تنها مسجد روباز كشور؛ متعلق به دوره ایلخانی در خوی

به گزارش ایکنا از آذربایجان غربی، به‌نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی، شهرستان خوی از قدیم به سبب تدین مردمانش به دارالمومنین معروف بوده و به این دلیل مراکز عبادی فراوانی در این شهرستان به وجود آمده است.
شهرستان خوی، بیشترین مساجد تاریخی را در استان آذربایجان غربی در خود جای داده و مساجد حاجی‌بابا، ملاحسن، حجتیه، شیخ، سیدالشهدا، داش‌آغلیان، سلمان‌خان، ملااحمد، مطلب‌خان، مسجد قرمز چورس و و مسجد خان از مساجد قدیمی و تاریخی خوی هستند که همه آنها آباد و کانون عبادت مومنان بوده و معماری بکار رفته در این بناها و آثار مذهبی کهن، منحصربه‌فرد است.
مسجد مطلب‌خان در مرکز شهر خوی و در ابتدای خیابان طالقانی در فاصله حدود 30 متری بازار قدیمی شهر قرار دارد، ویژگی‌های معماری این مسجد کم‌نظیر و بسیار مجذوب‌کننده است و این ویژگی باعث تمایز این مسجد از دیگر مساجد تاریخی کشور شده است.
ساختمان اولیه مسجد مطلب‌خان در دوره ایلخانی بنا شده، اما پس از تخریب شدن در اوایل دوره قاجار در حدود ۱۲۵۵ هجری قمری به‌همت مرحوم مطلب‌خان از نوادگان شیخ بهایی که زرگر مخصوص نایب‌السطنه عباس‌میرزا بود، مرمت و تجدید بنا شد، از این‌رو به احترام وی نام مسجد به مطلب‌خان تغییر یافت.
این مسجد شبستان بزرگ روباز مربع شکل دارد که دور تا دور آن را حجره های دو طبقه و شاه‌نشین‌های رفیع و ایوانی عظیم احاطه کرده است.
این بنا از داخل به شکل هشت ضلعی است و ایوان‌هائی در داخل این اضلاع ساخته شده است، این مسجد دو طبقه است و به وسیله راهروهایی در چهار گوشه به صورت پله، پله به طبقه دوم راه دارد. 
در واقع محراب این مسجد با ۱۲.۵ متر ارتفاع و ایوان آن با ۲۵ متر ارتفاع از بلندترین محراب‌ها و ایوان‌های مساجد در ایران است و بنای کنونی مسجد به ابعاد تقریبی 23×30 متر، در میان دارای صحن روبازی به ابعاد تقریبی 16×16 متر است که در اطراف آن، حجرات دو طبقه، شاه‌نشین‌های رفیع و در وسط آن، حوض سنگی بزرگی قرار دارد و علاوه بر آن در بخش شمالی، شبستانی مستطیل شکل به ابعاد تقریبی 6×10 متر واقع شده است و فضای داخلی گنبد خانه به ابعاد تقریبی 16×16 متر با پوشش بزرگ گنبدی مسقف می‌شده است و در اضلاع داخلی آن، شاه‌نشین‌های بزرگ، و در میان ضلع جنوبی، محراب بزرگی قرار دارد. 
گنبدهای آجری با منارها و گلدسته‌های بلند، رواق‌ها با ستون‌های سنگی تراشیده و بدون تزئینات، شبستان‌های فراخ و دل‌گشا با طاق‌نماهای بزرگ قوسی و محراب‌هایی با گچ‌بری‌های ساده از مهم‌ترین ویژگی‌های معماری مساجد تاریخی خوی است و تزئین کاشی‌کاری‌ها با مظاهر معنوی و مفاهیم والای مذهبی در انتخاب رنگ، شکل و فرم در این مساجد چنان زیبا است که انسان شیفته معنویت را به سوی خود جلب می‌کند و در واقع دریچه‌ای از شناخت عظمت معماری اسلامی به‌روی انسان می‌گشاید.
انتهای پیام