همایش ملی تبیین حقوق شهروندی در ارومیه برگزار شد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان غربی، در همایش ملی تبیین حقوق شهروندی، پروفسور سیدمحمد هاشمی، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی (پدر حقوق اساسی کشور) اظهار کرد: بشر از قدیم‌الایام در معرض تاخت‌و‌تاز، آزار و کشتار جمعی قرار گرفته و با گذشت زمان انسان‌ها به درک این مطلب که باید در کنار یکدیگر با مودت و دوستی زندگی کنند پی برده و امروزه حقوق بشر در جوامع مختلف جاری و ساری است.

وی گفت: افراد از مجموعه مواهب طبیعی برخوردارند و انسان باید با اختیار داشتن مواهب طبیعی و ابتکار عملی به همزیستی در کنار افراد جامعه سوق یابد.
پدر حقوق اساسی ایران با بیان اینکه متاسفانه حقوق بشر ادبیات عبوری دارد نه حالت قلبی افزود: شعار حقوق بشر باید در اندرون انسان‌ها ورود منطقی داشته باشد.
وی با بیان اینکه لازمه شناخت و درک حقوق بشر درک خود و درک مراتب اجتماعی است، تصریح کرد: اصل برابری یعنی در کنار یکدیگر قرار گرفتن و لازمه برابری درک است که منتج  به توسعه سیاسی و اجتماعی می‌شود.
هاشمی با بیان اینکه برای دستیابی به حقوق شهروندی باید بین قانون و حاکمیت رابطه منطقی باشد اظهار کرد: جوامعی  به سمت عزت و همبستگی سوق می‌یابد که مردم خود ابتکار عمل را به دست گیرند.
هاشمی با بیان اینکه حقوق بشر امر وجودی و وجدانی است و افراد باید در حفظ و نگهداری آن تلاش کنند افزود: دانشگاهیان و متفکرین  به سهم خود در ترویج  آزادی  نقش داشته و باید در این راستا تلاش کنند.
وی گفت: افکار و اندیشه عمومی بایستی حقوق بشر و آزادی را به عنوان  ناموس  بداند و در حفظ و پاسداری آن تلاش کنند.
وی با اشاره به اینکه نباید آزادی در حد شعار باشد بلکه باید در عمل ثابت شود اظهار کرد: خوشبختانه در اغلب جوامع آزادی بیان و آزادی اندیشه جاری و ساری است اما باید به آزادی بعد بیان نیز توجه کرد.
پروفسور محمود عرفانی، استاد تمام دانشگاه تهران و عضو انستیتوی حقوق بین‌الملل فرانسه نیز در این همایش با ارائه مقاله تحت عنوان حقوق شهروندی در مدیریت شهری گفت:ساختار تجارت و مبادلات اقتصادی در کشورهای اسلامی تفاوت اساسی با کشورهای غیر اسلامی دارد که اخلاقیات حرف اول را در مبادلات کشورهای اسلامی می زند و این خود به عنوان مبنایی برای رعایت حقوق شهروندی در اقتصاد جامعه است.

وی با اشاره به اینکه مبانی حقوق شهروندی 1400 سال قبل در قرآن و اسلام به آن اشاره شده است افزود:زمانی که اسلام مبانی حقوق شهروندی را تبیین می‌کرد کشورهای غربی در قتل و غارت به سر می بردند.

عرفانی با اشاره به نقش ریش سفیدان محله در مدیریت امور محله گفت: در گذشته ریش‌سفیدان محلات نقش قابل توجهی در مدیریت امور شهری و حل و فصل اختلافات و دعاوی بر مبنای اعتقادات اسلامی داشتند که این مشارکت خود مردم در ابعاد کوچکتر در مدیریت امورات زمینه ای در حقوق شهروندی ایجاد می‌کرد.

وی ادامه داد: بهتر است مدیریت امور شهری همچون گذشته به شکل سنتی و قدیمی خود برگشته و محلات با مدیریت و مشارکت خود مردم نقش ارزنده ای در امورات شهری داشته و علاوه بر مورد توجه قراردادن حاکمیت خداوند بر اعمال انسان، اختلافات و دعاوی در همان نقطه اولیه رفع شده و شاهد کاهش پرونده های ورودی به مراجع قضایی باشیم.

همچنین، در این همایش سیدکمال عبداللهی‏‌اصل مشاور حقوق بشر و حقوق بین‌الملل معاون وزیر دادگستری اظهار کرد: سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند با رصد و پایش مشکلات اجتماعی مردم به‏ویژه زنان، کودکان و محرومان جامعه، گام‏های مهمی در سلامت روحی و جسمی آن‏‌ها بردارند.

