گام بیست‌وسوم روزهداری/ خدایا بشوی مرا در این ماه از گناه + صوت
اگر می‌خواهید از روزه ماه رمضان استفاده کنیم، باید از گناه پاک شویم، برای رسیدن به چنین مقامی باید گناهان را بشناسیم و از خدایی که چشم‌پوش لغزش‌هاست برای پاک شدن مدد بگیریم.
به گزارش ایکنا، بنده از گناه خارج نمی‌شود، مگر با اقرار بر گناه و تنها کسی به گناهان خود اعتراف میکند که بداند چه کاری گناه است؛ یعنی حقیقت گناهان و انواع آن را بشناسد و به خودآگاهی برسد که چه بخش از اعمالش درست و چه بخشی اشتباه بوده است. رسیدن به این شناخت به انسان کمک میکند خود را از گناهان پاک کند و در چنین مرحله‌ای است که می‌توان از خدا خواست ما را آزمایش کند.
در بیست و سومین روز از ماه مبارک رمضان می‌توان از خدا خواست: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللّهمّ اغسِلْنی فیهِ من الذُّنوبِ وطَهِّرْنی فیهِ من العُیوبِ وامْتَحِنْ قَلْبی فیهِ بِتَقْوَی القُلوبِ یا مُقیلَ عَثَراتِ المُذْنِبین؛ خدایا بشوی مرا در این ماه از گناه و پاکم کن در آن از عیب‌ها و آزمایش کن دلم را در آن به پرهیزکاری دل‌ها، ای چشم پوش لغزش‌های گناهکاران».
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «اللّهمّ اغسِلْنی فیهِ من الذُّنوبِ» می‌گوید: در این دعا از خدا می‌خواهیم تا ما را از گناهان شستوشو دهد. اگر قصد رفتن به میهمانی داشته باشیم خودمان را شستوشو می‌دهیم و تمیز می‌کنیم، حالا ماه رمضان میهمان خدا هستیم، آیا خودمان را و دلمان را از گناه تمیز کرده‌ایم؟
وی می‌افزاید: ماه رمضان ماهی است که شما را دعوت کرده‌اند به میهمانی خدا و رفتن به میهمانی مقدماتی دارد از جمله شست و شو دادن؛ اما در ماه رمضان کسی به فکر این نیست که خودش را تمیز کند.
این استاد اخلاق ادامه می‌دهد: باید خودمان را شست و شو بدهیم تا لیاقت حضور در مهمانی خدا را داشته باشیم، پس اگر می‌خواهید از روزه ماه رمضان استفاده کنید، باید از گناه شست و شو پیدا کنید.
این مجتهد و عالم ربانی در ادامه می‌گوید: برای اینکه از خدا بخواهیم تا ما را پاک کند، باید نیمه شب از خواب برخیزیم و مانند کودکان اشک بریزیم و گریه کنیم و چون خدا مهربان است ما را می‌بخشد.
وی در ادامه در شرح فراز «وطَهِّرْنی فیهِ من العُیوبِ» اظهار میکند: خدایا من را از عیبم پاک کن؛ عیب‌ها عبارتند از: تهمت، غیبت، دروغ، ریا، تکبر، حسد و ... بدانید که اگر عیب داشته باشیم، ثواب کامل اعمالمان نوشته نمی‌شود.
این استاد اخلاق در شرح فراز «وامْتَحِنْ قَلْبی فیهِ بِتَقْوَی القُلوبِ» می‌گوید: در این بخش از دعای روز بیست و سوم ماه رمضان می‌گوییم؛ خدایا، دلم را آزمایش کن تا با اهل تقوا هماهنگ شوم. آنهایی که تقوای دل دارند، تقوای دل از تقوای زبان بهتر و ارزشمندتر است. ما گاهی زبانمان ترس خدا را اعتراف میکند، اما در دلمان ترس خدا نیست.
وی ادامه داد: در دین، چراغ قرمز به معنای حرام و چراغ سبز به معنای حلال است. حال خدا ترس کسی است که پشت چراغ قرمز بایستد و هنگامی که چراغ سبز شد، حرکت کند. البته نباید برای ترس از جریمه شدن پشت چراغ قرمز توقف کرد، بلکه باید برای احترام به قانون از آن عبور نکرد که این دو دارای ارزش‌های متفاوت هستند.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح «یا مُقیلَ عَثَراتِ المُذْنِبین» می‌گوید: ای خدایی که همه لغزش‌های گناهکاران را اقاله میکند. این دعاها را درباره ما اجابت کن، اقاله یعنی اینکه شما از یک کاسبی جنسی را خریداری کرده‌اید و بعد از مدتی می‌خواهید آن را پس بدهید و مستحب است که آن کاسب جنس را پس بگیرد. این را اقاله می‌نامند، به خدا هم می‌گوییم خدایا گناهان ما را اقاله کن و ما را مفتکی و بدون هزینه بیامرز.
حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام، نویسنده و پژوهشگر دینی در کتاب «نجوای روزه‌داران» در تفسیر دعای روز بیستم و سوم ماه رمضان آورده است:
پیام اول: شستوشوی گناهان
زشتی‌ها و گناهانی که از انسان صادر میشود، در دل و جان آدمی ایجاد تاریکی و ظلمت میکند، زیرا وجود انسان مانند حریری لطیف و سفید می‌ماند، که اگر در معرض گرد و خاک و کثافات قرار گیرد تیره میشود و اگر با اولین نکته سیاهی که بر آن پارچه نشست، شستوشو داده نشود، تیرگی در پارچه نفوذ پیدا میکند و کم‌کم بر این سیاهی افزوده میشود، تا زمانی که دیگر جای سفیدی در آن حریر لطیف یافت نمی‌شود. گناهان و تیرگی‌هایی که بر وجود آدمی اثر می‌گذارد، برحسب صفات و خصوصیات انسان متغیر است، باید آنها را بشناسد و درصدد زدودن آنها و شستوشوی دل از آن کثافات و گناهان برآید. کسی که طلب میکند «اَللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیهِ مِنَ الذُّنُوبِ» باید به گناهان خود در پیشگاه خداوند متعال اعتراف کرده و با ندبه و دعا به پیشگاه ذات باری‌تعالی محبت او را به خود جلب کند، تا موجبات پذیرش توبه‌اش فراهم آید.
برخی از راه‌های شستوشوی گناهان
۱.اقرار بر گناه نزد خداوند: امام صادق(ع) فرمودند: همانا به خدا قسم بنده از گناه، با اصرار بر گناه خارج نمی‌شود و بنده از گناه خارج نمی‌شود مگر با اقرار بر گناه.
۲.توبه و استغفار حقیقی: امام علی(ع) به مردی که در حضور آن حضرت استغفار کرد چنین فرمود: مادرت برایت بگرید، آیا میدانی استغفار چیست؟ استغفار درجه شریفان بلندمرتبه است و اسمی است که بر شش معنی اطلاق میشود: اول: پشیمانی از گذشته. دوم: تصمیم بر عدم تکرار گناه برای همیشه. سوم: پرداخت حقوق مردم تا به هنگام ملاقات با خدا حقی بر تو نباشد. چهارم: به جا آوردن فرائضی که درست به جا نیاورده‌ای. پنجم: ذوب کردن گوشتی که از حرام بر بدنت روییده به وسیله حزن و اندوه تا پوست به استخوانت بچسبد. ششم: چشاندن رنج و زحمت عبادت به جسم همانگونه که لذت معصیت را چشیده است، پس از آنکه همه این مراحل را طی کردی، آنگاه بگو استغفرالله.
۳.اقامه نمازهای واجب: پیامبر(ص) می‌فرمایند: نماز پنج‌گانه به نهر آبى تشبیه شده است که روزانه پنج بار انسان خود را در آن نهر شستوشو می‌دهد.
۴.نماز شب: امام صادق(ع) فرمودند: نماز مؤمن در شب گناهانی که در روز انجام داده است را از بین می‌برد.
۵.شب زنده‌داری: امام باقر(ع) فرمودند: به درستی که مؤمن وقتی شب را بیدار باشد و صبح کند در حالی که آن روز را روزه بدارد، برای او گناهی نوشته نمی‌شود و قدمی را بر نمی‌دارد مگر اینکه برای او حسنه‌ای نوشته میشود. (کلمه خیری نمی‌گوید مگر اینکه برای او حسنه‌ای نوشته میشود) و اگر در آن روز بمیرد، روح او به علیین بالا برده میشود و اگر بماند تا اینکه افطار کند خداوند او را از توابین می‌نویسد.
۶.قرائت قرآن: امام باقر(ع) می‌فرماید: کسی که سوره قدر را ۱۰ مرتبه بخواند، برای او هزار گناه از گناهانش بخشیده میشود.
۷.ذکر: امام صادق(ع) فرمودند: که صد مرتبه استغفار کند مثل اینکه شب را بیدار بوده و همه گناهانش می‌ریزد مثل، ریختن برگ درخت و صبح میکند در حالی گناهی بر او نیست.
۸.حج و عمره رسول خدا(ص) فرمود: حج (واجب) ثوابش بهشت است و عمره کفاره برای هر گناه است.
