امام خمینی(ره) زن را مایه دوام پایه‌های انقلاب اسلامی می‌دانست + فیلم
امام راحل، زنان صالح را سبب تحقق سعادت جامعه و پیروزی در برابر سختی‌ها و مشکلاتی می‌دانست که با آن مواجه است. چنانکه می‌گوید: «اگر زنان شجاع و انسان‌ساز از ملت‌ها گرفته شوند، ملت‌ها به شکست و انحطاط دچار می‌شوند» لذا زن یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی و مایه دوام آن تا به امروز است.
به گزارش ایکنا، بانوان تأثیرگذار در پیروزی انقلاب اسلامی و نقش آنها در صیانت از آرمان‌های امام راحل در چهل سال اخیر، نگاهی نو و تحول‌آفرین را در موضوع زن، پیش رویِ دنیا گذاشته است؛ همان‌ها که در گمنامی و در نهایت مجاهدت، تلاش کرده و با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی در مسائل اجتماعی و همچنین پیشرفت در عرصه‌های مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی و... چشم جهانیان را به خود معطوف و الگوی متعالی زن را تثبیت کردند.
در همین راستا و همزمان با ایام‌الله دهه فجر و در آستانه چهل و پنجمین سالروز پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، وبینار بین‌المللی «زن تراز انقلاب اسلامی؛ خودباوری و احیای هویت مسلمانی» به همت خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) و با حضور کارشناسان داخلی و خارجی از کشورهای عراق، لبنان و الجزایر سه‌شنبه، ۱۷ بهمن برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
- رئیس دانشگاه کربلا: دشمن در پی تضعیف نهاد خانواده مسلمان است + فیلم
- استاد دانشگاه لبنان: نقش انسان‌ساز زنان پس از انقلاب الگویی سرآمد است + فیلم
- آرمان‌های مکتب تشیع بدون نقش‌آفرینی زنان بر زمین می‌ماند + فیلم
مشروح سخنرانی نورا فرحات، استاد دانشگاه الجزایر را در ادامه می‌خوانید:
بسم‌الله الرحمن الرحیم. سپاس خداوند را و درود او بر پیامبر برگزیده و خاندان پاکش باد.
در ابتدا والاترین تبریکات خود را به مناسبت سالروز انقلاب اسلامی تقدیم می‌کنم. پس از مطالعه پیرامون میراث اندیشه امام خمینی(ره)، دریافتم که این شخصیت علمی بزرگ به زن توجه بسیاری کرده و در عرصه‌های مختلف برای او حق و جایگاه قائل شده است. زن در نزد امام خمینی(قدس سره) به بالاترین شکل به رسمیت شناخته شده و از نظر امام زن یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی و در ادامه استمرار آن تاکنون است.
نگاه امام خمینی به زنان ایرانی از مکتب عرفان اسلامی و جایگاه حضرت فاطمه زهرا(س) نشئت گرفته است. امام خمینی برجسته‌ترین موارد سیره فاطمی را به عنوان نمونه و اسوه‌ای کامل برای انسانیت مطرح می‌کند تا الگویی باشد تا زنان کارهای خود را با ایشان قیاس کنند و امام در پاسخ عروس خود وقتی از او خواست که برای او درباره حضرت فاطمه(س) سخن بگوید، می‌گوید: «دختر عزیزم تو از من چه می‌خواهی از پیرمرد خالی از فضیلتی که از معارف الهی و معالم الهی بدور است. می‌خواهی امری را تشریح کند که عرفای بزرگ و فلاسفه از نزدیک شدن به آن ناتوان بوده‌اند».
و در اینجا امام اعتراف می‌کند که شناخت مقام حضرت فاطمه(س) ممکن نیست و ازاین‌رو از خلال این نامه و از خلال کلام امام می‌توان دریافت که با وجود عدم امکان شناخت حقیقی جایگاه معنوی حضرت فاطمه(س) اقتدا و پیروی از او بر زنان واجب است تا به مراتبی برسند که رسیدن به آن جز برای افراد مخلصی که سیره حضرت را پیروی می‌کنند ممکن نیست. دلیل اینکه امام خمینی روز تولد حضرت فاطمه را روز جهانی زن نامیده جز ازاین‌رو نیست که آن حضرت(س) دارای صفات کمالی والایی است که او را اسوه‌ای برای زنان قرار می‌دهد تا به او اقتدا کنند.
