مردم، دلیل انزجار از آمریکا را بدانند/ «تاریخ مستطاب آمریکا»، طنزی تلخ به شیوه پژوهشی ـ هنری

 به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، نشست نقد و بررسی کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا» عصر ششم آبان‌ماه با حضور محمدصادق کوشکی، استادیار دانشگاه تهران و نویسنده این کتاب، مصطفی فارویی، روزنامه‌نگار و منتقد و نیز جمعی از علاقه‌مندان و اصحاب رسانه در بازارچه کتاب بازار گلستان مشهد برگزار شد.

در این نشست و برنامه رادیویی، محمدصادق کوشکی، استادیار دانشگاه تهران و نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا»، با بیان اینکه هر چه دانایی به معنای دقیق بیشتر درک شود، مردم به همان میزان به چیزی که برایشان دانایی به ارمغان آورد، تمایل نشان می‌دهند، اظهارکرد: هنوز هم کتاب به عنوان ابزار مروج دانایی به شمار می‌رود.

کوشکی، با بیان اینکه زمانی با داشتن 60 هزار دانشجو، 100 هزار شمارگان کتاب داشتیم، ابراز تاسف کرد: امروزه با وجود اینکه تعداد دانشجویان افزایش یافته است، تیراژ کتاب ها به 500 جلد رسیده است و این مسئله بدان معناست که ما با کتاب قهریم.

مطالعه متون فضای مجازی به جای کتاب، «توهم دانایی» ایجاد می‌کند

وی علت این مسئله را افزایش استفاده از فضای مجازی به جای کتاب عنوان کرد و افزود: شبه دانایی‌های فضای مجازی، جای دانایی عمیق کتاب را نخواهند گرفت و مطالعه متون بی منبع فضای مجازی در رسانه‌های نوین رایانه‌ای و امثال آن، در انسان توهم دانایی ایجاد می‌کنند ولی نمی‌توانند جای کتاب را پر کنند.

نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا» بیان کرد: البته ما کتاب‌سازی و شبه کتاب نیز داریم ولی اگر جامعه ما ارزش دانایی را دانسته و آن را راهگشا بداند، مشکلاتی در این زمینه نخواهیم داشت.

وی در خصوص اجرای طرح‌هایی برای افزایش سرانه مطالعه نظیر قرار دادن کتب در وسایل نقلیه عمومی، با بیان این بیت مولوی «آب کم جو تشنگی آور بدست/ تا بجوشد آب از بالا و پست»، ابراز کرد: مهم احساس نیاز و ایجاد انگیزه است زیرا تیراژ بالای برخی کتب، نشان از آن است که مردم ما نسبت به مطالعه بی میل نیستند.

«تاریخ مستطاب آمریکا»، طنزی تلخ به شیوه پژوهشی ـ هنری

استادیار دانشگاه تهران، با بیان اینکه کتاب تاریخ مستطاب آمریکا، با محتوای تاریخی و با شمّه طنز، کتابی پژوهشی ـ هنری است، اذعان کرد: برای برگزیدن عنوان این کتاب نیز، بیش از یک ماه زحمت کشیده شده است و این نام، از میان ده‌ها اسم انتخاب شد.

وی از تالیف 12 کتاب خود در گذشته یاد کرد و افزود: 11 جلد از کتبی که  نوشته‌ام، دانشگاهی است و تنها یکی از آن‌ها داستان مستند و در خصوص مستندسازی بخشی از تاریخ انقلاب بود اما من تنها در قبال دانشگاه وظیفه ندارم و در قبال مردم نیز مسئولم، بنابراین تصمیم به نگارش این کتاب گرفتم.

کوشکی، در خصوص نگارش این کتاب بدون الگو در ایران و به زبان طنز، اظهار کرد: ما 36 سال است که آمریکا را دشمن خود می‌دانیم اما شناخت محدودی نسبت به آن داریم لذا در این کتاب، توضیحی از جامعه آمریکا، شکل‌گیری آن و اینکه چیست ارائه شده است تا با خواندن آن، مخاطب به این نتیجه برسد که باید «مرگ بر آمریکا» بگوید.

وی با بیان اینکه مطالب این کتاب کاملا پژوهشی بوده و به منابع که عموم آنها توسط آمریکایی‌ها نوشته شده است، ارجاع داده‌ایم.عنوان کرد: این کتاب برای گروه سنی دبیرستان تا بزرگسالانی که کتابخوان حرفه‌ای نیستند، مناسب است.

این فارغ التحصیل دکترای اندیشه سیاسی ادامه داد: مطالب این کتاب، با قلمی روان و در عین حال با طنزی سیاه یا طنز سیاسی تلخ به نگارش درآمده‌اند که البته سعی کردم تلخی آن به مذاق خواننده نیاید و با کاریکاتورهای مازیار بیژنی که هم آوا و هم آهنگ با موضوعات کتاب هستند، سعی شده است برای خواننده، دلزدگی ایجاد نشود.

وی در پاسخ به این انتقاد که چرا بیشتر به مسائل سیاسی پرداخته شده و به حوزه فرهنگی، اقتصادی، نظامی و ... آمریکا، کمتر اشاره شده اذعان کرد: برخی از مطالب و وقایع، نیازمند اطلاعات پیشین است، بنابراین سعی کردیم به رویدادهایی بپردازیم که ساده‌تر بوده و آن دسته از وقایع که به اطلاعات پیشین یا پسین نیاز نداشتند، گزینش شدند والا این کتاب سه چهار جلدی می‌شد.

کوشکی با بیان این مطلب که مشکل خاصی برای نگارش این کتاب وجود نداشت و جوانان علاقه مند مؤسسه خاکریز ایمان و اندیشه، زحمات چاپ و امورات اداری را متحمل شدند، ابرازکرد: تنها به لحاظ اینکه این کار از الگویی برخوردار نبود، نیازمند خلاقیت بیشتری بود و به همین جهت آماده‌سازی آن یکسال به طول انجامید.

مردم، دلیل انزجار از آمریکا را بدانند

نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا» خاطر نشان کرد: ما از مردم می‌خواهیم با آمریکا و رژیم صهیونیستی دشمن باشند ولی دلیل انزجار خود را بدانند؛ تمام تلاش این بود که خود در جایگاه قضاوت قرار نگیریم و با ارائه اطلاعات به مردم، با زبانی جذاب و نیز با ذکر منبع، قضاوت را برعهده ایشان بگذاریم و این قضاوت سمت و سویی پیدا کند که تحلیل‌ها با واقعیت، مطابقت داشته باشد.

 مصطفی فارویی، منتقد و کارشناس رسانه و کتاب نیز در این نشست بیان کرد: ما در مورد محصولات دشمن شناسی، خلأ داشتیم؛ علی الخصوص که در دهه اخیر، کتا‌ب‌ها دارای دو ویژگی بود که یا بسیار پژوهشی بود که به خاطر قهر مردم با کتاب، مورد مطالعه قرار نمی‌گرفت و یا نمادین بود و اطلاعاتی را در اختیار خواننده قرار نمی‌داد.

ئی عنوان کرد: شاید متولدین دهه هفتاد، از جنگ ویتنام چیزی ندانند و این بدان جهت است که چیزی برایشان بازگو نشده است و این نسل، اطلاعاتی ندارند و تنها با نمادها آشنایی دارند لذا باید کتاب‌هایی خارج از فضای نگارش و در مسیر این کتاب که کارگردانی شده است، ادامه پیدا کند.