۹.زیارت امام حسین(ع): امام رضا(ع) فرمودند: ای پسر شبیب! اگر دوست داری وقتی خداوند را ملاقات می‌کنی گناهی بر تو نباشد، پس حسین(ع) را زیارت کن.
۱۰.بیماری و درد مؤمن: امام رضا(ع) فرمود: بیمارى برای مومن پاکیزگى و رحمت و براى کافر عذاب و لعنت می‌آورد و بیمارى براى مؤمن چندان ادامه پیدا میکند تا گناهانش همه بریزد.
۱۱.مصافحه: امام باقر(ع) فرمودند: به درستی‌که وقتی مؤمن با مؤمن دیگر مصافحه کند، بدون گناه جدا می‌شوند.
۱۲.صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد(ص): امام رضا(ع) فرمودند: کسی که نمی‌تواند کاری کند که گناهانش پاک شود پس باید زیاد بر محمد و آل او صلوات بفرستد زیرا زیاد فرستادن صلوات گناهان را از بین می‌برد.
۱۳.حسن خلق: امام صادق(ع) فرمودند: خوش اخلاقی مانند حرارت خورشید، گناهان را از بین می‌برد.
۱۴.سجده فراوان: شخصی نزد پیامبر اکرم(ص) آمد و عرض کرد گناهانم زیاد شده است حضرت فرمودند: زیاد سجده کن، زیرا سجده فراوان، مانند باد که برگ‌ها را روی زمین می‌ریزد گناهان را از بین می‌برد.
۱۵.انفاق: امام علی(ع) می‌فرماید: کفاره گناهان بزرگ و عظیم، فریادرسی از بیچارگان است.
پیام دوم: پاکی از عیب‌ها
عیوب باطنی که گاهی در اعمال و رفتار ما تجلی و نمود پیدا می‌کنند، صفات زشت اخلاقی هستند که در آدمی ریشه دوانیده و باید وجود را، از آنها پاک کرد، تا قلب و دل و اعضا و جوارح، با هم و یک صدا در خدمت خدای متعال قرار گیرند. بعضی از این عیوب باطنی عبارتند از: کینه‌توزی، حسدورزی، ریا، عجب، تکبر، حب مال و مقام، غرور و آنچه از این صفات زشت باطنی سرچشمه می‌گیرد و در اعضا و جوارح نمود پیدا میکند. می‌توان شکم‌پرستی، شهوت جنسی، مجادله، خصومت‌ورزی، فحش و ناسزاگویی، شعر و غنا، مسخره و استهزا، افشای سر، دروغگویی، نکوهش، غیبت، سخن‌چینی، خشم و غضب، ظلم و تعدی به حقوق دیگران را نام برد.
پیام سوم: امتحان و آزمایش با تقوای قلب
هر کدام از اعضا و جوارح ما برای خود شأن و منزلت و حقوقی دارند که رعایت تقوا در مورد آنان لازم و ضروری است. در این فقره از دعا از خداوند می‌خواهیم که ما را به تقوای قلب امتحان کند، زیرا صیانت باطن و ظاهر از این تقوای قلب ناشی میشود. قرآن کریم تقوا را به دل‌ها منسوب می‌داند؛ آنجا که می‌فرماید: «ذَلِکَ وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَاللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هرکس شعائر دین خدا را بزرگ و محترم بدارد، این از ویژگی‌های دل‌های باتقواست».
علامه طباطبایی در تفسیر شریف المیزان ذیل این آیه می‌نویسد: «اضافه شدن تقوا به قلوب اشاره است به اینکه حقیقت تقوا و دوری از غضب خدای تعالی و تورع از محارم او، امری است معنوی که قائم است به دل‌ها و منظور از قلب، دل و نفوس است». اگر می‌خواهیم باتقوا باشیم، باید ابتدا دل را اهل تقوا کنیم تا به دنبال آن جسم نیز اهل پرهیزکاری شود.
هدف از امتحان الهی
۱. تصفیه قلوب ۲. تصفیه نفوس ۳. شناخت مجاهدین ۴. شناخت نیکوکار.
پیام چهارم: خداوند توبه‌پذیر است
معاصی بزرگ و کوچک، گاهی از روی خطا و سهو نیز زشتی‌ها و گناهانی از ما سر می‌زند که در واقع به دلیل تسلط شیطان و نفس اماره بر وجود ماست، لذا از خداوند می‌خواهیم که عذرخواهی و پوزش ما را بپذیرد و به فضل و کرمش از خطاهای ما بگذرد و خداوند توبه‌پذیر است. خداوند در سوره توبه می‌فرماید: «أَلَمْ یعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ هُوَ یقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِه؛ آیا نمى‌دانند که فقط خداوند توبه را از بندگانش مى‌پذیرد؟»
انتهای پیام
