تحلیل «مسعود نوری» از اجراهای روز دوم مسابقات

به گزارش خبرنگار اعزامی ایکنا به خوزستان، دومین روز از رقابت‌های چهل و پنجمین دوره مسابقات سراسری قرآن، روز گذشته 24 دی به اتمام رسید. در محل برگزاری مسابقات از مسعود نوری، قاری ممتاز قرآن و دارنده مدرک درجه یک تنغیم از شورای عالی قرآن، دعوت کردیم تا تحلیل‌های کارشناسی خود درباره تلاوت‌ها را مطرح کند. در ادامه این تحلیل‌ها را می‌خوانید؛

رشته حفظ کل قرآن

محمدرسول تکبیری از تهران

حُسن حفظ خوب و نفس خوبی داشتند که یکی از موارد خوب برای مُرَتلین است. اما پرده تلاوت را پایین گرفتند و به نظر می‌رسد که ایشان تلاوتشان را معمولاً در همین پرده انجام می‌دهند، اما باید به حال آن فکری کنند تا پرده صوتی بالاتر بیاید؛ در غیر این صورت از حیث صوت و لحن تلاوتشان جذابیت پائینی پیدا می‌کند و ناکوکی‌ها نیز افزایش می‌یابد.

محمد خاکپور از خراسان رضوی

ایشان مواردی در حسن حفظ داشتند و تذکراتی هم دریافت کردند. اما پرده صوتی‌شان برای تلاوت بسیار مناسب بود و آکسان‌های خیلی خوبی هم داشتند. همچنین یک مقام بستنکار را هم در تلاوتشان خواندند که جزو کارهای مثبت لحنی ایشان بود. یک مورد تجویدی هم داشتند که در کلمه «ظالمون»، روی «ظ» ضربه می‌زدند، اما باید نرم ادا شود. در غنه‌ها نیز گاهی اوقات کششی داشتند که صحیح نیست و باید این مورد را اصلاح کنند.

علی شیخ‌جامی از خراسان رضوی

برخی از تکیه‌ها که در تلاوت داشتند، می‌توانست درست‌تر ادا شود و باید روی این موضوعات کار شود. همچنین تنوع تلاوت ایشان به لحاظ لحنی پایین بود. اما این تلاوت از حیث رعایت موارد تجویدی و رعایت آکسان‌ها بسیار خوب بود.

احمد عزیزی از خراسان رضوی

حسن حفظ خوبی داشتند، اما در صوت و لحن تحرک تلاوتشان پایین بود و بیشتر تلاوتشان نیز در پرده‌های پایین انجام گرفت که سبب شد جذابیت تلاوت ایشان کاهش یابد، اما اگر پرده تلاوت را بر اساس تلاوت مقام‌های بیات و صبا انتخاب می‌کردند، تلاوتشان زیباتر می‌شد. پس این پرده را صدای ایشان دارد، اما خودشان نخواندند. در ابتدای پاسخ به پرسش سوم نیز دور تلاوتشان قدری تند شد که جزو موارد منفی محسوب می‌شود.

محمدجواد دلفانی از تهران

ایشان در امر حفظ قرآن باسابقه هستند. امروز هم در بخشی از تلاوت بهتر از قبل شدند. در ابتدا پرده صوتی پایین بود و جذابیت لازم را نداشت اما در ادامه بهتر شد. در سوال سوم پرده صوتی به حد مطلوب رسید، اما چون نزدیک طبقات بالای صوتی بود، به هنگام جواب مقامات یک مقدار فشار در صدای ایشان می‌افتاد، اما پرده مطلوب صدای ایشان پرده‌ای بود که در پاسخ به سوال سوم داشتند. نکته تجویدی درباره تلاوت ایشان نیز بحث لفظ حرف «ع» بود که گاهی اوقات از آن بوی همزه می‌آمد و در کلمه «علی» ادای حرف «ع» خوب نبود.

قرائت تحقیق

مجتبی پرویزی از تهران

این قاری تهرانی امروز هم انصافا تلاوت خیلی خوبی داشتند، به خصوص که به لحاظ لحنی کارهای بدیعی را انجام دادند و خیلی راحت و بدون دغدغه و با آرامش تلاوت کردند. اما در بخش‌هایی از تلاوت ایشان نقاط قابل بهبودی وجود دارد. برای نمونه در بحث صوت، وقتی به طبقات اوج صدا نزدیک می‌شدند، رگه‌هایی پیدا می‌شد، از جمله اینکه وقتی می‌‌خواستند اوج نهاوند را بخوانند این رگه مشهود بود.

در اینجا باید به یک نکته مهم اشاره کنم: داوران عزیز که در سالن داوری نشسته‌اند صدا را با کیفیت خاصی دریافت می‌کنند و این موجب می‌شود ناکوکی‌های خیلی ریز را هم بشنوند، در حالی که ممکن است، مستمع داخل سالن این ناکوکی‌ها را نشنود. بر این اساس ممکن است داور نمره پایینی را در بخش صوت یا لحن یا تجوید به قاری بدهد و این موجب تعجب ما شود، اما باید توجه داشته باشیم که آن‌ها صوت را با کیفیت بالاتری می‌شنوند. ممکن است بر اساس این سیستم صوتی نمره‌ها کمتر از حد انتظار باشد، اما چه‌بسا داور مواردی را شنیده که ما نشنیده‌ایم. اما امروز به طور کلی آقای پرویزی تلاوت موفقی را ارائه کردند.

علیرضا بیژنی از خراسان رضوی

ایشان تا اینجای کار بالاترین نمره را گرفته‌اند. تلاوت بسیار روان و با احساس و خوش‌تحریری را ارائه دادند و صدای ایشان نیز بسیار سرحال بود. اما یکبار مد «جائکم» را کم کشیدند. همچنین روی کلمات «صدور» و «عالمین» تکیه را درست ادا نکردند. اما در کل تلاوت خیلی خوبی داشتند.

امین عبدی از کرمانشاه

ایشان به سبک حصان تلاوت می‌کنند و انصافاً تلاوت خوبی را ارائه دادند. تلاوت را با مقام رَست آغاز کردند. سپس ترکیبات زیادی مانند بستنکار و اوشار را اجرا کردند. افزون بر این‌ها، در یک قطعه یازده درجه را تلاوت کردند؛ یعنی مقام رست را با چهار درجه مقام چهارگاه در یازده درجه به خوبی اجرا کردند و به نظر من لحن ایشان بسیار قابل استفاده است.

نقاط قابل بهبود تلاوت ایشان نیز از این قرار است: یکی بحث آکسان‌ها است که در برخی کلمات این آکسان‌گذاری صحیح نیست. مانند «کسبوا» که ایشان روی «بوا» آکسان‌گذاری را انجام داد، اما این نحو از تنظیم برای حصان است و به لحاظ معیارهای مسابقه تکیه درستی نیست. گاهی اوقات هم ایشان فراموش می‌کردند که جمله‌ها را جدا کنند. مانند «حَیران له ...» و به نحوی خواندند که گویی «حَیران له» سر هم است، اما اینگونه نیست و جداسازی برای داور اهمیت دارد.

خلیل سواری از خوزستان

تلاوت شیرین و خوبی داشتند، اما صدای ایشان یک مقدار آماده نبود؛ یعنی خشی در صدای ایشان بود که موجب اذیتشان می‌شد. یک قسمت نیز نفسشان نرسید و قفله خوب جمع نشد و بعد مجبور شدند مکث بیش از حدی داشته باشند. فکر می‌کنم یک نمره منفی برای مکث نیز دریافت کنند. یک مقام حسینی را در بیات اجرا کردند که زیبا بود. در بحث تجوید هم دو مورد دیدم که خیلی مشهود بود؛ یکی اخفا در «من دون الله» که کاملاً باز بود و از ایشان در تجوید نمره کم می‌شود و یکی هم کلمه «ولیّ» بود که «یاء» را با شدت خواندند و در اینجا نیز نمره کسر می‌شود.

