محدودیت‌های کرونایی؛ بهترین فرصت برای احیای روضه‌های خانگی
حجت‌الاسلام همتی ضمن اشاره به ضرورت برگزاری مراسم سوگواری محرم و آثار ارزشمند آن، به احیای روضه‌های خانگی به عنوان راهکار برگزاری مراسم محرم در ایام کرونایی اشاره کرد.
حجت الاسلام والمسلمین حیدر همتی مدرس حوزه و دانشگاه در گفتگو با ایکنا، با توجه به شرایط کنونی شیوع کرونا به بررسی چالش‌های پیش رو در برگزاری هیئات و مجالس عزاداری محرم پرداخت و اظهار کرد: یکی از مسائلی که امروزه به‌نوعی دین و الهیات را با چالش روبرو کرده مسأله کروناست که ابعاد مختلفی از مسائل اعتقادی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را درگیر کرده است.
وی افزود: کرونا در بین شیعیان ابتدا چالش زیارت و توسل و ورود به حرم اهل‌بیت (ع) را به وجود آورد، با نزدیک شدن به ماه محرم که به نوعی با اعتقادات شیعی گره‌خورده و در طول تاریخ هویت‌ساز بوده است؛ چالش‌های جدیدی آغاز و پرسش‌های مختلفی در این قضیه به وجود آمده است.
حجت الاسلام همتی درباره چالش کرونا با ماه محرم، عنوان کرد: اگر بخواهیم نسبت کرونا را با ماه محرم در نظر بگیرم در سه مقوله قابل بحث است، نخست مربوط به اصل عزاداری می‌شود و دیگر شیوه عزاداری و در آخر نمادهای عزاداری را در برمی‌گیرد.
وی درباره ضرورت اصل عزاداری توضیح داد: در حقیقت شیعه در یک اختناق سیاسی و اجتماعی شدیدی روضه‌ها را نگه داشته است. اختناق حاکمان بنی‌امیه و بنی‌عباس با آن همه جنایات و محدودیت‌هایی که ایجاد می‌کردند قابل مقایسه با خطر ویروس کرونا نیست. بنابراین شیعه به راحتی می‌تواند از این بحران هم عبور و مثل همیشه این سنت دینی و فرهنگی را حفظ کند. سبک و مدلی که اهل بیت(ع) نیز در ترویج و تبلیغ مکتب تشیع برگزیدند در اوج خفقان، بدون وجود امکانات و حتی در اسارت و کنترل اجتماعی بوده است. درحقیقت روضه‌های خانگی، سنگر مبارزه شیعه در طول تاریخ بوده و قدرت نرم شیعه محسوب می‌شود.
ضرورت احیای روضه‌های خانگی
حجت الاسلام حیدر همتی با بیان اینکه یکی از راه‌های زنده نگه داشتن عزای سیدالشهدا(ع) در شرایط امروز برپاداشتن روضه‌های خانگی است، تصریح کرد: روضه‌های خانگی واحدهای خرد اجتماعی هستند که تبعات تربیتی زیادی داشته‌اند. سیستم تربیتی دین ما نه کل‌محور مطلق است و نه فردمحور مطلق؛ بلکه میان کل و جزء ارتباط برقرار می‌کند و جزء در یک فرایند به کل وصل می‌شود. متأسفانه به خاطر برخی رویکردهایی که به خاطر اجتماعی بودن دین پدید آمد ما فردیت و جزءنگری‌ها را فراموش کردیم و اجتماعات عظیمی را تشکیل دادیم، در حالی که آن نگاه‌های تربیتی که در فردیت وجود دارد، کمتر در اجتماعات به بهره‌برداری می‌رسد.
همتی تهدید بیماری کرونا را فرصت خوبی برای احیای روضه‌های خانگی دانست و ادامه داد: روضه‌های خانگی تاثیر تربیت فردی را تقویت می‌کند و خود این مسئله زمینه‌ای است برای شکل‌گیری اجتماعات دینی. بنابراین می‌توان از این فرصت تاریخی استفاده و روضه‌های خانگی را بار دیگر احیا کرد که این شیوه عزاداری همواره جزو راهبردهای سیاسی و مبارزاتی شیعه در طول تاریخ بوده است.
فرصتی برای بازخوانی کارکرد هیئت‌ها
حجت الاسلام همتی با تأکید بر اینکه تهدیدها باید به فرصت تبدیل شود، گفت: در سال‌های اخیر متأسفانه هیأت‌های عزاداری با آسیب‌هایی مواجه شده است. این ایام فرصتی است برای بازخوانی و آسیب‌شناسی کارکرد هیئت‌ها و تحلیل مفاهیم و محتواهایی که در سالیان اخیر تولیدشده است. این فرصت می‌تواند فرصتی برای تقویت نگاه عقلانی در کنار احساسات باشد. عمق‌بخشی به عزاداری‌ها با راه‌اندازی گروه‌های مطالعاتی می‌تواند تأمین‌کننده این هدف به شمار آید.
وی در پایان خاطرنشان کرد: فرصت دیگری که می‌توان از آن استفاده کرد باز تعریف نذورات است. امروزه بیشتر نذرها معطوف به غذا و آن هم در حیطه مخاطبین خاص است که گاه در ایام نزدیک به عاشورا با تورم نذری‌ها از نوع غذا مواجه هستیم. شرایط کرونایی فرصتی برای بازتعریف نگاه ما به کارکرد نذری‌ها نیز به شمار می‌رود.
انتهای پیام
