قرآن‌سوزی با مجوز مقام قضایی مصداق بارز نقض حقوق بشر و تحریک به نفرت‌پراکنی است

مهدی دواتگری، حقوقدان و عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در گفت‌وگو با ایکنا درباره استفاده از مفهوم آزادی بیان برای توجیه قرآن‌سوزی از سوی مقامات غربی گفت: آتش زدن قرآن با مجوز مقام قضایی در سوئد به بهانه آزادی بیان، نقض آشکار و صریح اصول حقوق بشر و تحریک به نفرت‌پراکنی و خشونت و از مصادیق جرم و اقدامی محکوم است و این نوع اقدامات را در راستای اسلام‌هراسی و تشویق گروه‌های افراطی و نژادپرست به آسیب زدن به مسلمانان در غرب می‌توان ارزیابی کرد. این اقدامات حتی با معیارهای حقوق بشری در غرب هیچ همخوانی و انطباقی ندارد و کاملا در تضاد با موازین و چارچوب‌های حقوق بین‌الملل و آزادی بیان است.

دواتگری درباره دلایل تکرار این اقدامات ضد دینی به ویژه علیه اسلام و قرآن در غرب گفت: هدف اصلی این اقدامات مقابله با اسلام‌گرایی و ارائه یک تصویر مخدوش از اسلام برای جلوگیری از روند رو به رشد اسلام در غرب دانست. در واقع آنها چون نمی‌توانند به زبان منطق، استدلال و علم علیه اسلام صحبت کنند لذا دست به قرآن‌سوزی و اسلام‌هراسی می‌زنند تا از این طریق به زعم خود ترس و وحشتی را در میان افراد متمایل به اسلام در غرب ایجاد کنند و آنها را وادار به نگرویدن به اسلام نمایند در حالی که چنین رفتارهای موهن و ضد حقوق بشری، نتیجه عکس داشته و گرایش به اسلام را در این کشورها بیشتر می‌کند.

بیشتر بخوانید:

• قرآن‌سوزی و هتک حرمت مقدسات نقض حدود آزادی بیان و دموکراسی است    
• قطع رابطه کشورهای اسلامی با سوئد؛ مهم‌ترین اقدام فوری دیپلماتیک      

وی با تأکید بر ضرورت اقدامات هماهنگ کشورهای اسلامی برای مقابله با این هتک حرمت‌ها گفت: در این میان انتظارات از دولت جمهوری اسلامی ایران بیشتر است. زمانی که موضوع اهانت سلمان رشدی ملعون با نگارش کتاب آیات شیطانی مطرح شد، امام خمینی(ره) با صدور فتوای ارتداد او یک اقدام تاریخی و منحصر به‌فرد انجام دادند که همچنان این حکم پابرجاست. احساس من این است که رفتار این روزهای دولت جمهوری اسلامی در قبال این قرآن‌سوزی چندان مقبول نیست و احضار کاردار سوئد یا عدم اعزام سفیر به این کشور اقدامات حداقلی است.

این حقوقدان اظهار کرد:‌ انتظار حداقلی از دولت این است به عنوان عضو مهم سازمان همکاری‌های اسلامی، برگزاری نشست فوق‌العاده وزرای خارجه اعضای این سازمان را به شدت پیگیری کند. لذا به اعتقاد من رفتار دولت ما در قبال این اقدام موهن با موازین دینی و آرمان‌های انقلاب اسلامی همخوانی ندارد.

ضعف دیپلماسی پارلمانی و رسمی

دواتگری با اشاره به ضعف دیپلماسی پارلمانی کشور به ویژه به واسطه استقرار دبیرخانه اتحادیه بین‌المجالس اسلامی در تهران گفت: به اعتقاد من سطح برخوردهای ما متناسب با توهین صورت‌گرفته که با مجوز قانونی یک دولت بوده تطابق ندارد و از این منظر دیپلماسی پارلمانی و رسمی ما در قبال این اتفاق مناسب نبوده است. این در حالی است که دولت در برخی مسائل خارجی دیگر مواضع قاطع‌تری داشته است. قرآن کتاب آسمانی مسلمانان و مبنای نظام حکومتی ماست و لذا با چنین نگاهی باید سطح برخورد با دولتی که مجوز قرآن‌سوزی داده و به طور قانونی از آن حمایت کرده تفاوت کند.

وی بهترین اقدام را قطع رابطه کشورهای اسلامی با سوئد دانست و گفت: در این راستا باید جلسه اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی حداقل با حضور وزرای خارجه برگزار شود و مسئله قطع رابطه با سوئد در دستورکار قرار گیرد زیرا این اقدام آثار بسیار بازدارنده‌ای خواهد داشت و ایران در این رابطه باید جلوداری کند زیرا از دیگر کشورهای اسلامی نمی‌توان انتظار چندانی داشت به ویژه عربستان که امروز توسعه اقتصادی و کسب منفعت اقتصادی را اولویت خود قرار داده و چندان اهمیتی برای مسئله حفظ شعائر دینی قائل نیست.

این حقوقدان تصریح کرد: ایران در این راستا می‌تواند با هماهنگی کشورهای همسو و تا حدی همسو مانند کشورهای محور مقاومت اقدام مشترک و قاطعی را انجام دهد و شاید این موجب پیوستن سایر کشورهای اسلامی به این اقدام شود. در واقع انتظار حقیقی از جمهوری اسلامی ایران این است که سیاست‌های محافظه‌کارانه را در این باره کنار گذاشته و اقدام قاطعی را اتخاذ کند.

نقش انفعال جهان اسلام در تکرار توهین به مقدسات اسلامی

دواتگری درباره تأثیر انفعال یا اقدامات کم‌اثر کشورهای اسلامی در تکرار این هتاکی‌ها در کشورهای مختلف غربی گفت: یکی از مشکلات غالب دولت‌های اسلامی وابستگی به قدرت‌های غربی یا حتی شرقی است و همین وابستگی مانع اتخاذ موضع مستقل سیاسی  از سوی آنها است. برخی کشورهای مسلمان نیز فقط اسم اسلامی را نیز دارند و دولت‌های آنها اصلا معتقد به رفتار اسلامی نیستند و حتی اسلام‌گرایی را در کشور خود برنمی‌تابند.

این نماینده سابق مجلس ابراز کرد: مشکل دیگر این است که چون بیشتر حکومت‌های اسلامی متکی به رأی مردم نیستند و پادشاهی و موروثی هستند و اگر هم جمهوری هستند یک جمهوری فرمایشی است، لذا بیش از آنکه آرمان‌ها و مطالبات اسلامی مردم خود را دنبال کنند، محافظه‌کارانه و سازشکارانه با غربی‌ها تعامل می‌کنند و این موجب همین واکنش‌های منفعلانه دولت‌های اسلامی در قبال هتک حرمت به مقدسات اسلامی شده و می‌توان گفت جمهوری اسلامی ایران علیرغم برخی انتقادات در این میدان تنها است.

وی در پایان اظهار کرد: تا زمانی که این مشکلات و معضلات برطرف نشود نمی‌توان شاهد واکنش جدی، قاطع و متحد از سوی کشورهای اسلامی بود و نهایت واکنش‌ها به یک سری محکومیت‌ها و صدور بیانیه‌ها ختم می‌شود در حالی که به راحتی می‌توان کالاهای کشور توهین‌کننده را تحریم و روابط اقتصادی و سیاسی با آن کشور را تا زمان محاکمه توهین‌کنندگان و عذرخواهی رسمی قطع کرد. 

گفت‌وگو از مهدی مخبری