وحید خزایی از تهران

ایشان تلاوت خوبی ارائه کرد. می‌توانم بگویم همه بچه‌ها خوب می‌خوانند. ممکن است مخاطبان ایکنا بگویند که من همه تلاوت‌ها را خوب می‌دانم، اما واقعیت همین است و دوستان واقعاً خوب تلاوت می‌کنند. آقای خزایی کارهای زیبایی را انجام دادند. برای نمونه در قفله کلمه «لکاذبون» یک کار بدیع انجام دادند، هر چند که نَفَس ایشان نرسید و ای کاش که خوب جمع می‌شد، اما متأسفانه نفسشان کم آمد.

در ابتدای تلاوت رگه‌هایی از خش در تلاوتشان وجود داشت، اما در ادامه مدیریت کردند و در انتهای تلاوت نیز مجدداً این خش‌ها ایشان را اذیت می‌کرد. نکته دیگر دقت در ادای برخی کلمات بود که کاملاً منطبق با معنا این کار را می‌کردند. برای نمونه کلمه «لیس» بار منفی دارد که به خوبی مفهوم را منتقل می‌کردند و نشان می‌دادند که به معنا توجه دارند. در کلمه «حسنا» نیز «حاء» جیمی ایشان «بحه» لازم را نداشت.

ترتیل

امیرمحمد مرادی از البرز

ایشان قاری خوبی هستند اما احساس کردم پس از اینکه وارد مقام سه‌گاه شدند، چند بار می‌خواستد از سه‌گاه بیرون بروند و گویی نمی‌توانستند. چند بار هم تلاش کردند، اما نمی‌شد و به همین دلیل مشخص بود که با سه‌گاه ارتباط ایشان برقرار نیست و بر همین اساس دچار ناکوکی‌هایی می‌شدند. یکسری از آکسان‌ها و تکیه‌های ایشان نیز اشتباه بود. پرده صوتی ایشان هم بالا بود و می‌توانست قدری پایین‌تر گرفته شود که راحت‌تر تلاوت کند.

نکته دیگر اینکه باید توجه کنیم که مثلاً کدام کلمه‌ها فعل نفی هستند و چگونه باید صدای خود را بالا ببریم که معنا به درستی منتقل شود. برای نمونه در عبارت «و لا تدع مع الله» باید تأکید روی «لا» باشد اما آقای مرادی تأکید را روی «تدع» گذاشتند که خوب نیست.

محمدامیر عباسیان از فارس

ایشان تجوید خیلی خوبی داشتند و تکیه‌هایشان نیز در مجموع خوب اجرا می‌شد. ای کاش اوج‌ها را در مقام نهاوند و عجم نمی‌خواند؛ زیرا در هر دو اوج، صدایشان به سقف خودش رسید و با تکلف همراه شد. در عجم خش هم ایجاد شد که اگر این کار را نمی‌کردند نمره بهتری می‌گرفتند. مورد دیگر در تلاوت ایشان نفس خوبشان بود که یک آیه بسیار بلند را در دو نفس خواندند.

نفس خوب داشتن برای مرتلین خیلی لازم است و بهانه‌ای ندارند که وقف و ابتدا را رعایت نکنند؛ زیرا ترتیل می‌خوانند و سرعت تلاوتشان نسبت به تحقیق دو برابر شده و انتظار داور این است که مرتلین بتوانند خودشان را به علامت‌های وقف برسانند. بنابر این روشی که قاریان قرآن به روش تحقیق در برخورد با وقف و ابتدا دارند مرتلین نباید آن روش را پیش بگیرند. برای نمونه ممکن است که وقف یک قاری در محلی که علامت وقف ندارد توسط داور بدون اشکال دانسته شود، اما اگر مرتل این کار را انجام دهد، داور برای او نمره منفی در نظر بگیرد زیرا دور خواندن مرتل تند است و باید دو خط و نیم تا سه خط را یک نفس بخواند.

