مبانی حقوق بشری قرآن کامل و دقیق‌تر از منشور جهانی حقوق بشر است
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی گفت: مبانی حقوق بشری قرآن کامل‌تر، دقیق‌تر و متفاوت از مبانی غربی منشور جهانی حقوق بشر است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در نخستین نشست علمی از سلسله گفت‌وگوهای بین‌المللی قرآنی با موضوع «قرآن و حقوق بشر» که امروز 21 فروردین ماه با همکاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دانشگاه السویس مصر، معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در مشهد برگزار شد، اظهار کرد: حق حیات، حق کرامت، حق آزادی، حق تعلیم و تربیت و حق برابری. که این حقوق، البته با مبنایی بسیار متفاوت از مبانی فکر غربی در قرآن، به‌طور کامل‌تر و دقیق تر بیان شده است.
وی در ادامه به دو مبنای متفاوت حقوق انسانی در قرآن اشاره و افزود: مبداء نخست، خلقت انسان از سوی خداوند و مبداء دوم عدالت است که براساس مبنای خلقت حقوق انسان شامل حق جسمانی و حقوق معنوی و روحی می‌شود. زیرا براساس نحوه خلقت انسان از جانب خداوند، حقوق وی نیز شامل هر دو بعد می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی بیان کرد: خلقت جسمانی انسان در آیه «وَ بَدَأَ خَلق‌َ الإِنسان‌ِ مِن طِين»ٍ (سجده، 7) و خلقت روحی او در آیۀ مبارکۀ «فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي» (حجر،29) بیان شده است. همین ابعاد معنوی و روحانی انسان سبب شده انسان نسبت به دیگر موجودات، خلقت ممتازی داشته باشد و مطابق آیۀ 70 سورۀ اسراء، «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِيلًا» موصوف به صفت کرامت نیز شود.
وی مطرح کرد: صفت کرامت برای انسان محصول این خلقت ممتاز الهی است بر این اساس وقتی کرامت انسان با تقوای الهی افزون شد با کرامت‌ترین بندگان متقی‌ترین آنها خواهد بود.
رستمی بیان کرد: حق آزادی و حریت انسان در منظر قرآنی نیز بر همین اساس قابل تفسیر است. حق آزادی در انتخاب مسیر زندگی، «إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا» (انسان، 3) و یا حق آزادی انسان در انتخاب دین «لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ» (بقره،255)، بر اساس نگاه قرآنی است.
وی تصریح کرد: در نگاه غربی، حق آزادی به آزادی در شهوات و غرایز و امیال اطلاق می‌شود. در قرآن برای نیل به آزادی حقیقی، شهوات انسانی مطابق خلقت او که شامل ابعاد معنوی و روحی می‌شود، ضابطه‌مند است.
عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی اظهار کرد: مبداء دوم که مبداء عدالت الهی است از آیه شریفه «لا یُکَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلاّ وُسْعَها» (بقره،286) استفاده می شود. عدالت در قرآن با برقراری عدالت و قسط به‌عنوان هدف ارسال رسل بیان شده که در دو آیه «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ» (حدید،25) و «وَلِكُلِّ أُمَّة رَّسُول فَإِذَا جَآءَ رَسُولُهُم قُضِيَ بَينَهُم بِالقِسطِ وَهُم لَا يُظلَمُونَ» (یونس،47) می بینیم.
وی بیان کرد: حق مساوات که در منشور حقوق بشر ذکر شده به شکل کامل‌تری در آیاتی نظیر «إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا» (احزاب،25) بیان شده است.
انتهای پیام