و از سخنان امام در روز زن این است: «روز ولادت پرسعادت صدیقه طاهره که والاترین روز برای انتخاب روز زن است...» این ولادت با سعادت در زمان و محیطی واقع شد که زن به عنوان یک انسان مطرح نبود و وجود او موجب سرافکندگی خاندانش نزد اقوام مختلف جاهلیّت به شمار می‌رفت. امام خمینی خواهان این بود که زنان جایگاهی همانند حضرت زهرا(س) داشته باشند که مبتنی بر پرورش بر مبنای اصول الهی و حضور خداوند در زندگی بوده و با این اسوه است که زن می‌تواند در ساختن انسان و تمدن توفیق یابد.
از این نگاه عرفانی به زنان نزد امام(قدس سره) نتایج و نمودهای بسیاری حاصل شده است. امام خمینی می‌خواهد زنان مسلمان را هدایت کند تا به جایگاه نمونه زنان در اسلام برسند و این‌گونه می‌تواند جامعه و کل دنیا را تغییر دهد و اسوه‌ای برای دیگر زنان برای ساخت و پرورش انسان کامل باشد [انسانی] که به واسطه او جهان رشد و ارتقا می‌یابد. نخستین این نمودها علم است.
امام خمینی افق‌های گسترده‌ای را می‌دید که انقلاب علمی در جوامع ایجاد کرده است ازاین‌رو در بسیاری از سخنان خود بر آموزش و تعلیم زنان تأکید کرده است. امام(قدس سره) معتقد بود که از آثار عظیم این نهضت این تحول بزرگ و این احساس مسئولیتی بود که برای زنان، خواهران و برادران ایجاد شد چرا که هرکدام از ما در برابر کشور مسئولیت داریم و ازاین‌رو مسئولیت تعلیم، تعلیم مفید در دین و دنیا را داریم.
ازاین‌رو امام خمینی(قدس سره) علم را برای زن حق نمی‌داند بلکه آن را مسئولیتی برای زنان می‌داند و درنتیجه این امر نه در حقوق بلکه در زمره واجبات است. از نظر امام خمینی تعلیم و تعلم برای زنان و مردان عبادت است. امام خمینی می‌گوید: «برادران و خواهران ایمانی، برای رفع این نقیصه دردآور بسیج شوید و ریشه این نقص را از بُن بر کنید. تعلیم و تعلم، عبادتی است که خداوند تبارک‌وتعالی ما را بر آن دعوت فرموده است.»
امام خمینی به نقش زنان در تعلیم افتخار می‌کند: خواهران ما که مشغول در مسائل دیگری هستند امروز دوشادوش مردان و در پیشاپیش آنها دغدغه دیگری جز تفکر درباره سرنوشت ملت و مملکت خود ندارند. امام خمینی در زمینه تربیت نیز معتقد است: بر زن واجب است که صورت حضرت زهرا به عنوان دختر، زن و مادر در زندگی را منعکس سازد. در مقام دختر رسول‌الله(ص)، حضرت زهرا(س) را به ام ابیها توصیف می‌کرد. [در مقام همسر] او همسر امیرالمؤمنین(ع) است که امام(ع) می‌گفت من به او نگاه می‌کنم و غم‌هایم برطرف می‌شود و وجود او به عنوان مادر توانست برترین خانواده در جهان اسلام را به وجود آورد که از آن خانواده ائمه اهل‌بیت(ع) خارج شده‌اند.
