه ایران شده‌اند که متعلق به ماد‌ها، هخامنشیان، سلوکیان و ساسانیان است و به 550 سال قبل از میلاد برمی‌گردد. بخشی از آثار آن مربوط به آموزه‌ها و اعتقادات زرتشت در فرهنگ، هنر و شهرسازی ایران است که تأثیر آن تا به امروز وجود دارد و مهمترین آن احترام به عناصر طبیعت و مبارزه دائمی خدای شر و خدای نیکی است و خدای نیکی همیشه پیروز می‌شود که همه این موارد در نقاشی‌ها و آثار باستانی و روی سکه‌ها هویداست.
نمایش نسخه‌های قرآنی
بخش دیگری از این نمایشگاه به ظهور و استقرار اسلام در اواسط قرن هفتم می‌پردازد که به پیروزی اعراب مسلمان در برابر ساسانیان و فتح ایران منجر شد و شامل قرآن‌ها، نسخه‌های خطی و مینیاتورهایی است که شکوفایی خط عربی را به عنوان عنصری اساسی در هنر و تزئینات ایرانی نشان می‌دهد.
از جمله نسخ خطی ارائهشده، نسخه خطی معروف طالع‌بینی با عنوان «برج اسکندر سلطان»(یکی از پادشاهان تیموری) است که به قرن پانزدهم تعلق دارد و یکی از هزاران نسخه خطی است که به صورت قاچاق در موزه‌های غربی مشاهده می‌شود. یکی از چشمگیرترین و جالب‌ترین بخش‌های نمایشگاه، بخش Royal Patronage (حمایت سلطنتی) است که به ظهور دوباره پادشاهی از قرن ۱۳ به بعد در ایران اختصاص یافته است. در این بخش سه نقاشی 10 متری از ساختمان‌های کاشی‌کاری‌شده شهر اصفهان از سقف آویزان شده‌اند تا در قالب نمایی مبتنی بر واقعیت، ظاهر یک گنبد کامل را بازسازی کنند.
همچنین نسخه‌های خطی نادری از تألیفات ادبی وجود دارد که از مجموعه ساریخانی در آکسفوردشر و کتابخانه بریتانیا وام گرفته شده‌اند و مهمترین آنها کتاب‌هایی نظیر شاهنامه است که شصت هزار بیت شعر دارد و ابوالقاسم فردوسی آن را سروده و تاریخ پارسیان و افسانه‌های آنها را از دوران باستان تا قرن هفتم میلادی روایت کرده است.
بخش آخر این نمایشگاه به تغییرات اجتماعی و سیاسی ایران از دهه 1940 تا امروز می‌پردازد که شامل مرور وقایع انقلاب اسلامی، جنگ هشت ساله ایران و عراق و ایران امروز است. همچنین طیف وسیعی از آثار از جمله مجسمه‌سازی، کاشی‌کاری، فرش‌ها، نساجی، عکاسی و فیلم‌سازی متعلق به هنرمندان ایرانی از جمله منیر شاهرودی فرمانفرماییان (زاده ۱۶ آذر ۱۳۰۱ ـ درگذشته ۳۱ فروردین ۱۳۹۸) و پرویز تناولی (متولد 1316)، دو نقاش برجسته و شیرین نشاط (زاده ۶ فروردین ۱۳۳۶)، عکاس و فیلم‌ساز است.
البته هنر معاصر ایران پویا و مهیج است و آثاری غنی و متنوع با تأکید بر مفاهیمی چون جنسیت، سیاست و مذهب بازدیدکنندگان را شگفت‌زده کرده و این نکته را اثبات می‌کند که چرا فرهنگ و هنر ایران مورد توجه جهانیان است.
