حجتالاسلام والمسلمین محسن ادیببهروز، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و استاد حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با ایکنا، به عظمت واقعه مباهله و ضرورت معرفی آن در جامعه اسلامی اشاره کرد و گفت: اهمیت مباهله یک دلیل تاریخی و یک دلیل اعتقادی دارد و هر دوی این دلایل به جایگاه پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) باز میگردد.
وی ادامه داد: حضرت رسول(ص) موفق شدند جامعه الهی را به وجود بیاورند و برای بقا و دوام این جامعه در ماجرای غدیر حضرت علی(ع) را به عنوان رهبر جامعه تعیین کردند و در ادامه تمام افرادی که به طور قطعی از طرف خداوند متعال برای دوام این جامعه تعیین شده بودند را اعلام کردند. اگر این روند ادامه پیدا میکرد تمامی موضوعات در جامعه مسلمانان به صورتی که انتظار میرفت مورد توجه قرار میگرفت که این روند با روی کار آمدن خلفا محقق نشد.
این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: خلفا تلاش کردند آنچه که قرآن، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) بر آن اصرار داشتند به فراموشی سپرده شود. خلفا اعلام کردند که کسی حق ندارد پیرامون تفسیر قرآن از پیامبر(ص) یا امام علی(ع) سخنی را به زبان بیاورد و کسی حق ندارد از وجود حضرت رسول الله(ص) سخنی یا گزارشی ارائه کند.
معادلسازی و بدلسازی برای رخدادهای تاریخی اسلام
وی تصریح کرد: وقتی چنین دستوراتی صادر میشود، جامعه به صورت خودآگاه و ناخودآگاه به سمت فراموش کردن حرکت میکند. این مسیر از سوی خلفای عباسی گسترش پیدا کرد و نزدیک به 700 سال خلفای عباسی به خصوص مأمون عباسی آنچه که رسول الله براساس دستور قرآن انجام داد را یا تلاش کرد به فراموشی سپرده شود و یا برای آن معادلسازی و بدلسازی انجام داد.
این روحانی کاروانهای حج و عمره در پاسخ به این سؤال که محل وقوع مباهله کجاست و آیا همچنان که وهابیت برای از بین بردن اماکن مذهبی و تاریخی اسلام تلاش کرده در خصوص محل این واقعه نیز اقدامات تخریبی انجام داده است؟ گفت: تلاش برای فراموشی مسائل تاریخی و دینی از سوی خلفا با تلاش اهل بیت(ع) برای حفظ این واقعیات همراه بود. لذا در شهر مکه و مدینه به روشهای مختلف تلاش میشد که آثار و ردپای حوادث تاریخی حفظ شود.
وی ادامه داد: این روند ادامه داشت تا اینکه پایهگذاران تفکر وهابیت با این بنبست مواجه شدند که هر چه معاویه و سایر خلفا تلاش کردند انسانهای بدوی مثل خلفای اول و دوم را جایگزین پیامبر و اهل بیت(ع) قرار دهند، با این مسئله مواجه شدند که این جایگزین و بدل کارایی خود را نشان نمیدهد. در حالی که در نقطه مقابل پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) به راحتی درون جامعه اسلامی کارآمدی خود را از طریق توسل و گرفتن پاسخ نشان میدهند.
حجتالاسلام ادیببهروز با اشاره به این مسئله که خلفا وقتی دیدند در خصوص افراد بدوی که تلاش کردند جایگزین اهل بیت(ع) کنند هیچ اتفاقی رخ نمیدهد و جامعه کم کم با یک بنبست بزرگ خود را مواجه میبیند و میپرسد که اگر انسانهایی که شما میگویید دارای چنین اوصاف و قدرتی هستند، چرا در عالم برزخ کاری از آنها برنمیآید.
وی تصریح کرد: قانون الهی این است که هر انسانی که به کمالی برسد در دنیا و عالم برزخ کارآمد است. مثل پیامبر(ص)، اهل بیت(ع) و حتی بزرگانی مانند علامه طباطبایی یا آیتالله بهجت. وقتی خلفا با بنبست مواجه شدند، درصدد برآمدند تا این راهکار را پیگیری کنند که اساساً به انسانهایی که وارد عالم برزخ شدهاند هیچگونه توسلی نباید داشت.
حجتالاسلام ادیببهروز ادامه داد: لازمه این تفکر این بود که آثاری که میتوانست جامعه را به سمت توسل ببرد محو شود؛ چه مسجد باشد، چه محل تاریخی و چه بارگاه و قبور. آنها هر آنچه را توانستند کاملاً محو کردند و اگر نتوانستند اسامی را برداشتند و عدد جایگزین کردند، چراکه وقتی وارد یک مکان مذهبی میشوید اسامی مساجد موجب کنجکاوی و کنکاش در تاریخ برای یافتن دلایل نامگذاری اماکن نشود اما گذاشتن عدد به جای اسم مساجد این کنجکاوی را ایجاد نمیکند.
