انرژی و نشاط مثالزدنی در چهره همیشه خندان او ناشی از انس و حشر و نشر با قرآن کریم است. بیدلیل نیست که او را استاد متخلق قرآنی مینامند. اگر ساعاتی کوتاه همنشین و همصحبت او باشید، این تزکیه نفس، پرهیزکاری و اخلاق قرآنی را در کلام استاد توأمان احساس میکنید. آنهایی که سالیان طولانی در محضر او تلمذ و شاگردی کردهاند، بر این باورند که اخلاق حسنه قرآنی در زیست او جریان دارد.
محمدعلی دهدشتی، متولد 1328 در نجف اشرف، مدرس و قاری قرآن و ساکن قم است. او در سن 33 سالگی بهطور رسمی پا به عرصه فعالیتهای قرآنی گذاشت و سه سال بعد، در سال 64 وارد صحنه قرائت فنی قرآن کریم شد. اگرچه شاید برای آغاز یک جریان حرفهای دیر بهنظر برسد اما در مدتزمان کوتاهی، مقامات و افتخارات گوناگونی در عرصه قرآنی برای جهان اسلام به ارمغان آورد.
کسب مقام دوم مسابقات بینالمللی لبنان در سال 1995میلادی، کسب مقام دوم همخوانی قرآن کشور در سال 1376، داوری مسابقات بینالمللی در ایران، عراق سوریه و تانزانیا، تدریس در کشورهای سوریه، تانزانیا، چین، غنا، قطر و ماداگاسکار و اعزام به 30 کشور جهان بهعنوان سفیر و مبلغ قر آنی ازجمله افتخارات و فعالیتهای 30 ساله استاد دهدشتی است.
در روزهای آغازین بهار طبیعت و بهار قرآن میهمان استاد نامی قرآن شدیم. استاد دهدشتی در این گفتوگوی صمیمی با خبرنگار ایکنا از قم، از فرصت بهار قرآن و بهار طبیعت، گذران ایام تعطیلات نوروزی، خاطرات سفرهای قرآنی در ماه مبارک رمضان و تأسیس هیئت حسینیه نجفیها در قم سخن گفت که بخش اول این گفتوگو از نظر میگذرد:
ایکنا - سلام و عرض ادب خدمت شما استاد عزیز. از شما تشکر میکنیم برای فرصتی که در اختیار ما قرار دادید. شروع سال جدید و آغاز ماه مبارک رمضان را خدمت شما تبریک عرض میکنم.
من هم سلام عرض میکنم و آغاز سال جدید و فصل شکوفایی را خدمت شما و همه مردم عزیز ایران تبریک عرض میکنم. فصل بهار در تقارن با فصل بهار قرآن آغاز شده است. تقارن بهار طبیعت و بهار قرآن را به فال نیک میگیریم و سالی سرشار از خیر و برکت مادی و معنوی را برای ملت ایران آرزو میکنم.
ایکنا - با توجه به اینکه سالهاست با قرآن مأنوس هستید، در نظر شما، چگونه بهار میتواند نشانهای از معاد باشد؟
خداوند در سوره انعام، آیه 95 میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَى»، منظور از «فالق» در این آیه یعنی دانه و هسته. در این روزهای آغازین بهار میبینیم، درختانی که از پاییز تمام برگهای آن در حال ریزش بوده و به ظاهر خشکیده و مردهاند، اما در بهار طبیعت خداوند به این درختان حیات دوباره میبخشد، این درختان با برگهای سبز و زیبا و گلهایی که در بهار شکوفه میدهند انسان را به یاد روز قیامت میاندازد. روز قیامت هم به همین شکل است، در واقع به تعبیر قرآن کریم «وَنُفِخَ فِي الصُّورِ»، مردم با شنیدن این صدا با حالت خوف و ترس دوباره زنده میشوند و بهسوی پروردگار میدوند.
خداوند در سوره قمر، آیه 57 «خُشَّعًا أَبْصَارُهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ كَأَنَّهُمْ جَرَادٌ مُنْتَشِرٌ»، انسانها را در روز قیامت به ملخهایی تشبیه میکند که به مزرعهای حمله میکنند. بنابراین، به همان صورت که خداوند در بهار طبیعت حیات دوباره میبخشد و درختان و گلها سبز و زیبا شده و شکوفه میدهند، در روز حساب هم همه مردگان حیات تازه مییابند تا در محضر پروردگار عالم حضور پیدا کنند.
ایکنا - منظور از «احسن الحال» در دعای تحویل سال چیست و چگونه میتوانیم به آن برسیم؟
این دعای همیشگی انسانهاست. ما انسانها هنگام دعا کردن همواره از خداوند میخواهیم احوالات ما را از آنچه که هست بهتر کند زیرا میل به کمال و پیشرفت همواره در انسانها وجود دارد. بنابراین «احسنالحال» باید دعای همیشگی ما باشد.