و با توجه به این حقیقت و اهمیت نقشی که مادر عهده‌دار می‌شود، امام اشاره می‌کند: «شما خانم‌ها شرف مادری داريد، كه در اين شرف از مردها جلو هستيد؛ و مسئوليت تربيت بچه در دامن خودتان را داريد. اول مدرسه‌ای كه بچه دارد، دامن مادر است، مادر خوب بچۀ خوب تربیت می‌کند. همان‌طور که مسئولیت ایجاد افراد جامعه صالح نیز بر عهده مادران است. شما اگر یک فرزند خوب به جامعه تحویل دهید، برای شما بهتر است از همه عالَم. مربی انسان‌ها زن است. سعادت و شقاوت کشورها بسته به وجود زن است.» امام خمینی سپس درباره خطیر بودن این نقش نیز هشدار می‌دهد: «اگر تربیت بد باشد تمام جامعه فاسد می‌شود اگر يك بچه بد هم - خدای نخواسته - در دامن شما بزرگ شود، ممكن است كه يك فساد در جامعه پيدا شود. گمان نكنيد كه يك بچه است؛ يك بچه گاهی وقت‌ها در جامعه، وقتی كه وارد شد، در رأس جامعه واقع می‌شود و محتمل است كه بچه يك فقير، یک‌وقت در رأس جامعه واقع بشود.»
همان‌طور که امام زن را به توجه به امور خانواده خویش و تربیت اسلامی صالح فرزندان خود فرامی‌خواند و می‌گوید «كه بچه‌ها را تربيت كنيد، يك تربيت صحيح اسلامی». امام خمینی این نکته را نیز از قلم نمی‌اندازد که حضرت زهرا توجه ویژه‌ای به همسایگان خود داشته است و روابط اجتماعی زیادی در جامعه خود داشته است؛ و ازاین‌رو امام خمینی اشاره می‌کند که زن نقشی اساسی و مهم در جامعه دارد و این نقش به طور اجمالی در بسیاری از سخنان امام مورد اشاره قرار گرفته است. چنانکه می‌گوید: «زن نقش بزرگی در اجتماع دارد. زن مظهر تحقق آمال بشر است».
و امام همچنین می‌گوید: «زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کند». ایشان همچنین می‌فرماید: «ما میخواهیم زن در مقام والای انسانیت خودش باشد. زن باید در سرنوشت خودش دخالت داشته باشد.» امام خمینی همچنین زنان صالح را سبب تحقق سعادت جامعه و پیروزی آن در برابر سختی‌ها و مشکلاتی می‌داند که با آن مواجه است. چنانکه می‌گوید: «اگر زنان شجاع و انسان‌ساز از ملت‌ها گرفته شوند، ملت‌ها به شکست و انحطاط دچار می‌شوند».
امام خمینی(قدس سره) به شکلی اجمالی به ماهیت و طبیعت نقشی اشاره می‌کند که زن می‌تواند بر عهده بگیرد و می‌گوید: «ما مفتخریم که بانوان و زنان پیر و جوان و خرد و کلان در صحنه‌های فرهنگی، اقتصادی و نظامی حاضر و همدوش مردان یا بهتر از آنان.. فعالیت دارند». امام خمینی به نقش زنان در میدان عمل نیز اشاره می‌کند، به گفته ایشان: اسلام مانعی در برابر زنان نیست و آنها را از فعالیت منع نمی‌کند بلکه برای آنها موازینی برای رعایت عفت و مراعات احکام شرعی قرار داده است چراکه عدم توجه به این موازین شرعی، وجود زن در نهادها و مراکز فعالیت را از یک نقش سازنده و فعال در خدمت جامعه به نقشی ویرانگر بدل می‌کند.
ازاین‌رو است که امام خمینی گفته است: «زن کار می‌کند. زنان در انتخاب فعالیت و سرنوشت و همچنین پوشش خود با رعایت موازین آزادند؛ و ... زن‌ها می‌توانند در کارهای اجتماعی شرکت کنند ولی با رعایت حجاب اسلامی. البته کار در ادارات ممنوع نیست، اما باید زنان با حجاب اسلامی باشند.»
