سیدجواد رفائی، رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به برگزاری نهمین دوره جشنواره فیلم دینی رویش، اسفندماه امسال در مشهد، اظهار کرد: پرورش اندیشه و مبارزه با خرافات، انعکاس اسلام در فیلمهای کوتاه جشنواره دینی رویش است.
انتقال و ارتقای مفاهیم دینی؛ هدف هنر دینی
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی با تعریف هنر دینی، به عنوان هنری که بتواند در تعالی دین تأثیر داشته یا در رساندن مفاهیم دینی به مردم نقش ایفا کند، بحث سینمایی دینی را مناقشهبرانگیز خواند و گفت: برخی سینمای انسانی را همان فیلمهای دینی معرفی میکنند و بعضی هم سینمایی که ادیان الهی یا بخشهایی از ادیان را مطرح میکند، سینمای دینی میخوانند.
وی هنری که بتواند برتری دنیا بر آخرت را برای مردم متجلی سازد، هنر دینی معرفی کرد و با بیان آیهای از قرآن کریم گفت: خداوند میفرماید: «ما شما را برای آخرت خلق کردیم نه برای دنیا» اما این بدان معنا نیست که انسان دنیا را رها کند لذا باید در دنیا زندگی کنیم تا آخرتمان را بسازیم و به وسیله این هنر از زندگی دنیوی به آخرت دست یابیم که این امر بسیار ارزشمند است.
جشنواره رویش مشهد؛ مدرسه فیلمسازی است
رفائی در ادامه به تشریح ویژگیهای جشنواره دینی رویش مشهد پرداخت و آن را مدرسه دیگر جشنوارههای کشورمان دانست و افزود: سایر جشنوارهها، برگردانی از بخشهایی از این جشنواره هستند، جشنوارهای که سال به سال رشد چشمگیری داشته و هنرمندان و فیلمسازان بسیاری بر این ارتقاء و بالندگی معترف هستند.
وی، با اشاره به تجربه موفق هشت ساله جشنواره رویش، آن را باشگاهی برای فیلمسازان جوان کشورمان عنوان کرد و گفت: با آغاز به کار جشنواره از سال 84، حرکتی نو و جدید در آثار فیلمسازان کوتاه دینی پیدار شد که با مقایسه آثار این هشت دوره کاملا مشاهده میشود.
جهت جشنواره رویش؛ حرکت از پوسته به عمق دین
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در خصوص روند روبه رشد موج فیلمسازی در طول سالهای برگزاری جشنواره رویش اظهار کرد: حرکت فیلمسازی از پوسته به درون رسیده و این بسیار حائز اهمیت است که روند فیلمسازی از سالهای اول و دوم آن به سمت فیلمهای عمقیتر و ارزشیتر و در نهایت تفکر برانگیزتر امروز سوق پیدا کرده است.
وی با اشاره به حدیث پیامبر اکرم(ص) که یک ساعت تفکر برتر از هفتاد سال عبادت است، به تبیین جایگاه اندیشه در فیلمهای دینی جشنواره رویش پرداخت و بیان کرد: فیلمهای ارائه شده بسیاری از مفاهیم ارزشی دینی را در قالب اندیشه بیان کرده و تفکر انسانها را به حرکت و جوشش وا میدارد که سخن اسلام هم همین تحول درونی انسانها است.
تولید انسان الهی؛ محصول سینمای دینی
رفائی با بیان اینکه موضوعی بودن جشنواره رویش عاملی محدود کننده و بازدارنده نیست، افزود: هیچ اشکالی ندارد که جشنوارهای با موضوع خاص وجود داشته باشد، حرف جشنواره رویش این است که دین اسلام، دینی جهانی است و گستره جهان شمول آن در آینده اقتضاء میکند از همه ابزارهای رسانهای دنیا برای رسیدن به اهدافش بهره گیرد.
وی همچنین ادامه داد: از آنجا که امروزه مهمترین ابزار رسانهای فیلم و سینما است، ما باید زمینه اجرای جشنواره دینی را مهیا کنیم اما اینگونه جشنوارهها باید به ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... انسانها از دریچه دین اسلام بپردازد یعنی در این راستا باید فیلمهایی که مشخصات انسان دینی را به نمایش بگذارد، تولید شوند.
فیلم داستانی؛ نقطه قوت فیلم کوتاه خراسان رضوی
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی، دورههای نخست برگزاری جشنواره رویش را در هر دو سطح کمی و کیفی نامطلوب عنوان کرد و گفت: به تدریج از دورههای پنجم و ششم به بعد، آثار برگزیده رویش به خراسان رضوی تعلق داشت که این آثار با حمایت سازمانهایی از جمله انجمن سینمای جوان، صدا و سیمای خراسان رضوی، حوزه هنری و ... برنده جوائز برتر میشوند.
وی با اعلام اینکه طی 9 سال عمر جشنواره، بیش از سه هزار هنرمند برای حوزه هنری فیلم ارسال کردهاند، اظهار کرد: بانک عظیمی از فهرست هنرمندان فیلمساز در اختیار حوزه هنری است که برخی از آنها از حوزه فیلمهای کوتاه به ساخت فیلمهای بلند سینمایی و تلویزیونی راه یافتهاند و از هنرمندان مطرح کشورمان شدهاند.