وی افزود: تاکنون نیز سمن‌ها در زمینه‏ی حل مسائل مختلفی هم‏چون موضوعات پژوهشی و علمی، کارآفرینی و اشتغال، ازدواج، پیشگیری از طلاق، پیشگیری از اعتیاد، آموزش مهارت‌های زندگی و... اقدامات بسیاری انجام داده‌اند.

وی با اشاره به اینکه سازمان‏‌های غیر دولتی از مهم‏ترین و موثرترین نهادهای جامعه‏ی مدنی به شمار می‏آیند اظهار کرد: به ویژه در طول سه دهه گذشته این شخصیت‎های غیرانتفاعی که اعضای آن شهروند یا اجتماعی از شهروندان یک یا چند کشور هستند و نوع فعالیت‏شان برحسب خواست جمعی اعضای آن در پاسخ به احتیاجات اعضای جامعه یا جوامعی که سازمان مذکور با آن همکاری می‌‏کند، تعیین می‏‌شود، در جهت تضمین حقوق انسان‏ها مطرح و در راستای اسناد بین‏‌المللی گام‏‌های بلندی برداشته‏‌اند.
مشاور حقوق بشر و حقوق بین‌الملل معاون وزیر دادگستری با اشاره به نقش رسانه های جمعی رسانه‌های جمعی به عنوان یکی از این ابزارهای ارتباطی، نقش مهمی در انتقال اطلاعات، ارزش‎ها و هنجارها از نسلی به نسل دیگر برعهده دارند افزود:رسانه‌های ارتباط جمعی، به‎مثابه زیرمجموعه‌های نهاد ارتباط جمعی در نظام اجتماعی دارای کارکرد خاص و معینی هستند که با جلب کارکرد مثبت آنها بر مبنای نظام ارزشی غالب و در ارتباط سازمان یافته با دیگر نهادهای اجتماعی می‌توانند در حمایت از فرایند توسعه‏ی نظام اجتماعی و تحکیم اقتدار ساختاری آن نقش اساسی و فعالی را ایفا کند.

ولی عاقلی، رئیس جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی و رئیس همایش اظهار کرد: اگر کلید واژه های  حقوق شهروندی را امنیت،آزادی، تربیت و تعلیم بدانیم و آن را  در اسناد  بالادستی  نظام جمهوری اسلامی  و دین  مبین اسلام  مورد بررسی  قرار دهیم  در قران کریم  در رابطه با امنیت  و آرامش بیش از 897 بار ، حقوق حاکم و مردم 63 خطبه ، امنیت 26 خطبه، آزادی 7 خطبه ، تعلیم و تربیت 15 خطبه مورد تاکید قرار گرفته است.

وی ادامه داد: حقوق شهروندی در قانون اساسی در  اصل های  15، 19 تا اصل 47 و در سیاست های کلی نظام، برنامه های  توسعه نظام  و در خط مشی های قانون نیز مورد تاکید  قرار گرفته است.
وی گفت: امید است با سیاست‌ گذاری و راهکار عملیاتی که رؤسای سه قوه  و دولت، مسئولیت‌های حقوق شهروندی به جد اجرایی شده و جامعه با برخورداری از مردم‌سالاری دینی و آزادی  مشروح و حفظ کرامت و امنیت  به توسعه کشور منجر شود.

در ابتدای این همایش امین رستم‌زاده، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی و دبیر علمی همایش با ارائه گزارشی از روند برگزاری این همایش گفت: این همایش ملی مصوب جهاد دانشگاهی کشور است و با حضور و مشارکت مراکز دانشگاهی، علمی و نهاد ها و دستگاههای اجرایی در 2 بخش ویژه دانشجویان و اساتید و در محورهای حقوق شهروندی و دانشگاه،حقوق شهروندی و قوانین، حــقوق شهروندی و قرآن و دین، حقوق شهروندی و جامعه، حقوق شهروندی و رسانه، حقوق شهروندی و فرهنگ و تاریخ، حقوق شهروندی و سیـاست، حقوق شهـروندی و اقتصاد و مدیریت، حقوق شهروندی و قوه قضـائیه، محور ویژه شعار سال و حقوق شهروندی در آیینه سایر رشته های دانشگاهی برگزار شد.

