ماندگاری هنر معماری مسجد گوهرشاد در گذر زمان
گروه هنر: یک پژوهشگر و نویسنده عرصه هنر گفت: مسجد جامع گوهر شاد از جمله بناهای دوره تیموری است که با وجود تحولات بسیار در طول زمان، ویژگی‌های معماری آن حفظ شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی آستان قدس رضوی، نخستین نشست تخصصی گروه خراسان‌شناسی و دایرةالمعارف تحت عنوان معرفی و بررسی کتاب‌های «کتیبه‌های تیموری در خراسان و خطوط بنایی مسجد گوهرشاد» و «شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی در عصر تیموری» با حضور مؤلفان این کتاب در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد.
در این نشست سیدمحسن حسینی، مؤلف کتاب «کتیبه‌های تیموری در خراسان و خطوط بنایی مسجد گوهرشاد» گفت: دوره تیموری یکی از دوران‌های درخشان فرهنگ و هنر خراسان است و مسجد گوهرشاد یکی از بناهای این دوره محسوب می‌شود که با وجود تحولات بسیار در طول زمان، ویژگی‌های معماری آن حفظ شده است.
وی عنوان کرد: در بررسی و مستندسازی کتیبه‌های تیموری خراسان، ابتدا کتیبه‌های خط بنایی این مسجد که دارای تنوع و ارزش‌های هنری است، مورد توجه قرار گرفته است لذا در ابتدای کتاب، فصلی با عنوان «شیوه‌های خط نویسی بنایی در ایران» آورده شده که در این بخش نمونه‌هایی از خط بنایی که در حوزه نفوذ فرهنگ ایرانی قرار دارد، به همراه طرح معرفی شده است.
مؤلف کتاب «کتیبه‌های تیموری در خراسان و خطوط بنایی مسجد گوهرشاد» افزود: در این کتاب سعی شده سیر تحول خط بنایی به صورت آموزشی بیان شود و کاربرد خطوط بنایی در بخش‌های تزئینی به کار رفته در سکه‌ها، مهرها، فرش‌ها نیز بررسی شده است.
همچنین در این نشست مهدی صحراگرد، نویسنده کتاب «شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی در عصر تیموری» اظهار کرد: در این کتاب کتیبه‌های مسجد جامع گوهرشاد از نظر متن، ترکیب خط، قالب کلی طبقه‌بندی، نام گذاری، مبانی سنتی خوشنویسی و کتیبه‌نگاری که از متون کهن استخراج یافته، مورد بررسی قرار گرفت و معیارهایی برای ارزیابی کیفیت خط کتیبه‌ها تعیین شد.
وی بیان کرد: در این اثر علاوه بر متن، صورت کتیبه‌ها نیز از وجوه مختلف مورد توجه قرار گرفته است و با توجه به وجود خط ثلث در همه کتیبه‌های مسجد گوهرشاد، طبقه‌بندی این کتاب بر مبنای این خط صورت گرفت که در این راستا برای استفاده محققان و علاقه‌مندان، این کتاب مزین به تصاویری با کیفیت از نماهای کلی، اجزای معماری و همه کتیبه‌های مسجد شده است.
همچنین علیرضا کریمی، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزش عالی فردوس مشهد و پژوهشگر در عرصه هنر نیز گفت: تحقیق، پژوهش و نقد در موضوعات مختلف بسیار حائز اهمیت است که با توجه به نبود کتاب‌های جامع و مرجع در حوزه هنر در کشور ما باید مطالعاتی دقیق در این زمینه صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه کتاب‌های «کتیبه‌های تیموری در خراسان وخطوط بنایی مسجد گوهر شاد» و «شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی در عصر تیموری» از جمله کتاب‌های مرجع در حوزه هنر به شمار می‌رود، اظهار کرد: این دو کتاب پیرامون دوره تیموری نگارش یافته و دارای اهمیت بسیار است.
کریمی ادامه داد: کتاب «شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی در عصر تیموری» از جمله کتاب‌هایی است که با استفاده از روش تحلیل و جستجو در روش‌های هنری گذشته به نگارش درآمده که می‌تواند به عنوان الگو در عرصه خوشنویسی مورد استفاده افراد قرار گیرد.
وی با بیان اینکه استفاده از تصاویر به صورت هنرمندانه، پرداخت نموداری کتیبه‌های مسجد جامع گوهرشاد و توجه به جزئیات در شرح کتیبه‌های مسجد گوهرشاد از جمله امتیازات این کتاب محسوب می‌شود، به کیفیت بالای این کتاب اشاره و اظهار کرد: باید چاپ این کتاب به گونه‌ای انجام شود که با قیمت مناسب‌تر در دسترس مخاطبان باشد.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزش عالی فردوس مشهد افزود: همچنین کتاب «کتیبه‌های تیموری در خراسان و خطوط بنایی مسجد گوهر شاد» نیز از جمله کتاب‌هایی است که می‌تواند به عنوان الگو در اختیار مخاطبان قرار گیرد زیرا دقت نظر در استفاده از تصاویر، شرح و توضیح واژگان غریب و ناآشنا و ارائه مفاهیم بر مبنای خط بنایی از جمله امتیازات این کتاب محسوب می‌شود.
