کارآفرینی از جمله موضوعاتی است که مورد توجه همه مکاتب اقتصادی قرار گرفته است؛ چراکه نقشی تعیین کننده در حیات اقتصادی کشورها و به ویژه در زمینه توسعه اشتغال و رشد اقتصادی دارد. در کشور ما به عنوان کشوری اسلامی و مذهبی، علاوه بر ضرورت تقویت کارآفرینی از بُعد متعارف آن، تقویت این بخش از اقتصاد کشور از جنبه مذهبی نیز دارای اهمیت است. در ایران، تاکنون استارت آپها و شتاب دهندههای متعددی در زمینه دینی و قرآنی شکل گرفتهاند که برخی از آنها به موفقیت و بازدهی نیز رسیدهاند، هرچند که تا رسیدن به نقطه ایدهآل فاصله زیادی وجود دارد و لازم است کارآفرینان دینی و مذهبی، از جمله استارت آپها به میزان بیشتری مورد توجه و حمایت مسئولان اقتصادی کشور قرار گیرند. در این راستا موضوع تأمین مالی کارآفرینان به ویژه از طریق بازار سرمایه و ابزارهای مالی اسلامی از اهمیت زیادی برخوردار است.
مجید پیره، دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفتوگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره تأمین مالی اسلامی و مزایای این بازار و همچنین نحوه تأمین مالی شرکتها و استارتآپها از طریق ابزارهای اسلامی در بازار سرمایه پرداخت و اظهار کرد: موضوع تأمین مالی اسلامی از موضوعاتی است که بعد از انقلاب اسلامی و تغییراتی که در قوانین و مقررات به وجود آمد، در نظام مالی ایران هم مطرح شد و به این خاطر، این مسئله مورد توجه قرار گرفت که سازوکاری که برای تأمین مالی مورد توجه قرار میگیرد، تا چه اندازه با موازین شریعت اسلام سازگار است.
منظور از تأمین مالی اسلامی چیست؟
وی با اشاره به مفهوم تأمین مالی اسلامی ادامه داد: بر این مبنا کارشناسان و محققان و فقها، راهکارهایی را ارائه کردند که این راهکارها بتواند بخشی از نیاز بنگاهها و شرکتها جهت تأمین مالی به گونهای که این معاملات با ضوابط شریعت اسلام هم سازگار باشد را پاسخ دهند. ماحصل این تلاشها منجر به شکلگیری برخی از الگوها شد که با نام تأمین مالی اسلامی معروف شدند.
پیره به نحوه تأمین مالی اسلامی شرکتها و بنگاهها پرداخت و گفت: در مورد سازوکار تأمین مالی اسلامی باید عرض کنم که در این شیوه، بدین منوال رفتار میشود که با استفاده از ظرفیتی که قراردادها در فقه اسلام دارند، شرکتها بتوانند برای تأمین مالی خود از این قراردادها استفاده کنند.
انتشار سهام؛ راهکاری بنیادین برای تأمین مالی و افزایش سرمایه
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار به بیان نقش مهم انتشار سهام در تأمین مالی و افزایش سرمایه شرکتها پرداخت و یادآور شد: برخی از قراردادها همانند مضاربه، جعاله و مرابحه این توانمندی را دارند که برای تأمین مالی بنگاهها مورد استفاده قرار گیرند و بر این مبنا سازوکار تأمین مالی اسلامی مطرح شده است. در بازار سرمایه هم انتشار سهام، یکی از راهکارهای قدیمی و بنیادین برای تأمین مالی و افزایش سرمایه شرکتها محسوب میشود که شرکتها میتوانند از محل این سهام، تأمین مالی کنند.
این کارشناس مالی اسلامی به اهمیت سازوکار انتشار اوراق مشارکت اشاره و تصریح کرد: در کنار انتشار سهام و عرضه اولیه آن، راهکار دیگری که شرکتها میتوانند در کنار نظام بانکی، در بازار سرمایه برای تأمین مالی خود از آن استفاده کنند، استفاده از سازوکار انتشار اوراق مشارکت است که شرکتها به دفعات از این سازوکار برای تأمین مالی خود استفاده کردهاند. بعد از سال 1389 در کنار عرضه اولیه سهام و انتشار اوراق مشارکت، راهکارهای جدیدی در بازار سرمایه برای تأمین مالی اسلامی مطرح شد که انتشار اوراق اجاره و اوراق مرابحه، دو نمونه از این راهکارها برای تأمین مالی اسلامی محسوب میشوند.
نقش مهم کمیته فقهی سازمان بورس در تنوع بخشی به ابزارهای مالی
پیره با اشاره به وضعیت تأمین مالی اسلامی در سایر کشورها ادامه داد: تأمین مالی اسلامی، در کشورهای مختلفی هم که جمعیت مسلمان آنها تقاضای تأمین مالی اسلامی دارند به وجود آمده است و در حال حاضر در حوزه تأمین مالی اسلامی، کشور مالزی، کشوری پیشرو است و توانسته است با تنوع بخشی به راهکارهای تأمین مالی اسلامی، بخش زیادی از سرمایههای مسلمانان را جذب کند و پیشرو بودن خود را هم حفظ کرده است.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار به اقدامات بازار سرمایه اشاره و یادآور شد: بازار سرمایه ما هم به مدد قوانینی همانند قانون بازار اوراق بهادار، در این مسیر اقدامات خوبی انجام داده است و سازو کار تأمین مالی اسلامی در بازار سرمایه همچنان در حال گسترش و توسعه است.
پیره در پایان به نقش کمیته فقهی سازمان بورس اشاره و تأکید کرد: در این راستا باید از نقشی که کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در این مسیر ایفا میکند هم یاد کنیم. فعالان بازار سرمایه میدانند که توسعهای که در حوزه تأمین مالی اسلامی در بازار سرمایه مطرح شده است در بسیاری از ابعاد مدیون بررسیهای فقهی است که توسط کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار صورت گرفته است و توانسته است در این مسیر، الگوهای منطبق با شریعت اسلام را برای تأمین مالی اسلامی معرفی کند.
انتهای پیام