وی گفت: این همایش از سوی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی به‌عنوان طرح شاخص ملی در قالب هفت طرح شایستگی با مشارکت گروه پژوهشی مدیریت و گروه حقوق علمی کاربردی و دانشگاههای ارومیه، اداره‌کل امور اجتماعی استانداری آذربایجان غربی، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشگاه آزاد ارومیه و مراغه، دانشگاه پیام نور استان، مرکز اطلاعات علمی SID ، دادگستری آذربایجان غربی، شهرداری ارومیه، کانون وکلای دادگستری استان و مرکز امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی برگزار شد.

وی ادامه داد: هفت شهر شایستگی، عنوانی است برگرفته از الگوی فارغ التحصیل شایسته در نظام آموزش عالی ایران به ابتکار جهاددانشگاهی که در این الگو، براساس تعالیم نورانی قرآنی کریم و روایات معتبر، برای یک دانش آموختۀ دانشگاه، هفت نقش اصلی مطرح شده است که همۀ این هفت نقش، با محوریت بندۀ مؤمن خدا تعریف می شوند. منظور از این نقش‌های هفت گانه، موقعیت‌های خاصی هستند که یک فارغ‌التحصیل دانشگاهی، در زندگی فردی و اجتماعی خود در آن‌ها قرار می گیرد و در صورتی که بتواند وظایف خود را در آن موقعیت و در نقشی که برعهده دارد، به بهترین نحو انجام دهد، قابلیت، ظرفیت، توانمندی و در یک کلمه، شایستگی کامل خود را کسب کرده است.
رستم‌زاده گفت: الگوی جامع هفت شهر شایستگی الگویی تحت تأثیر سیمای فارغ‌التحصیلی شایسته نظام آموزش عالی ایران اسلامی تدوین شده که در این الگو، فارغ التحصیل شایسته در هفت نقش توصیف شده فوق است و ایده‌آل این است که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در همه نقش‌ها به‌طور متوازن رشد کرده باشند.
دبیر علمی همایش اظهار کرد: از مجموع 305 عنوان مقاله ارسال شده به دبیرخانه همایش، 20 درصد در بخش پژوهشگران و اساتید غیر مرتبط با رشته حقوق و 80 درصد در بخش اساتید و دانشجویان رشته های مرتبط با حقوق و رشته های متجانس به دبیرخانه ارسال شده است.
وی افزود: فراخوان این همایش از اوایل سال جاری به تمامی مراکز علمی و دانشگاهی ارسال شده بود که از کل مقالات واصله در مجموع 194 عنوان مقاله حایز شرایط اعلامی از سوی دبیرخانه همایش جهت ارسال به مرحله نهایی داوری انتخاب شد.
وی با اشاره به اینکه داوری مقالات در سه مرحله علمی شامل شکلی پژوهشی، محتوایی و منابع ارزیابی شده‌اند، افزود: کل مقالات ارسالی به دبیرخانه همایش حداقل به 3 داور ارسال شده است.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی اظهار کرد:57 داور از رشته‌های و تخصصی‌های مختلف از رشته حقوق، فقه و حقوق، مدیریت از دانشگاه های تهران، علامه، پیام نور، علم و فرهنگ، دانشگاه مفید، دانشگاه قم، تربیت مدرس، دانشگاه ارومیه و آزاد و ... با این همایش همکاری داشته‌اند.
رستم‌زاده افزود: پس از ارزیابی‌های اولیه علمی و داوری مجموعا 57 مقاله حایز امتیاز لازم بوده که از این تعداد16 مقاله بدون اصلاح قابل ارائه و سخنرانی در همایش و بقیه مقالات هم با اصلاحات قابل ارائه در بخش های دیگر همایش انتخاب شده‌اند.

وی با بیان اینکه احترام به حقوق انسان از مطرح‌ترین حقوق ذکر شده از آموزه‌های اسلامی است افزود: تحقق متعالی حقوق شهروندی زیربنای توسعه و رشد جوامع تلقی می‌شود.

وی گفت: تکریم حق و حقوق انسان در قرآن بسیار متفاوت‌تر و متعالی تر از سایر ادیان الهی است و این نشان از ظرافت توجه و تکریم شخصیت هویتی انسان و حقوق متصوره بر آن از منظر اسلام و قرآن در شاخص‌های توسعه است.

در پایان مراسم، ضمن آئینی از دو استاد برجسته حقوقی کشور پروفسور هاشمی، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و پدر علم حقوق اساسی کشور و پروفسور عرفانی استاد تمام دانشگاه تهران و عضو انستیتوی حقوق بین‌الملل فرانسه و استاد بی‌بدیل و برجسته حقوق تجارت کشور و پژوهشگر حقوق تجارت در اسلام با اهدای لوح و تندیسی با حضور مسئولان استانی و قضایی تجلیل شد.