محمودرضا هلالی از آذربایجان شرقی

به نظر من ایشان در تلاوتشان طرح لحنی مشخصی نداشتند و گویی نمی‌دانستند که می‌خواهند چند مقام بخوانند و مقام را چطور اجرا کنند. بر این اساس هر نغمه‌ای که به ذهنشان می‌رسید، اجرا می‌کردند و من اینطور احساس کردم که ایشان طرح لحنی روشنی ندارند و دچار سردرگمی هستند. به همین دلیل ناکوکی‌های زیادی در تلاوتشان وجود داشت و بعضا مکث‌های زیادی هم در میان دو قطعه داشتند که موجب می‌شود در بخش اسلوب ترتیل از ایشان نمره کم شود.

امیر طیب‌تائبی از اصفهان

روی آکسان‌ها باید دقت بیشتری می‌کردند. روی «بالله» نیز وقف کردند و برخی فکر می‌کنند که باید تکیه را در سیلاب اول بگذاریم اما باید تکیه روی سیلاب دوم باشد که ایشان روی سیلاب اول گذاشتند و ممکن است داوران نمره منفی لحاظ کنند.

مهدی جوزی از قزوین

طنین صدای ایشان خیلی زیبا بود. اما اشکالی که در تلاوتشان بود، عدم تنوع لحنی است. می‌توانستند با توجه به ظرفیت‌های صوتی که دارند، از الحان بیشتری استفاده کنند. می‌خواستند روی کلمه «سبیل الله» تحریر بزنند که خوب نگرفت و ناکوکی‌هایی ایجاد شد که احتمالا نیم نمره از ایشان کم شود. آکسان برخی کلمات را نیز به درستی رعایت نکردند.

حفظ بیست جزء قرآن کریم

حسین ابیضی‌مقدم از زنجان

در تکیه‌ها مشکل زیادی داشتند. پرده بم ایشان زیبا نبود، اما زیاد به بم اشاره می‌کردند و همین امر موجب می‌شود که دچار تکلف شوند و یک نفس نیز در اثنای تلاوت کشیدند. البته به دلیل اینکه گاهی اوقات محوطه بیرونی سالن شلوغ می‌شود شاید به خوبی تلاوت‌ها به گوش نرسد و از این رو بنده دریافت خودم از تلاوت‌ها را می‌گویم.

بهرام شاه‌ویران از آذربایجان غربی

ایشان خوب تلاوت می‌کردند و تلاوتشان جذاب بود، اما قرار مقام در صدای‌شان قوام لازم را نداشت؛ یعنی وقتی وارد قرار مقامات می‌شدند درجات بالا را می‌خواندند، اما در هنگام برگشت به قرار مقام، صدایشان دچار لرزش می‌شد و قوام لازم را نداشت. یکی دیگر از نکات که برای خود من هم جالب بود، اینکه ایشان دوبار خواست تنغیم تلاوت را بالا ببرد و آهنگ‌های خلاقانه اجرا کند؛ مانند حجازکار که آهنگ پیچیده‌ای است، اما به محض اینکه وارد این آهنگ‌ها می‌شد در زمینه حسن حفظ به مشکل برمی‌خورد. ایشان احتمالا نباید خیلی سراغ آهنگ‌های پیچیده برود و به طور کلی حفاظ اگر بخواهند پیچیده تلاوت کنند ممکن است که به حفظ آن‌ها لطمه وارد کند و دچار چالش شوند. آکسان ها نیز در تلاوت ایشان می‌توانست بهتر باشد

محمدعلی کشاورز از قم

تجوید قابل قبولی ارائه کرد، اما در برگشت به قرار مقام ناکوکی داشت.

گفت‌وگو از مرتضی اوحدی