عبدالرضا فرجیراد، عضو هیئت علمی گروه ژئوپلیتیک واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، در گفتوگو با ایکنا درباره نقش روسها و غربیها در دامن زدن به مسئله ارسال سلاح از سوی ایران به روسیه برای استفاده علیه اوکراین و ارتباط آن با توقف مذاکرات هستهای گفت: توقف مذاکرات در وهله اول به بهانه پرونده هستهای ایران در آژانس بود و با آخرین نامهای که ایران به آقای جوزپ بورل ارسال کرد کلا آمریکاییها تصمیم گرفتند مذاکرات هستهای را به بعد از انتخابات کنگره موکول کنند زیرا دولت بایدن احساس میکرد اگر به ایران درباره پرونده هستهای امتیازی بدهد در انتخابات به ضرر خود آنها میشود و لذا در درجه اول این آمریکا بود که با توجه به نامه ایران به این نتیجه رسید که تا زمان انتخابات، توافق هستهای حاصل نمیشود و بهتر است بهانهای دست جمهوریخواهان ندهد.
وی افزود: در این فاصله دو اتفاق مهم رخ داد که یکی مسائل داخلی ایران بود که افکار عمومی غربی دولتهای اروپایی و آمریکا را تحت فشار قرار دادند تا علیه ایران موضعگیری کنند و دومین حادثه بحث ارسال سلاح و پهپاد از سوی ایران به روسیه در جنگ اوکراین توسط غربیها بود که روز به روز این مسئله در حال شدت گرفتن است. به عبارتی ریشه اصلی توقف مذاکرات هستهای نزدیکی به انتخابات آمریکا است اما این دو حادثه باعث شد که فاصله گرفتن از فضای مذاکرات تشدید شود و این احساس به وجود بیاید توافق هستهای دور از دسترس شده است.
وی در تشریح نقش روسها در ایجاد این فضا علیه ایران گفت: آنها در این رابطه نقش دارند و خودشان مسئله همکاری تسلیحاتی با ایران را مطرح کردند هر چند ایران آن را تکذیب کرد و اعلام کرد همکاری نظامی با روسیه در جهت استفاده از این سلاحها در جنگ اوکراین نبوده است. به ویژه مصاحبه اخیر مدیرکل صندوق امنیت انرژی روسیه و ابراز رضایت از ادامه تحریم ایران نشان میدهد کل حاکمیت روسیه یا برخی مقامات روسیه این هدف را دنبال میکنند که ایران را در این قضایا به منزله یک شریک کنار خود داشته باشند تا این تحریمها همچنان علیه ایران وجود داشته باشد.
فرجیراد درباره مزایای تداوم تحریم ایران برای روسیه گفت: این تحریمها هم تضاد بین ایران و غرب را تشدید میکند و ایران را به عنوان یک مخالف قدرتمند غرب کنار روسیه قرار میدهد و هم اینکه چون ایران رقیب روسیه در بخش انرژی است و الان تمام درآمدهای روسیه به واسطه تحریمهای غرب به انرژی متکی شده و لذا وقتی که ایران تحریم باشد انرژی کمتری را میتواند صادر کند و به فروش برساند و این به طور طبیعی به نفع روسیه است.
فرجیراد درباره اظهارات مقام آمریکایی مبنی بر تمرکز به حوادث داخل ایران و و کنار گذاشتن مسئله مذاکرات و احتمال زمینهچینی آنها برای پایان مذاکرات گفت: هنوز مصاحبههای مقامات امریکایی و اروپایی نشان از تمایل قلبی آنها برای به نتیجه رسیدن مذاکرات دارد. به ویژه در چند روز اخیر بارها این پیام را دادهاند که هنوز نکته مثبتی از ایرانیها دریافت نکرده و نشنیدهاند و این نشان میدهد علاقهمندند بعد از انتخابات کنگره توافق با ایران را به سرانجام برسانند و اگر هم الان حرف تندی میزنند بیشتر کارکرد انتخاباتی با هدف تضعیف جمهوریخواهان دارد.
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه تصریح کرد: مذاکرات هستهای همچنان برای آمریکاییها دارای اهمیت است اما به هر حال مسائل داخلی ایران و موضوع کمکهای نظامی ایران به روسیه میتواند توافق یا مذاکرات را به خطر بیندازد.
فرجیراد درباره رویکرد جمهوری اسلامی ایران در مقابل فضاسازی غربیها از یکسو و بازی روسها با ایران در قضیه اوکراین از سوی دیگر گفت: به اعتقاد من جمهوری اسلامی ایران باید سیاست متعادلی را در پیش بگیرد و رئیسجمهور و وزیر امور خارجه هم چندیم بار از اتخاذ یک سیاست متعادل صحبت کردهاند اما نیازمند یک دیپلماسی فعالتر هستیم تا درباره مسئله کمک ایران به روسیه با اروپا گفتوگو شود و توضیح داده شود که همکاریهای نظامی ایران با روسیه با هدف کاربرد علیه اوکراین نبوده است.
وی یادآور شد: حتی ایران میتواند در این فضا بعضی از انواع کمکها و همکاریهای نظامی را معلق کند زیرا نتیجه آن میتواند خطرناک باشد. چون اروپاییها با شدت گرفتن این مسئله به بهانه نقض قطعنامه 2231 موضوع ایران را به شورای امنیت میبرند و الان هم اوکراین مدارک و مستندات خود را در خصوص کمک نظامی ایران به روسیه به سازمان ملل داده است که اینها میتواند بهانهای برای اعمال مکانیسم ماشه شود البته همه اینها منوط به آن است که غرب به این نتیجه برسد که احتمال توافق خیلی کم شده است و لذا ایران باید دیپلماسی فعالتری را در پیش بگیرد و گفتوگوها و رفت و آمدها را افزایش دهد تا بتواند منافع خود را حفظ کند.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام