عبدالرضا فرجیراد، عضو هیئت علمی گروه ژئوپلیتیک واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، در گفتوگو با ایکنا درباره مهمترین اقدام تحولی در حوزه سیاست خارجی در سال جدید پس از احیای توافق با عربستان و بهبود روابط با کشورهای عربی گفت: اتفاقات بسیار مثبتی با واسطهگری چینیها در روابط میان ایران و عربستان افتاد که به اعتقاد من به سرانجام میرسد و درازمدت و پایدار است.
وی با بیان اینکه چنین تحولاتی در روابط خارجی نباید فقط محدود به عربها باقی بماند، گفت: روابط با همه همسایگان؛ کشورهای حوزه قفقاز و آسیای مرکزی و پاکستان، باید گسترش یابد زیرا همسایه هستند و ما باید بیشترین استفاده را از روابط همسایگی به ویژه در حوزه اقتصادی ببریم.
فرجیراد اظهار کرد: نکته مهم این است که مهمترین تحول ضروری در حوزه سیاست خارجی رسیدن به یک توافق در موضوع هستهای است. روابط با همسایگان ممکن است درآمدی برای کشور ایجاد کند و صادرات به همسایگان افزایش یابد اما اینها مشکلات کشور را حل نمیکند. حتما باید اقداماتی را انجام داد که منجر به رفع تحریمها شود و لذا این حرکت تحولی اگر منجر به این شود که در سال جاری توافق هستهای، چه توافق قبلی چه توافق جدید، به ثمر برسد گام بسیار بزرگی برداشته شده است.
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: به نظر من غربیها هم آمادگی رسیدن به توافق را دارند و تنها مسئله حمایت ایران از روسیه برای آنها حساسیت برانگیز شده است و لذا باید دو طرف باهم گفتوگو کنند. الان تحریمهای غرب علیه ایران و روسیه به ضرر خود آنها هم هست زیرا هم ایران و هم روسیه نفت را 15 دلار زیر قیمت به چین میفروشند و آمریکا و اروپا، 15 دلار بالاتر نفت را میخرند و این اتفاق تنها به رشد اقتصاد چین میانجامد چون مواد اولیه ارزان به دست میآورد و غربیها مواد اولیه گرانتر مصرف میکنند. از این منظر خود غربیها هم میخواهند توافق با ایران محقق شود. بنابراین خوب است همین تحول مثبت در روابط با عربستان در موضوع توافق هستهای هم عملیاتی شود.
فرجیراد درباره برخی تحلیلها در خصوص این ارزیابی در دولت و حاکمیت که توافق با اعراب را کافی و نیازی به توافق با غرب احساس نمیکند، گفت: این یک تحلیل کاملا اشتباه است. همین الان ایران در عراق حدود 11 میلیارد دلار و در کره جنوبی حدود 8 میلیارد دلار و در چین، هند و سریلانکا نیز مقادیر دیگری منابع مالی دارد که تحریم مانع آزادسازی این منابع شده است و لذا ابتدا باید تحریم برداشته شود.
وی تصریح کرد: رابطه اقتصادی با کشورهای عربی و گسترش آن مشکلات اساسی اقتصادی کشور را برطرف نمیکند و شاید تنها منجر به برخی گشایشها شود در حالی که دست کشور و دولت باید باز شود و سرمایهگذار خارجی به کشور بیاید.
فرجیراد درباره تأثیر احیای روابط با کشورهای عربی به احتمال تعدیل نگاه غربیها به ایران و حرکت به سمت توافق گفت: آنچه برای غربیها بسیار مهم شده مسئله حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین است که باید حتما در این راستا با آنها گفتوگو کرد. از سوی دیگر ایران باید همراه با چینیها کمک کند که یک آتشبس در اوکراین برقرار شود که در این صورت امکان حل همه این مسائل وجود دارد.
سفیر پیشین کشورمان در نروژ اظهار کرد: صحبت غربیها این است که چون ایران به روسیه سلاح میدهد و وارد بازی استراتژیک با ناتو شده ما هم توافق را امضا نمیکنیم. البته در داخل مقامات کشورمان صحبتهای مثبتی در خصوص احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی اوکراین بیان کردهاند اما باید فراتر از آن با غربیها در این خصوص به گفتوگو نشست در حالی که الان هیچ گفتوگویی میان ایران و غرب وجود ندارد.
وی با اشاره به ضرورت استفاده از کمک چینیها در این رابطه گفت: برای نمونه ایران میتواند با چینیها صحبت کند تا از نظرات مکرون در دیدار با مقامات چینی پیرامون ایران مطلع شود. اگر خواسته مکرون این بوده که ایران غنیسازی 90 درصد انجام ندهد، ایران خودش اعلام کرده که این درصد غنیسازی را نمیخواهد یا اگر صحبت مکرون پایبندی ایران به تعهدات مندرج در برجام است، صحبت ایرانیها هم در یکی دو ماه اخیر این بوده که برجام سابق را بدون هیچ تغییری میخواهد. لذا اگر چینیها در این موضوع وارد شوند به نظر میرسد احتمال موفقیت وجود دارد.
فرجیراد درباره نگرانی اسرائیل از بهبود روابط ایران و اعراب و تمرکز بیشتر بر تنشزایی میان جمهوری آذربایجان با ایران و امکان خروج از تنش کنونی میان ایران و آذربایجان گفت: مسئله اسرائیل در باکو دو مقوله است؛ اولین مسئله داشتن سفارت اسرائیل در باکو است که این برای ایران مسئله خاصی نیست زیرا الان اسرائیل در ترکمنستان، ارمنستان، ترکیه و برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس دارای سفارت است. مقوله دوم که برای ایران حساسیت برانگیز است بحث توطئه و تهدیدات امنیتی اسرائیل علیه ایران از طریق حضور در آذربایجان است. ایران باید به این واسطه به آذربایجان و آقای علیاف اخطار بدهد که شاید هم داده شده است و هزینه آن را هم بپذیرد و محکم در مقابل اینگونه اقدامات ضد امنیت ملی آذربایجان بایستد.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام