مباحثات فکری و علمی بدور از تعصّب امری مقبول است
رئیس تجمع علمای ترکیه گفت: مباحثات فکری و علمی در فضایی عالمانه و به دور از تعصّب ورزی امری مقبول وگفتگو‌ها و مباحثات، بدون بر انگیختن آتش فتنه و اختلاف، امری پذیرفتنی است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، قدیر آکاراس ذیلا، رئیس تجمع علمای ترکیه، ظهر امروز در همایش «نقش عقلانیت و همگرایی مسلمانان در شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی» به صورت برخط سخنرانی می‌کرد، افزود: خداوند بر حسب صفت رحمانیّت خود به تمام انسان‌ها اعم از مسلمان و غیرمسلمان، اعم از اینکه خدا را بشناسند یا نشناسند، رزق و روزی می‌دهد.
وی با بیان اینکه تعالیم الهی انسان را موجودی ناطق و عاقل ذکر می‌کند، اظهار داشت: در تعالیم و آموزه‌های قرآن کریم و سایر ادیان آسمانی، مهم‌ترین چیزی که از انسان خواسته می‌شود، تعقّل و تفکّر است.
سخنران این نشست با اشاره به اینکه انسان حیات خود را با عقل شکل می‌دهد و از طریق عقل آن را پیش می‌بَرد، یادآور شد: تأیید و پذیرش رسالت پیامبران الهی، یکی از کارکرد‌های عقل است و انسان براساس دریافت هایِ عقل خود زندگی خود را اداره کنند.
آکاراس ذیلا افزود: اگر استفاده از عقل فراموش شود، عناصر دیگر مانند اسارت در جغرافیای خاص جنسیّت زدگی، قوم گرایی، نژاد پرستی و... جایگزین عقل شد، عوامل جدایی انسان‌ها از یکدیگر خواهد بود.
وی تعصبات کورکورانه را از عوامل جدایی و دشمنی برخی با صاحبان سایر اعتقادات دانست واذعان داشت: عصبیّت و تعصّب ورزی، چه در شکل قوم گرایی، چه به صورت تعصّب مذهبی و چه به شکل تعصّب دینی، انسان‌ها را از هم جدا می‌کند و آن‌ها را با یکدیگر دشمن می‌سازد.
رئیس تجمع علمای ترکیه به آیه «و لقد کرّمنا بنی آدم...» (اسراء: ۷) اشاره و خاطرنشان کرد: قرآن کریم، تمام انسان‌ها را یعنی همه کسانی را که از نسل حضرت آدم هستند، با کرامت یاد می‌کند. انسان به هر جغرافیا یا نژاد یا دین یا مذهبی که متعلّق باشد، به ضرورت عقل باید بپذیرد که همه انسان‌ها دارای کرامت هستند و کرامت و عزّت و احترام انسان‌ها همواره باید حفظ شود.
آکاراس ذیلا ادامه داد: اگر این حریم از بین برود، مثل آبی خواهد بود که پشت سدّی جمع می‌گردد و با شکستن سدّ تبدیل به سیلی می‌شود که هر چه در پیش رویش باشد، نابود خواهد کرد. عقل باید وارد زندگی شود تا زمینه‌های زندگیِ اجتماعی و مشترکِ انسان‌ها فراهم شود.
وی بر اهمیت فهم و بصیرت در فرهنگ زندگی اجتماعی تاکید کرد و یادآور شد: وقتی به فرهنگ حضرت رسول اکرم(ص) نگاه می‌کنیم، قرآن ایشان را اسوه زندگی معرفی می‌کند. «لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه» (احزاب: ۲۱)؛ لذا اگر عقل را بر زندگی اجتماعیِ خود حاکم کنیم، مدینه فاضله‌ای که پیامبر(ص) در عصر سعادت (صدر اسلام) به وجود آورده بود، یعنی مدنیّت موجود در مدینةالنّبی را می‌توانیم احیا و براساس آن زندگی کنیم.
