رضای خدا را بر همه چیز ترجیح دهیم

حجت‌الاسلام سیدنواب موسوی، مدرس حوزه علمیه لرستان در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان با شرح فرازی از خطبه ۵۴ نهج‌البلاغه «من خطبة له و فيها يَصفُ أصحابه بصفّين حين طال منعهم له من قتال أهل الشام: فَتَدَاكُّوا عَلَيَّ تَدَاكَّ الْإِبِلِ الْهِيمِ يَوْمَ وِرْدِهَا وَ قَدْ أَرْسَلَهَا رَاعِيهَا وَ خُلِعَتْ مَثَانِيهَا حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُمْ قَاتِلِيَّ أَوْ بَعْضُهُمْ قَاتِلُ بَعْضٍ لَدَيَّ. وَ قَدْ قَلَّبْتُ هَذَا الْأَمْرَ بَطْنَهُ وَ ظَهْرَهُ حَتَّى مَنَعَنِي النَّوْمَ، فَمَا وَجَدْتُنِي يَسَعُنِي إِلَّا قِتَالُهُمْ أَوِ الْجُحُودُ بِمَا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ(ص). فَكَانَتْ مُعَالَجَةُ الْقِتَالِ أَهْوَنَ عَلَيَّ مِنْ مُعَالَجَةِ الْعِقَابِ وَ مَوْتَاتُ الدُّنْيَا أَهْوَنَ عَلَيَّ مِنْ مَوْتَاتِ الْآخِرَة»، اظهار کرد: این خطبه حال یاران امام علی(ع) در هنگام جنگ صفین را بیان می‌کند.

وی با بیان اینکه وقتی امام علی(ع) در جنگ صفین می‌خواهد با معاویه مبارزه کند برخی مانع می‌شوند و مدعی هستند که خلفای گذشته معاویه را برکنار نکرده‌اند، گفت: معاویه اقتدار بی‌مانند در شام پیدا کرده بود که نمونه آن کاخ سبز او بود، لذا بسیاری مانع مخالفت امام با معاویه بودند.

موسوی با بیان اینکه مولای متقیان می‌دانست که معاویه حقانیت ندارد، لذا او را عزل کرد، اما معاویه تمرد کرد و جنگ صفین راه افتاد، ادامه داد: از این اوصاف می‌توان چنین برداشت کرد که امام با کسی تعارف ندارد و باید رسالت خود را انجام دهد، از طرفی معاویه، خروج بر امام مسلمین کرده بود.

مدرس حوزه علمیه لرستان با اشاره به اینکه این خطبه در ادامه چگونگی ورود به جنگ صفین را بیان می‌کند، گفت: بعد از آنکه امام علی(ع) تصمیم به مبارزه با معاویه گرفت در ابتدا مردم برای نبرد صفین آماده بودند بعد از آن، امام علی(ع) جهاد با معاویه و شام را از ابعاد مختلف بررسی کرد و به این نتیجه رسید که باید با معاویه جنگ کند.

وی با بیان اینکه مولای متقیان امام علی(ع) جنگ با معاویه را حفظ وحی و سیره نبی مکرم اسلام و سازش با معاویه را معادل پشت کردن به سیره نبوی می‌داند، افزود: امام علی(ع) وظیفه خود را جهاد با معاویه می‌داند و بر این باور است که اگر در این جنگ سختی‌ها را بپذیرد بهتر از آن است که سختی‌های آخرت را بپذیرد.

موسوی با بیان اینکه امام علی(ع) پذیرفتن معاویه را ختم اسلام، انکار نبوت معادل انکار وحی و بازگشت به عصر جاهلیت می‌داند، گفت: امام علی(ع) جنگ با معاویه را حفظ دین خدا و وحی پیامبر(ص) و شریعت نبی مکرم اسلام می‌داند. لذا، برای حفظ وحی تصمیم می‌گیرد که به میدان بیاید حتی اگر محاسبات ظاهری به نفع او نباشد.

مدرس حوزه علمیه لرستان با یادآوری اینکه وقتی رضای الهی در نبرد معاویه است، امام علی(ع) نیز نتیجه خردورزی خود را کسب رضای الهی می‌داند، افزود: نهایت امر، امام کاری می‌کند که رضایت خداوند باشد حتی اگر به مذاق عده‌ای خوش نیاید.

وی گفت: وقتی انسان کاری انجام می‌دهد چند حالت دارد؛ گاهی انسان کاری انجام می‌دهد که نه خدا راضی است و نه خلق خدا رضایت دارد که این کار مصداق گناه است و گاهی کاری انجام می‌دهد که خدا و خلق خدا را خشنود می‌کند که معادل احسان است.

موسوی با بیان اینکه گاهی انسان کاری انجام می‌دهد که خلق خدا می‌پسندند ولی رضای خدا در آن نیست و این کار شرک است، اظهار کرد: گاهی انسان کاری می‌کند که مردم راضی نیستند، اما رضای خدا در آن است و این کار عین توحید است، چراکه انسان در این حالت رضای خداوند را بر همه چیز ترجیح می‌دهد. لذا، در یک معنا می‌توان گفت توحید، ترجیح دادن رضای خداوند بر همه چیز است.

مدرس حوزه علمیه لرستان بیان کرد: وقتی امام علی(ع) تصمیم به نبرد با معاویه را می‌گیرد و می‌دا‌نند که حفظ دین خدا و رضای خدا در آن است، کار خود را با قاطعیت انجام می‌دهد، حتی اگر عده‌ای مخالف این کار باشند، چراکه حفظ دین و رضای خداوند در گرو این نبرد است؛ پس باید سختی‌های آن را هم پذیرفت و رضای خداوند را بر همه چیز ترجیح داد.