کشته شدکان فاجعه منا «قتیل الزحام» هستند/ عربستان باید دیه را پرداخت کند
گروه جامعه: رئیس پژوهشکده حج و زیارت با اشاره به مطالعات صورت گرفته در خصوص مسائل فقهی فاجعه منا گفت: در حوزه فقه به این افراد «قتیل الزحام» گفته می‌شود و دیه آن بر عهده بیت‌المال است.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی علیزاده موسوی، رئیس پژوهشکده حج و زیارت در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به تشریح اقداماتی پرداخت که در این پژوهشکده طی سال 94 صورت گرفته است و عنوان کرد: با توجه به تحولاتی که طی سال 94 در حوزه سیاسی وجود داشت و اتفاقاتی که رخ داد، بخشی از فعالیت پژوهشکده به مطالعات راهبردی حوزه حج اختصاص یافت تا بررسی شود که چگونه می‌توان با توجه به مشکلاتی که در تعاملات بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان وجود دارد و تأثیر این تعاملات بر حج، فعالیت کرد.
وی از تشکیل کارگروهی در همین راستا خبر داد و گفت: در این کارگروه از متخصصان فن که در حوزه مطالعات راهبردی، مباحث آینده پژوهی و مطالعات سیاسی اجتماعی تخصص دارند دعوت و طی جلساتی که برگزار کردیم سعی شد معضلات بررسی و راهکارها و راهبردهایی برای مسئولان دست اندرکار تهیه شود.
رئیس پژوهشکده حج و زیارت تصریح کرد: تلاش کردیم در این کارگروه تصمیم‌سازی صورت گرفته و تصمیمات به مراکز مختلف ارائه شود.
کشته شدکان فاجعه منا قتیل الزحام هستند
وی با اشاره به فاجعه منا، به تشریح اقداماتی پرداخت که در خصوص بررسی این فاجعه در پژوهشکده حج صورت گرفته است و گفت: ابتدا بررسی شد که دیه افراد شهید شده در منا بر عهده چه کسی است و به این نتیجه رسیدیم که افرادی که کشته شدند در حوزه فقه به آنها «قتیل الزحام» گفته می شود یعنی کسانی که در ازدحام کشته شده‌اند. بنابراین بر اساس فقه حنبلی که وهابیت نیز بیشتر به این فقه قائل است، دیه قتل الزحام بر عهده بیت‌الامال است و دولت عربستان باید این دیه را بپردازد.
ساخت و ساز در منا بلامانع و حدیث وهابیت غیر مستند است
حجت‌الاسلام علیزاده موسوی به مسئله بنا در منا(ساختن ساختمان در منا) که مورد مخالفت وهابیت است نیز اشاره کرد و گفت: ساخت و ساز در منا بسیاری از مشکلات ازدحام در منا را از بین خواهد برد اما وهابیت با بیان حدیثی که می‌گوید «لا بنا فی المنا» مانع ساخت‌وساز در این محل می‌شوند. با بررسی که صورت گرفت به این نتیجه رسیدیم که این حدیث غیر موثق و بی‌اعتبار است و با ساخت و سازهای دقیق می‌توان جلوی این ازدحام را گرفته و مشکلات را حل کرد. ما به صورت مفصل در خصوص بررسی صحت یا عدم صحت این حدیث بحث کرده‌ایم.
آیا می‌توان ترتیب اعمال صورت گرفته در منا را جابه‌جا کرد؟
وی مسئله دیگری که در خصوص پیشگیری از فاجعه منا مطرح شد را ترتیب اعمال منا عنوان کرد و گفت: این سؤال مطرح شد که آیا می‌توان ترتیب اعمال صورت گرفته در منا را در صورت وجود خطر جانی برای حجاج جابه جا کرد به نحوی که خطر ازدحام کاهش پیدا کند؟ ما اکنون در حال بررسی این مسئله هستیم و نظرات و آرا نیز جمع‌آوری شده است ولی هنوز به نتیجه دقیقی در این حوزه نرسیده‌ایم.
رئیس پژوهشکده حج و زیارت اعلام کرد: نتیجه پژوهش‌های صورت گرفته در ویژه نامه فاجعه منا در حال آماده شدن است و منتشر خواهدشد.
