رضا اسماعیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در گفتوگو با ایکنا از اصفهان در خصوص عواملی که میتواند مشارکت در انتخابات را تحت تأثیر قرار دهد، اظهار کرد: عواملی که بر مشارکت و فعالیتهای سیاسی تأثیر میگذارد، ارزیابی اجتماعی از اثربخشی شرکت در انتخابات است. اگر برآیند افکار عمومی از مشارکت در انتخابات مثبت باشد، بهطوری که رأی مردم در بهسازی اقتصادی، بهبود سلامت اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی تعیینکننده باشد، میزان مشارکت در انتخابات افزایش مییابد.
وی افزود: افکار عمومی و تصورات جمعی، اثربخشترین مسئله در انتخابات است. عوامل اجتماعی دیگری از جمله هنجارها و ارزشهای فرهنگی حاکم بر جامعه نیز در این زمینه تأثیرگذارند و بهطور کلی، فرآیند انتخابات در طول مراحل متعدد شکل میگیرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با تأکید بر اینکه فراهم کردن زمینههای انتخابات بسیار حائز اهمیت است، ادامه داد: اگر انتخابات بتواند تجلی اجتماعی داشته باشد و برآیند واقعی جامعه باشد، میزان مشارکت در آن افزایش مییابد. نظام ناظر بر انتخابات و عوامل اجرایی در این زمینه اعم از هیئت نظارت بر انتخابات، شورای نگهبان و هیئتهای اجرایی نقش عمدهای در کمیت مشارکت در انتخابات دارند.
وی اضافه کرد: تجارب قبلی اجتماعی از مشارکت در انتخابات نیز میتواند تعیینکننده باشد، بهطوری که اگر مردم احساس کنند راهحلهای جدیدی در برابر مشکلات پیشین، کهنه و مزمن جامعه وجود دارد، میزان امید اجتماعی آنها برای مشارکت در انتخابات افزایش مییابد؛ بنابراین امید اجتماعی هم متغیر مهمی است.
اسماعیلی در توضیح راهکار تثبیت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات گفت: پاسخگویی به انتظارات اجتماعی و نیازهای اقتصادی و فراهم کردن سازوکارهای مشارکت نباید به دوره زمانی خاصی مثل ایام پیش از انتخابات محدود شود، زیرا مشارکتهای سیاسی و اجتماعی از دیدگاه نظری و تئوریک، ابعاد و لایههای گوناگونی دارد که یکی از آنها مشارکت در انتخابات است.
وی تصریح کرد: فراهم کردن فضاهای نقد، گفتوگو و اظهار نظر، همچنین افزایش میزان پاسخگویی مسئولان به انتظارات مردم و فراهم کردن زمینههای بیان نظرات در قالب گفتوشنودهای سیاسی، مطبوعات آزادتر، مشارکت در انجمنها و نهادها و بهطور کلی، آموزش مدنی قویتر که در طول زمان انجام شود، میتواند مشارکت در انتخابات را بیشتر نهادینه کند. اگر گونههای متعدد مشارکت در جامعه فراهم شود و ارتقا پیدا کند، میتوان گفت که زمینه مشارکت اجتماعی گستردهتر خواهد شد و نیاز به دورهای زمانی برای فشار بر سیستم تبلیغاتی نداریم.
این پژوهشگر مطالعات فرهنگی و اجتماعی در پاسخ به این پرسش که با توجه به ضرورت حفظ وحدت و انسجام ملی در موقعیتهایی مثل برگزاری انتخابات، چگونه میتوان مطالبات بهحق اجتماعی را پیگیری کرد، گفت: انسجام و وحدت اجتماعی زمانی فراهم میشود که نظام ارزشی و هنجاری جامعه بر اساس وفاق بنا شده باشد. اجماع اکثریت مردم درباره نظام ارزشی و استفاده از راهحلهای مسالمتجویانه در حل تعارضات اجتماعی درون جامعه، میتواند باعث افزایش بازگشت به وحدت و انسجام شود.
وی تصریح کرد: نکته مهمتر این است که در حال حاضر، عامل مداخلهکننده در افزایش وحدت و میزان مشارکت مؤثر در انتخابات، حس و ذائقه چشیدن آیندهای مطمئنتر و با مشکلات کمتر برای مردم است. این عامل مهم میتواند وحدت و مشارکت اجتماعی را به حداکثر برساند.
اسماعیلی با بیان اینکه به زمینهسازیهای مساعد برای شرکت در انتخابات نیاز داریم، یادآور شد: نظام مدیریت جامعه در حوزههای سیاست، اقتصاد، جامعه و فرهنگ نباید به مسائل کهنه و مزمن دامن بزند تا این مسائل با راهحلهای غیرمسالمتجویانه حل شود. این یکی از مهمترین راهبردهایی است که میتواند سلامت و مشارکت اجتماعی را ارتقا دهد.
زهراسادات مرتضوی
انتهای پیام