در حدیثی از امام کاظم(ع) آمده است: «مَنِ استَوى يَوماهُ فهُو مَغبونٌ؛ هر که دو روزش برابر باشد، مغبون است»، لذا انسان همواره برای بهتر شدن حال خویش دعا و تلاش میکند. احسنالحال در این دعا بیشتر به بهتر شدن حالات معنوی و روحی انسانها اطلاق میشود، چه بسا به مراتب امراض روحی از امراض جسمانی سختتر باشد و بسیارند افرادی که جسم سالم و روح بیماری دارند.
ایکنا - با توجه به اینکه از اهمیت سلامت روح و روان انسان سخن گفتید و اینکه قرآن کریم، کاملترین نسخه برای آرامش روح است، به نظر شما چگونه در سال جدید با قرآن بیشتر مأنوس باشیم؟
انس با قرآن بهوجود نمیآید مگر اینکه خود انسان سعی کند تا با قرآن مأنوس باشد. انس گرفتن مراحل و مراتبی دارد و به آن معنا نیست که به یکباره روزی یک جزء قرآن کریم را بدون غلط، قرائت کنیم.
امام سجاد(ع) فرمود: «مَنْ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یَکُونَ الْقُرْآنُ مَعِی وَ کَانَ» یعنی اگر در عالم هیچکس با من نباشد و تنها قرآن همراه من باشد، من هیچ احساس وحشت نمیکنم. در نظر ما انسانها این امر امکانپذیر نیست که در دنیا هیچکس نباشد و ما احساس ترس نداشته باشیم، اما این فرموده امام سجاد(ع) نشان از درجه اعلای انس با قرآن کریم است.
زمانی که پا به عرصه تلاوت و حفظ قرآن کریم گذاشتم، روز به روز انس من با قرآن بیشتر شد و از تمرینهای هفتگی تلاوت، به تلاوتهای یکساعته و روزانه رسیدم و مأنوس بودن با قرآن کریم در زندگی و کارم جاری شد. آن زمان کارگاه خیاطی کت و شلوار مردانه داشتم و از همان اول صبح که کارم را آغاز میکردم ضبط صوت را روشن و تلاوتهای قاریان مطرح آن زمان را گوش میدادم. در آن زمان همسایهها گمان میکردند کسی از اقوامم فوت کرده است که قرآن پخش میکنم. این تصور هنوز برای برخی افراد وجود دارد، در حالی که قرآن میفرماید: «لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا»، قرآن برای زندگان آمده است.
ما بهعنوان مسلمان باید آنقدر با قرآن مأنوس باشیم که در موقعیتی قرار گرفتیم و غیرمسلمانی از ما سؤال پرسید بتوانیم یک آیه برای او تلاوت کنیم تا گمان نبرد که ما ادعای مسلمانی داریم اما نمیتوانیم قرآن بخوانیم. برای تلاوت و انس با قرآن هم نیازمند برنامهریزی است بهویژه در این ایام که بهار طبیعت با بهار قرآن متقارن شده و ثواب انس و تلاوت قرآن چندین برابر است. باید برای انس بیشتر برنامهریزی کنیم، اگرچه نباید تنها در ماه رمضان سراغ قرآن برویم زیرا خداوند در آخرین آیه سوره مزمل فرمود: «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» و «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ» دو مرتبه ما را به قرآن خواندن، امر کرده است. این دستور صریح خداوند در قرآن کریم است پس چرا آن را کنار گذاشتیم؟ خداوند کار را برای انسانها ساده کرده است و میزان و مقدار تعیین نکرده بلکه فرمود هرآنچه از قرآن میسر شد، بخوانید. این یعنی ما میتوانیم حتی روزی نیم یا یک صفحه از قرآن را تلاوت کنیم.
در همین ماه مبارک رمضان اگر روزی یک صفحه قرآن کریم تلاوت کنیم، تا پایان یک سال چندین مرتبه کل قرآن را ختم میکنیم. این موضوع سبب آشنایی چشم با رسمالخط قرآن، تقویت روخوانی قرآن و مأنوس شدن با آن میشود. بسیارند افراد تحصیلکردهای که کتبهای فارسی و زبان خارجه میخوانند اما از عهده یک صفحه قرآن برنمیآیند زیرا چشم به رسمالخط قرآن عادت نکرده است. بنابراین، قرآن را زیاد تلاوت کنیم تا چشم عادت کند، هرچقدر بیشتر با قرآن کریم مأنوس شویم از وسوسههای شیطانی در امان میمانیم.
تلاوت روزانه یک صفحه قرآن کریم اگرچه آسان بهنظر میرسد، اما هر عملی را نباید کوچک بشماریم و با همین تلاوتهای کوتاه هم میتوانیم به درجات بالاتر انس با قرآن برسیم.
ادامه دارد...
گفتوگو از محدثه نعیمیفرد
انتهای پیام