مرجعیت سلبریتی‌ها به جای علما و خطر سطحی‌نگر شدن جامعه

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه 21 آذر ماه در مراسم هفته پژوهش در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، گفت: بیش از صد اثر در سال جاری در پژوهشگاه چاپ شده و 200 اثر هم در دست نشر است و این نشان می‌دهد وضعیت آینده درخشان‌تر است.

وی افزود: بنده در سال قبل سه راهبرد اصلی را برای ارتقای پژوهشی دفتر تبلیغات عرض کردم؛ اول عدم اکتفای صرف به چاپ مکتوب و کاغذی آثار که رعایت شده است؛ موضوع دوم کاربردی‌کردن پژوهش‌ها است تا بتواند در حل مسائل نظام و کشور منشا اثر باشد و صرفا انتزاعی نباشد و در این زمینه هم قدم‌های خوبی برداشته شده است و هسته حکمرانی در این راستا در پژوهشگاه تاسیس شد تا از پژوهش‌ها خروجی برای کمک به حکمرانی گرفته شود.

واعظی ادامه داد: مسئله دیگر توجه به بازنمایی پژوهش‌های علمی دفتر است که در این عرصه هم کارهایی شده است که نمونه آن فعالیت قطب نظام سیاسی و الزام آن به بازنمایی نشاطات علمی برای جهان عرب و جدی گرفته شدن آن است و البته هر سه این موضوع باید به صورت مستمر تداوم پیدا کند و منحصر به یکی دوسال نیست.

پژوهشگران اداری نشوند

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی با تاکید بر اینکه وظیفه هیئت علمی‌های پژوهشگاه صرفا نباید به کار پژوهشی در محدوده ساعت کاری خلاصه شود، تصریح کرد: فعالیت آن‌ها باید به حضور در فضای مجازی و شرکت در وبینارهای مختلف و نظریه‌پردازی و حضور میدانی در محیط‌های علمی منجر شود تا گرهی فکری از مشکلات جامعه باز شود و پژوهشگر به کارمند تبدیل نشود.

وی با بیان اینکه اهل علم همیشه باید نگران آن باشند که به عناصر اداری تبدیل نشوند، اضافه کرد: حضور در بین جوانان و نسل جدید و در زندان برای گفت‌وگو با افراد کار مبارکی است که اخیرا شاهد آن بودیم و مدیران ارشد پژوهشگاه هم دنبال تنوع‌بخشی به شبکه فعالیت اعضای هیئت علمی هستند.

واعظی  در بخش دوم سخنانش به حوادث اخیر کشور اشاره کرد و با تاکید بر اینکه در این مدت شاهد یک جنگ ترکیبی واقعی بودیم، گفت: یک ضلع بسیار مهم این جنگ ترکیبی، جنگ شناختی و کار کردن روی ذهنیات جامعه و تغییر نگرش به خصوص نسل جوان بود، اینکه موفقیت‌های نظام را به صورت کامل نادیده گرفتند و سیاه‌نمایی و حس یاس و نومیدی را توسعه دادند.

خطر مخدوش‌شدن وحدت جامعه

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه با اشاره به مخاطرات امروز جامعه با رویکرد جنگ شناختی، اضافه کرد: مهمترین مخاطره جامعه ایران امروز در معرض خطر قرارگرفتن هویت ملی، انسجام اجتماعی و وحدت جامعه است و اینکه جامعه در معرض دوقطبی قرار بگیرد. منظور بنده این نیست که جامعه در معرض فروپاشی است ولی خطر و نگرانی جدی وجود دارد و شواهد و نشانی‌های آن هم متعدد است و مرکز ثقل کار دشمن هم بر تغییر نگرش و ذهنیت جوانان ایرانی است.  

واعظی بیان کرد: بین این مخاطرات و نگرانی‌ها و تضعیف وجه شناختی و معرفتی جامعه رابطه مستقیم وجود دارد مانند رابطه ایمان و عمل صالح که دیالکتیکی است یعنی هرقدر ایمان فرد بیشتر شود عمل صالح او بیشتر و هرقدر عمل صالح بیشتر شود ایمان فرد تقویت خواهد شد در اینجا هم هرقدر هجمه شناختی بر جامعه افزوده شود قطبی‌شدن جامعه هم بیشتر خواهد شد و برعکس.  

