بررسی ورزش یوگا از دیدگاه اسلام

امروز ٢٦ مهرماه روز تربیت بدنی و ورزش است، یکی از ورزش‌هایی که علاوه بر جسم، ذهن را هم درگیر می‌کند ورزش یوگا است، جهت بررسی این ورزش از دیدگاه اسلام گفت‌وگویی با یکی از اساتید حوزه علمیه صورت گرفت که در ذیل می‌خوانید.

حجت‌الاسلام مصطفی حاج ولیئی، استاد حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، اظهار کرد: از همان ابتدای خلقت، انسان در جستجوی کشف خویش، آشنایی با مبدأ، معاد و در نهایت راه‌های مختلف شناخت و رسیدن به پروردگار عالم بوده است.

وی بیان کرد: انسان‌ها با اندک بینش خود راه‌های مختلف خداشناسی را کشف کرده‌اند، در این راستا یکی از آیین‌های قدیمی بودیسم و آئین چینی‌ها است، یک روش معنوی برای رسیدن انسان به آزادی معنوی و رهایی از اسارت است؛ به دنبال آن ورزشی را تحت عنوان یوگا که به معنای رام کردن است، ابداع کردند.

این استاد حوزه علمیه تشریح کرد: یوگا متشکل از 3 تعلیم شامل معرفت یا شناخت درست، ایمان به کتاب مقدس و در نهایت نمایش طرز رفتار صحیح است که این رفتار مناسب جنبه سلبی دارد و کارهایی را باید در این آیین یا یوگا انجام داد که همان امساک از گناه است، همچنین یک جنبه ایجابی دارد که باید درست و صحیح عمل کرد تا روح تقویت شود.

وی ادامه داد: جنبه ایجابی تقویت روح سبب می‌شود که فرد به خود ورزش‌هایی که دارای ریاضت جسمی و روحی است تحمیل کند که علاوه بر سختی جسمی فکر خود را هم کنترل کند.

حاج ولیئی به تشریح نظر اسلام درمورد ورزش‌هایی همچون یوگا پرداخت و اظهار کرد: برای اینکه دانستن حکمی شرعی هر ورزشی، ابتدا باید برای جسم و روح ضرر نداشته باشد و دوم ترویج عقیده و فکر باطل نباشد.

وی بیان کرد: مراجع به‌شرط آنکه یوگا برای بدن ضرر نداشته باشد اشکالی وارد نکرده‌اند، اما باید توجه کنیم که ورزش یوگا تنها ورزش جسم نیست بلکه نیاز به تمرکز بسیار شدید فکری و روحی دارد که شخص باید در حین ورزش داشته باشد و در حالت معمولی انسان نمی‌تواند چنین تمرکزی در خود ایجاد کند و این باعث اذیت و آزار روحی می‌شود و فرد تحت تأثیر فشار و استرس زیادی قرار می‌گیرد.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اکثر مکاتب عرفانی نتیجه محور هستند و در نهایت فرد در ورزش یوگا به دنبال نتیجه است، ادامه داد: در مکتب اسلام فرد وظیفه محور است و به هر مقدار که سعی و تلاش کند خداوند متعال به او پاداش عطا می‌کند، اما در آیین بودا یا یوگا اگر فرد به نتیجه نرسد تمام تلاش‌هایش بی‌فایده است و این احساس افسردگی و سرخوردگی در فرد ایجاد می‌کند و به همین علت دچار ضربه‌های روحی می‌شود.

وی اظهار کرد: ورزش یوگا تنها به ورزش ختم نمی‌شود، بلکه باعث ترویج عقاید و افکار باطل می‌شود و در حقیقت سبک زندگی‌ را به انسان‌ها معرفی می‌کند که بر اساس آن طرز فکر، عقایدشان را در بستر جامعه پخش می‌کنند به‌عنوان مثال هنگامی که بحث موزیک و برخی از حرکاتشان مطرح می‌شود، ناخودآگاه اثری در تمام زندگی فرد می‌گذارد و ذهن او را با این موضوع و حرکات درگیر و در کل زندگی‌اش اثر می‌گذارد، به‌طوری که بقیه هنگامی که به زندگی او نگاه می‌کنند متوجه اثرات این ورزش و تفکر می‌شوند.

حاج ولیئی بیان کرد: دین اسلام بر اساس عقل، فکر و دین کاملی است؛ خداوند متعال که علمش بی‌نهایت، بدون خطا و اشتباه است، برنامه زندگی کاملی را به ما ارائه داده است، اما هنگامی که انسان‌ها می‌خواهند برنامه و سبک زندگی ارائه دهند با توجه به محدودیت علم و درکی که دارند، آن برنامه محدودیت و آسیب‌های خاص دارد.

وی با بیان اینکه یکی از شروط یوگا رهبانیت و دوری از فرد و جامعه است، تصریح کرد: رهبانیت مخالف اصول اسلامی است که به ارتباطات اجتماعی تأکید دارد؛ خداوند متعال به ما دستور داده که هر سیره و شیوه زندگی که ما را محدود و از برنامه جامع خداوند متعال دور کند علاوه بر اینکه باید از آن پرهیز و اجتناب کنیم همچنین باید مانع انتشار آن در بستر جامعه باشیم، بنابراین این سبک زندگی و ورزش باعث می‌شود عقاید و افکار باطلی که برخاسته از عقاید و علوم ناقص بشر است در جامعه پخش شود.