«علم برای آنها که از علم گریزانند» منتشر شد

«علم برای آنها که از علم گریزانند» عنوان کتابی است که تابستان گذشته در داخل کشور منتشر و راهی بازار کتاب شد. این اثر در مدت زمان کوتاهی طی زمستان به چاپ دوم رسید و اکنون به کوشش ام‌اکس‌پابلیشینگ در انگلستان به زبان انگلیسی منتشر شده است. فرمت کتاب چاپ‌شده کاغذی، الکترونیکی و همچنین صوتی است.

نوید فرخی نویسنده این اثر در ارتباط با ‌کتاب خود گفت: «یکی از چالش‌های عصر حاضر، شکاف بین عموم مردم در جای‌جای جهان با مسائل علمی است و با وجود اینکه پیشرفت علم و فناوری به شکل توقف‌ناپذیری در جهان با سرعت بالایی تداوم دارد اما بین چیزی که در محیط‌های علمی و پژوهشکده‌ها می‌گذرد و آنچه در فضای خانه و محله وجود دارد شکاف قابل تأملی پدید آمده است که باید آن را از طریق ترویج علم عامه‌فهم پر کرد و هدف کتاب حاضر در درجه اول رفع این خلاء بوده است.»

ام‌اکس‌پابلیشینگ آثاری را در حوزه رمان، تاریخ، کتب مصور و... از بیش از 150 نویسنده به چاپ رسانده است اما این نخستین کتاب یک ایرانی است که در این نشر انگلیسی منتشر می‌شود.

چنانکه از عنوان کتاب یعنی «علم برای آنها که از علم گریزانند» برمی‌آید نویسنده کوشیده است این اثر را برای اقشاری از جوامع که به هر علتی علم را جذاب یا سودمند نمی‌بینند، تالیف کند. کتاب در زمان نسبتاً کوتاهی در کشور به چاپ دوم رسیده است و در هفته اخیر بازار بین‌المللی راه پیدا کرده است که اولاً نشان‌دهنده این است که کتاب در هدف اولیه خود موفق بوده و ثانیاً حکایت از این دارد که یک اثر راه‌گشا می‌تواند مسیر خود را در نهایت پیدا کند.

«علم برای آنها که ازعلم گریزانند» در هشت فصل تنظیم شده است. فصل اول با عنوان «فراتر از زمین» به مسائلی همچون نجوم و فضا پرداخته است و فصل دوم با عنوان «بشر دو پا» به آناتومی بدن انسان و مطالبی چون استخوان‌های بدن، قلب، مغز، مو و .... می‌پردازد. مطالب این فصل باعث می‌شود به این موضوع پی ببریم که از بسیاری از حقایق در مورد بدن خود بی‌اطلاعیم. شاید برای مثال اگر می‌دانستیم ورودی که مغز ما در هر لحظه پردازش می‌کند تا چه اندازه زیاد است (یک کامپیوتر برای پردازش این میزان اطلاعات به یک میلیون برابر انرژی نسبت به مغز نیاز دارد) احترام بیشتری برای خود قائل می‌بودیم!    

فصل سوم کتاب یعنی «جانداران خشکی»، در رابطه به حیواناتی است که در خشکی‌ها زندگی می‌کنند و شگفتی‌هایی در رابطه با این جانوران مطرح شده است. نویسنده در این فصل به برخی از جانوران بومی ایران همچون ببر مازندران اشاره می‌کند که بی‌تردید برای مخاطبان خارجی نیز جذاب است.

فصل چهارم و پنجم کتاب به ترتیب «امپراطور دریا» و «سلاطین آسمان» به جانداران ساکن دریاها و اقیانوس‌ها و آسمان‌ها می‌پردازد که به دلیل عدم محل زیست مشترک با انسان، نسبت به جانداران خشکی تنوع خود را نسبت به تهدید بشر کمابیش حفظ کرده‌اند هر چند فعالیت‌های پیگیرانه انسان در شرف نابودی دریاها و آلوده ساختن هوا به زودی به این مصونیت پایان می‌دهد. موضوع فصل ششم کتاب یعنی «جنبندگان خرد» اغلب در مورد حشرات و اهمیت و پیچیدگی ساختار و روابط آنهاست. اینکه موجوداتی به این کوچکی در برخی از ویژگی‌ها از انسان برترند قابل توجه است برای مثال چشم یک مگس می‌تواند پنج برابر سریع‌تر از انسان مناظر محیط را دریافت و پردازش کند.

فصل هفتم کتاب یعنی «مادر زمین» به محیط زیست می‌پردازد. فرضاً بازیافت یک تُن کاغذ از قطع ۱۷ درخت تنومند جلوگیری خواهد کرد هر چند این اواخر امکان تولید کاغذ از سنگ به وجود آمده است.

شاید کتاب «علم برای آنها که از علم گریزان‌اند» بدون فصل آخر یعنی «نام‌آوران» کامل نمی‌بود. در این فصل، به تاریخچه‌ای از اختراعات بزرگ تاریخ‌ساز اشاره شده است، وسایلی که اگر ساخته‌ نمی‌شدند زندگی امروز تا این اندازه با آسایش همراه نبود. چرخ، تلفن، کامپیوتر، دستگاه چاپ، اتومبیل، تلویزیون و... همگی در شکل‌گیری تمدن انسانی امروز نقشی برجسته داشته‌اند.

نوید فرخی، نویسنده‌ اثر معتقد است «باید با نشان دادن زیبایی‌ها و جذابیت مسائل از شکاف فضای فکری دانشمندان و مردم جلوگیری کرد، چرا که در نتیجه جدایی افراد از علم، ناآگاهی و خرافه فرصت رشد پیدا می‌کند و به موقعیت‌هایی همچون آنچه در دوران اوج همه‌گیری کرونا شاهد بودیم می‌انجامد.»