نگرانی انتقال مرجعیت رسانه به خارج کشور

وی افزود: نگرانی دوم انتقال مرجعیت رسانه‌ای از داخل به خارج از مرزها است و اگر موفق شوند که مرجعیت رسانه‌ای داخل را تضعیف و آن را به خارج منتقل کنند خطراتی برای کشور دارد؛ البته اینکه کانون‌های رسانه‌ای کشور هم ضعف‌هایی داشته‌اند و عملکردهای نامناسب داخلی هم سبب شده تا این مرجعیت در حال تغییر به سمت بیرون باشد.

واعظی بیان کرد: نگرانی دیگر این است که چهره‌های ورزشی و هنری جایگزین مولدان اصیل فرهنگ جامعه یعنی عالمان رشته‌های مختلف، نخبگان فرهنگی و علمی و فکری، نویسندگان و متفکران و مولدان فکر و ان اندیشه شده‌اند و در هر جامعه‌ای وقتی مرجعیت نخبگان و عالمان بیشتر شود جامعه هم پویاتر و بهتر خواهد شد و هرقدر در جامعه متفکر و اندیشمند به حاشیه برود مخاطرات سطحی‌نگری و پوپولیستی و ابتذال هم بیشتر خواهد شد. چون خاصیت ابتذال این است که حریم خاصی نمی‌شناسد. در همین حوادث اخیر خیلی از افرادی که کارشان مدلینگ و زیبایی و ... بود ناگهان به رجل سیاسی تبدیل شدند زیرا وقتی میدان ایجاد شد افراد مبتذل تغییر جهت به سمت سیاست می‌دهند.

مخاطره تضعیف فرهنگ گفت وگو

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اظهار کرد: نگرانی دیگر تضعیف فرهنگ گفت‌وگو در سطوح مختلف از فضای حکمرانی کشور تا لایه‌ها و اقشار مختلف جامعه است، اگر فرهنگ گفت‌وگو رخت بربندد نگرانی شدیدی در حوزه امنیت ملی خواهیم داشت و همه این نوع نگرانی و مخاطرات هم ریشه شناختی دارند و اگر فکر جدی برای این جنگ شناختی انجام ندهیم مخاطرات تشدید خواهد شد.

وی افزود: ما به عنوان نهاد علمی باید در درجه اول جامعه را نسبت به این مخاطرات حساس کنیم یعنی به اقشار مختلف، خطر از بین رفتن انسجام اجتماعی را گوشزد کنیم و صدا و سیما باید راهبرد خود را تغییر دهد زیرا آمارها حکایت از وضعیت خوبی ندارد و 70 درصد مخاطبان اعتنای جدی به آن ندارند. آگاهی نخبگانی و عمومی در این عرصه لازم است.

مرجعیت سلبریتی‌ها و خطر سطحی‌نگر شدن جامعه

واعظی اظهار کرد: برای تحقق اندیشه‌محوری به جای سلبریتی‌محوری نیازمند جهاد فکری است و باید آرام آرام ذائقه جامعه را نسبت به گوش‌دادن و تامل در حرف‌های جدی سوق دهیم؛ تا ما از اندیشه سخن می‌گوییم برخی فورا موضع می‌گیرند که ممکن است برخی اندیشمندان در چارچوب اهداف نظام و ... حرف نزنند ولی بنده قاطعانه می‌گویم هیچ وقت هیچ متفکر و اندیشمندی دعوت به تخریب و اغتشاش و ابتذال نمی‌کند؛ اگر جامعه و صدا و سیما و محیط‌های علمی، علمی باشند هیچ وقت الفاظ زشت و  دور از شان انسانی  مشاهده نخواهیم کرد. ممکن است متفکری در تقابل اندیشه‌ای ما باشد ولی خیر و برکت برای جامعه‌ای است که در آن رواج اندیشه داشته باشیم و نخبه بر صدر بنشیند نه سلبریتی‌ دم‌دمی مزاجی که به پول و شهرت می‌اندیشد.

ظلم به نظام و رهبری

وی افزود: متاسفانه در حوادث اخیر ظلم‌های بزرگی به نظام شد و ظلم عجیبا قریبا هم در حق مقام معظم رهبری به عنوان یک انسان فرهیخته  و نادر روزگار در فرهنگ‌شناسی و ابعاد مختلف مدیریتی و سیاسی و ... صورت گرفت که دل هر انسان مؤمن و هر انسان باشرافتی را رنجاند و انسان شریف برنمی‌تابد که چنین ظلمی به این بزرگ صورت بگیرد؛ ما باید با گفت‌وگو ذهن این افراد را تغییر دهیم زیرا در جنگ شناختی با ید با حضور میانی مؤثر و از طریق گفت‌وگو وارد شویم.

گزارش: عطاالله اسماعیلی