تحمیل خدمات اضافی بر روح و روان بیماران؛ بزرگترین چالش اخلاق پزشکی

محمد مهدی مصری، رئیس مرکز قرآن، حدیث و طب دانشگاه بقیه‌الله(عج) در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به چالش‌های جدید اخلاق پزشکی در رشته‌های مختلف بر ضرورت بازنگری در آموزش‌های اخلاقی تأکید کرد.

وی تصریح کرد: جایگاه اخلاق پزشکی با مقتضیات معنویت و گزاره‌های دینی می‌تواند در نظام سلامت، کیفیت درمان، حفظ و ارتقای سلامت را برای مردم سبب شود.

مصری عنوان کرد: بحث‌های اخلاق پزشکی یک دوره‌ای دچار سستی شد، اما پس از آن در دنیا احساس شد که اخلاق پزشکی نیاز به یک فلسفه جدید دارد و لذا موضوعات جدیدی را در این حوزه مطرح کردند.

وی با بیان اینکه باید به سمت آنچه که فرهنگ غنی اسلام به عنوان اخلاق بر آن تأکید دارد میل کرد گفت: اخلاق مبتنی بر فرهنگ اسلامی علاوه بر اخلاق و خصوصیات ذهنی آن به موضوع  morality که مبتنی بر تربیت صحیح انسانی است می‌پردازد.

مصری عنوان کرد:  morlity در نفس انسان پرورش پیدا کرده، در عمل و در رفتار خود را نشان می‌دهد به عبارتی morality باید بتواند شکل درونی خود یعنی ایمان را در انسان به وجود آورد و این معنویت در شکل برونی بتواند فضائل اخلاقی را ایجاد کند، این فضائل هستند که می توانند اصول مشترک اخلاقی را به صورت غیر ارادی در ذهن و رفتار انسان نشان دهند.

وی افزود: ما یک نگاه حداکثری به عنوان فضائل اخلاقی داریم و باید یک نگاه حداقلی به عنوان اخلاقیات در دل فضائل اخلاقی نیز داشته باشیم که بتواند در صحنه عمل تغییر خود را نشان دهد.

مصری با اشاره به رشته‌های گوناگون علوم پزشکی و چالش‌های ویژه آن رشته اظهار کرد: ما باید رشته‌های متعدد را وارد بحث‌های اخلاق پزشکی کنیم.

وی بیان کرد: اینکه ما دوره‌‌هایی به عنوان فلوشیپ اخلاق پزشکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی طراحی کنیم یعنی یک رشته‌ای ایجاد شود که موضوعی را آموزش دهد چندان به صلاح نیست، زیرا تمامی رشته‌های پزشکی که با بالین بیمار سرو کار دارند باید بتواند مسائل و چالش‌های مربوط به حوزه کاری خود را با اصول و فضائل اخلاقی بررسی کرده و از طریق مبانی اخلاق و فلسفه اسلامی به آنها جواب دهد همچنین بر اساس اقتضائات زمانی بهترین و مؤثرترین اقدامات را در آموزش، پژوهش و حوزه درمان داشته باشد.

عضو فرهنگستان علوم پزشکی کشور نگاه تجربی و جز نگر به طب را موجب پیدایش چالش‌های جدید اخلاقی دانست و اظهار کرد: نگاه تجربی به طب که جزئی نگر است ساز و کارهایی ایجاد کرده که در واقع پزشکی را به سمت انجام هرچه بیشتر تست‌های پاراکلینیکی و افزایش استفاده از تجهیزات پزشکی برده‌اند که بعضا ضرورت استفاده از آنها زیر سؤال است.

وی خاطر نشان کرد: اینکه ما خدمات غیر ضروری بر بیمه‌ها و بر بیماران نداشته باشیم بسیار مهم است از سوی دیگر تحمیل مداخلات اضافی بر روان و ذهن انسان نیز بزرگترین چالشی است که همه گروه‌های پزشکی باید به آن بپردازند و آن را حل کنند لازمه این کار بازنگری در آموزش‌‌های اخلاق پزشکی است.