وی ضمن اشاره به آیه «واذکروا نعمت الله علیکم اذ کنتم اعداء فالّف بین قلوبکم فاصبحتم بنعمته اخواناً» (آل عمران: ۱۰۳)، تصریح کرد: دلیل اینکه انسان‌ها با یکدیگر دشمنی می‌ورزند، عصبیّت، قوم گرایی و قبیله گرایی است که پیامبر(ص) آن‌ها را از بین بردند و به جای آن اخوّت و الفت را در بین انسان‌ها پایه ریزی کردند.
آکاراس ذیلا افزود: نبی مکرم اسلام(ص) از طریق ایجاد پیوند بین قلوب مردم، زمینه زندگی اجتماعی آن‌ها را فراهم کردند و شرایط زندگی توأم با احترام در کنار یکدیگر را به وجود آوردند.
وی در ادامه به فراز‌هایی از آیات الهی اشاره و خاطرنشان کرد: عاملی که انسان‌ها را داخل آتش می‌کند، عصبیّت و تعصّب قومی و نژادی است. پیامبر اعظم(ص) رحمت و شفقت خود را به تمام انسان‌ها عرضه داشتند و به واسطه اخلاق نرم ایشان، مردم زندگی توأم با مهربانی و احترام را یاد گرفتند و این فرهنگ متعالی را در عصر سعادت (صدر اسلام و عصر پیامبر) تجربه کردند.
رئیس تجمع علمای ترکیه با بیان اینکه خداوند متعال فرهنگ وفاداری به عهد و پیمان و همزیستی مسالمت آمیز را به ضرورت عقل انسان به او امر کرده است، افزود: بر حسب تعالیم اسلام و فرهنگ قرآنی حتّی افرادی که با آن‌ها زندگی می‌کنید، دینشان هر چه می‌خواهد باشد، حتّی اگر خدا را نیز نشناسند، نباید به آن‌ها اهانت کنیم.
سخنران این همایش اظهار کرد: اگر ما امروز در جغرافیای اسلام به این تعالیم و آموزه ها، هم در راستای ضرورت‌های عقلی و هم در راستای دستورات دینی توجّه کنیم و طبق دستور قرآنی عمل نماییم، اختلافات موجود در جغرافیای ما از بین می‌رود.
وی تأکید کرد: اگر به مصداق آیه «و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرّقوا» (آل عمران - ۱۰۳) به ریسمان الهی چنگ بزنیم، در این‌صورت قوی‌تر از عقل چه چیزی می‌تواند وجود داشته باشد. عقل بزرگ‌ترین نعمتی است که خداوند به انسان عطا کرده است. اگر بتوانیم به آن چنگ بزنیم و بر اساس آن حرکت کنیم، مطابق تعالیم و اصول قرآن، موفّق خواهیم شد. این یک فرهنگ است، یک علم است، یک بصیرت است.
آکاراس ذیلا با تأکید بر این که حفظ جان، مال، حیثیّت و ناموس انسان‌ها بیش از همه وظیفه مسلمانان است، خاطرنشان کرد: هیچ علّت و سببی نباید انسان‌ها را از هم دور کند و کرامت و عزّت و احترام انسان‌ها را زیر پا بگذارد.
وی وظیفه حفظ عزّت و احترام انسان را یک ضرورت عقلی و دستور الهی توصیف کرد و یادآور شد: اگر تمام اصول حفظ کرامت و عزّت انسان وارد زندگی شود در این صورت در بین همه مسلمان‌ها و حتّی در بین همة انسان‌ها اتحاد و یکپارچگی اجتناب ناپذیر خواهد بود.
رئیس تجمع علمای ترکیه در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه باید اوامر رسول اکرم(ص) را برای زندگی سالم در حیات امروزیِ خود حاکم کنیم، اظهارکرد: ما به این الگو بیش از هر زمان نیاز داریم. مسلمانان، امروز از اختلاف و نزاع و خون‌هایی که ریخته می‌شود، خسته شده‌اند.
انتهای پیام