وی در خصوص مکان مباهله گفت: در شهر مدینه مسجدی به نام الاجابه وجود دارد. وجود مبارک حضرت رسول(ص) در مکانهایی که مستقر میشدند و دعا میکردند دعایشان مقبول الهی میشد. در این محل دعای خاصی در حق امتشان انجام دادند و اجابت شده است اما به اشتباه از قرن ششم و هفتم این مکان به عنوان مکان مباهله معرفی شده است.
حجتالاسلام ادیببهروز ادامه داد: با بررسیهایی که انجام دادهایم مکان مباهله مسجد الاجابه نیست. براساس آیات قرآن و منابع تاریخی مسیحیان نجران وقتی با حضرت رسول(ص) گفتوگو کردند و این گفتوگوها به بنبست خورد حضرت رسول(ص) آنها را به مباهله دعوت کرد و مسیحیان نجران فردای آن روز برای مباهله به مسجدالنبی آمدند.
وی ادامه داد: در گزارشهای تاریخی داریم که یکی از بزرگان نجران میگوید که مشاهده کردیم فرم نشستن حضرت محمد(ص) فرم نشستن پیامبران است و با مشاهده همراهان پیامبر(ص) مباهله را قبول نکردند، چون بین خودشان صحبت شده بود که اگر این چند نفر نفرین کنند طی یک سال در کل کره زمین یک مسیحی زنده نمیماند و باطل بودن ما برای همه عالم اثبات میشود.
این استاد حوزه تصریح کرد: مسجد الاجابه(به فاصله تقریباً 600 تا 900 متری با مسجدالنبی) محل وقوع مباهله نیست. بلکه در مسجد النبی گفتوگوها انجام شده و قرار شد مباهله هم در همان مسجدالنبی انجام شود.
3 شرط برای مباهله
وی به مباهلههایی که بارها و بارها در زمان اهل بیت(ع) صورت گرفته است نیز اشاره کرد و گفت: در زمان امام صادق(ع) وقتی اصحاب ایشان مطرح کردند که با مخالفان مدام در مورد حقانیت اهل بیت(ع) بحث میکنیم آنها قبول نمیکنند که حضرت پیشنهاد داد مباهله کنند و جالب اینکه در این رویداد نیز منکران اهل بیت(ع) مباهله را نپذیرفتند. برای مباهله سه شرط وجود دارد. یکی از این شروط انجام این کار در یک مکان مقدس است. وقتی مکان مسجدالنبی که قداست ذاتی دارد، وجود دارد این مکان مقدس رها نمیشود که مباهله در جای دیگری انجام شود.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: شرط دوم در مباهله اشخاصی است که برای مباهله میآیند. وقتی اسقف اعظم مسیحیان مشاهده کرد که چه کسانی با حضرت رسول(ص) هستند، گفت: اگر این افراد ما را نفرین کنند خود ما اینجا از بین میرویم و بقیه مسیحیان نیز از بین خواهند رفت.
وی افزود: شیعه میگوید ماجرای مباهله به دلیل اشخاصی که همراه پیامبر(ص) هستند، اهمیت اهل بیت(ع) را نشان میدهد. در آن زمان اصحاب پیامبر(ص) و خلفا نیز حضور داشتند و حتی مطرح شده است که خلیفه دوم وقتی دید مسیحیان با لباسهای خاص وارد مجلس شدند به پیامبر(ص) پیشنهاد کرد که لباس خاصی بپوشد که پیامبر(ص) قبول نکردند. پس در این اتفاق اصحاب و خلفا هم حضور داشتند پس چرا پیامبر(ص) از هیچکدام از این افراد دعوت نکرد؟ حتی عایشه و امسلمه، همسران پیامبر هم دعوت نشدند و این مسئله معنا دارد. نکته جالب اینکه در طول تاریخ دشمنان نتوانستند مطرح کنند که دیگرانی به مباهله وارد شدند اما مطرح میکنند که حضرت علی(ع) در این واقعه حضور نداشته و سفر بوده است. اما از مسلمات است و در منابع اهل سنت هم هست که حضرت علی(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و حضرت فاطمه(س) حضور داشتند.
وی در پایان گفت: سومین شرط مباهله این است که افراد از خداوند درخواست میکنند که فرد باطل را با عذاب الهی از بین ببرند که در متن آیه قرآن بر آن تصریح دارد.
انتهای پیام