رفائی با تأکید بر درخشش بخش داستانی فیلمهای خراسان رضوی، دو فیلمساز موفق رویشی استان را معرفی کرد و گفت: ناصر ضمیری، کارگردان فیلم «شیر تلخ»، برگزیده دوره ششم رویش و نیز برنده 28 جایزه بینالمللی، با فیلم «با دیگران» به بخش مسابقه فیلم اول (نگاه نو) سی و دومین جشنواره بینالمللی فیلم فجر نیز راه یافت، همچنین علی صداقت کریمی از فعالان جشنواره رویش با فیلم «آفتاب لبههای بام» در جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای جزو صد فیلم برتر، انتخاب شده است.
وی با بیان اینکه هدف اسلام، پرورش اندیشه و تفکر در انسانها است، اضافه کرد: در سالهای اولیه برگزاری جشنواره رویش معمولا هنرمندان به موضوعاتی در باب ظاهر و پوسته دین میپرداختند که به تدریج به سمت پختگی و عمق مفاهیم دینی حرکت کردند.
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی با بیان این نکته که کارنامه فیلمسازی خراسان رضوی نشان دهنده نزدیک شدن آن به مرحله بلوغ است، گفت: ولی این به معنای توقف و رسیدن به کمال نیست بلکه باید همچنان تلاش فیلمسازان جوان ما ادامه یابد و تنها به چند مقام معدود جهانی و یا چند دوره جشنواره رویش بسنده نکنیم، زیرا به هر میزان فیلمسازان ما با مفاهیم و ارزشیهای مذهبی متصل باشند، آثار هنری اثرگذارتری میسازند.
جانشینی خرافه به جای مبانی دینی از عیوب فیلمسازی دینی
وی با تأکید بر اینکه باید در کلیه جشنوارهها توجه داشته باشیم، خرافه را به جای دین به مردم نخورانیم، اضافه کرد: برخی از جوانان فیلمساز به جهت فقدان دسترسی به منابع و کارشناسان دینی آثاری که از نظر فنی ارزشمند ولی از نظر محتوایی حامل پیامی خرافی هستند، تولید میکنند.
رفائی گفت: از جمله اشکالات فیلمسازان جوان ما آن است که خودشان را منبع الهام دینی میپندارند و دیگر به منابع و علمای دینی معتبر رجوع نمیکنند، خاصه در بخش مستندسازی، صحت و سقم موضوعات فیلمسازی را از مرجع دینی متقن و معتبر دنبال نکرده و گاه از منابع آلوده و نامعلوم استفاده میشود.
وی یکی از معضلات مهم دین و جامعه ما را مسئله جایگزینی خرافه به جای دین معرفی کرد و با ذکر مثالی تشریح کرد: ما فکر میکنیم اگر کار نکرده و صرفا دعا کنیم، ثروتمند میشویم در حالی که نظر اسلام این طورنیست، ما در کنار تلاش و توکل به خدا به نتیجه میرسیم که رسالت سینمای دینی نمایش این مسائل با ظرفیت خاص خودش است.
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در خصوص خلأ موجود در موضوعات دینی و معناگرا در فیلمهای جشنواره رویش عنوان کرد: در این جشنواره به مباحث قرآنی کمتر از سایر موضوعات دینی پرداخته شده است که باید تلاش شود خروجی جشنوارههای آتی به سمت ترویج مفاهیم و آموزههای قرآنی نیل پیدا کند.
رویش؛ جشنوارهای با رنگ و بوی رضوی
وی، تأکید متولیان رویش و حوزه هنری را صرف نظر از مباحث فنی و تخصصی فیلمسازی، رجوع به منابع دینی وارتباط با حوزههای علمیه اعلام کرد و افزود: یکی از مباحث مهمی که باید مورد توجه مجریان جشنوارههای دینی واقع شود، این است که هیئت داوران از جامعه روحانیت توانمند و مطلع به حوزه سینما و هنر انتخاب شوند.
رفائی به موضوعات گزینشی بخش بینالملل جشنواره رویش هم اشاره کرد و گفت: موضوعات در چند محور گزینشی با عناوین مقاومت، بیداری، اسلامی و مبارزه با تکفیریها انتخاب شده که عمدتاََ با حضور پررنگ کشورهای اسلامی منطقه روبهرو است.
وی دلیل برگزاری جشنواره دینی رویش را در مشهد، الهام بخشی حضرت علیابن موسیالرضا(ع) عنوان کرد و ادامه داد: باید کارهای بیشتری در خصوص فرهنگ رضوی و سبک زندگی از دیدگاه امام رضا(ع) تولید شود و فیلمهای ما رنگ و بوی رضوی دهند.
رئیس حوزه هنری خراسان رضوی همچنین با اشاره به برگزاری کارگاههای هنری نقد فیلم در حوزه هنری برای هنرمندان مبتدی و مستعد که مراحل اولیه فیلمسازی را میگذرانند و به این وسیله به ارتقای سطح بلوغ هنری آنها کمک میشود، فلسفه وجودی جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش را آشنایی وارتباط هنرمندان جوان با مضامین دینی و معنویت عنوان کرد.