در زمینه سیاسی یا آنچه جهاد تبیین می‌نامیم نباید فراموش کرد که حضرت زهرا(س) به شکلی واضح نقشی بزرگ در مرجعیت دینی داشته است. از سویی ایشان دارای نقشی سیاسی نیز بوده است که این نقش در خطبه‌ای که در برخی از جریان‌ها در مسجد ایراد کرد، بیان شده است و پس از آن موضع سیاسی حضرت در تاریخ ثبت شد؛ این موضع توجه به حق به همراه حفظ جامعه اسلامی و وحدت آن بوده است و ازاین‌رو امام خمینی(قدس سره) نیز بر مشارکت زنان به شکلی فعال در زمینه امور سیاسی، تأسیس نظام و نهادهای آن و در تمام عرصه‌ها تأکید می‌کرد.
از جمله این عرصه‌ها می‌توان به مشارکت در رفراندوم، انتخابات و نامزد شدن برای احراز پست‌های سیاسی اشاره کرد. امام خمینی(قدس سره) برای زنان حق مشارکت در انتخاب قائل بود تا فردی که را مناسب می‌بینند انتخاب کنند؛ و همچنین از نگاه امام زنان این حق را دارند که در هر انتخاباتی که برگزار می‌شود، نامزد شوند. امام خمینی(قدس سره) می‌گوید: «آنچه لازم است تذکر دهم شرکت زنان مبارز و شجاع سراسر ایران در رفراندوم است.»
درباره مشارکت زنان در امور و کارهای سیاسی همان‌طور که معلوم است مشارکت در این امور تنها در انحصار مردان نیست، بلکه امام خمینی می‌گوید که زن در چارچوب نقشی که دارد باید به ایفای آن بپردازد امام می‌گوید که زن نیز باید در امور سیاسی مشارکت کند و می‌فرماید: «همان‌طور که مردان باید در امور سیاسی مشارکت داشته باشند خانم‌ها نیز حق دارند در سیاست دخالت کنند، تکلیفشان این است».
درباره بازسازی و آباد ساختن کشور نیز امام خمینی(قدس) می‌گوید همان‌طور که مردان مسئولیت آبادی و ساختن کشور را دارند زنان نیز این مسئولیت را دارند و باید این نقش خود را ایفا کنند. به گفته ایشان «امروز زنان در جمهوری اسلامی همدوش مردان در تلاش سازندگی خود و کشور هستند.»
امام خمینی برای زنان حق مشارکت در اداره امور کشور و برعهده گرفتن مسئولیت مهم در نظام را قائل است چنانکه می‌گوید: چه کسی این زنان را به سوی مشارکت در اداره امور کشور سوق داده است. خداوند متعال چنین حقی به آنها داده است و زنان با مشارکت خود دعوت الهی را لبیک گفته‌اند.
در عرصه مقاومت نباید از یاد برد که حضرت زهرا(س) نمونه‌ای از یک انسان مقاوم است. او کودکی خود را با رسول‌الله به سر برد و در جهاد پیوسته آن حضرت در تبلیغ پیام الهی مشارکت داشت و او دختر پیامبر مجاهدی بود که معنی دفاع از حق را در تبلیغ پیام اسلام با رسول‌الله(ص) محقق ساخت و ازاین‌رو از نظر امام خمینی زنان باید به دفاع از اسلام و هویت دینی و ملی خود بپردازند از همین روست که می‌گوید: «ای برادران و ای خواهران در هر جایی که هستید: خواهران و برادران عزيز، در هر كشوری كه هستيد از حيثيت اسلامی و ملی خود دفاع كنيد و بی‌پروا در مقابل دشمنان خود، يعنی آمريكا و صهيونيسم بین‌المللی و ابرقدرت‌های شرق و غرب، بدون ملاحظه‌ای از ملت‌ها و كشورهای اسلامی دفاع كنيد و مظالم دشمنان اسلام را بر ملا كنيد.»
لذا امام جایگاه زن و نقشه‌ای او را به شریعت اسلامی مرتبط می‌داند و در این زمینه می‌گوید: «در نظام اسلامی زن همان حقوقی را دارد که مرد دارد: حق تحصیل، حق کار، حق مالکیت، حق رأی دادن و حق رأی گرفتن.»
و در پایان باید بگوییم: پیروزی انقلاب اسلامی پیروزی همه امت اسلام است. درود خداوند و برکات او بر شما باد.
انتهای پیام
