چگونگی ترویج سنت فرهنگ صلح و سازش در جامعه
رئیس‌کل دادگستری آذربایجان‌غربی با بیان اینکه زندان زیبنده مؤمن نیست، گفت: قبل از اینکه اختلافات ریشه بدواند، بهتر است صلح و سازش ایجاد و سنت حسنه آزادسازی زندانیان جرایم غیرعمد به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود.
برقراری صلح و سازش و حل مسائل اجتماعی توسط مردم و جلوگیری از اینکه این مسائل به دادگاه کشیده نشود، اصل مهمی است که باید آن را در جامعه نهادینه کنیم. براساس آیات قرآن کریم، اساس رابطه در خانواده‌ها حقوقی نبوده بلکه برپایه عشق‌ورزی است و اگر این اساس به هر دلیلی دچار آسیب شود، راه حل آن حکم دادگاه نیست و باید اطرافیان پادرمیانی کرده و نگذارند این خانواده دچار آسیب شود و در نهایت اگر هیچ راهکاری نبود، آن زمان به دادگاه رجوع کنند.
همچنین اگر در بازار و در حوزه داد و ستد هم اختلافی بین دو نفر پیش آید، باید ریش‌سفیدان و بزرگان آن صنف ورود کنند و به جای دادگاه، مشکل را با مصالحه و سازش حل کنند و بسیاری از مسائل مختلف حقوقی که بین افراد ایجاد می‌شود با ریش سفیدی و مصالحه قابل حل بوده و برای این منظور در قانون نهادهایی همچون شوراهای حل‌اختلاف، داوری و میانجی‌گری پیش‌بینی شده است تا مردم مشکلات را به وسیله آن‌ها و دیگر سازمان‌های مردم‌نهاد حل کنند تا کار به مراحل اداری در مراجع قضایی نرسد، چراکه ورود هر پرونده به دادگستری هزینه‌های زیادی را به دنبال دارد و می‌توان با استفاده از این سنت حسنه به آزادی زندانیان جرایم غیرعمد نیز پرداخت.
ایکنای آذربایجان غربی در مورد چگونگی ترویج سنت حسنه و فرهنگ صلح و سازش در جامعه با ناصر عتباتی، رئیس کل دادگستری آذربایجان‌غربی گفت‌وگویی داشته است که در ادامه می‌خوانیم:
ایکنا ـ جرایم چگونه در جامعه به وجود می‌آید؟
اگر بخواهیم ریشه جرایم را بررسی کنیم علل و عوامل متعددی در شکل‌گیری جرم وجود دارد عواملی مثل محیط خانوادگی، محیط اجتماعی، محیط فرهنگی، شرایط اقتصادی و نیز برخی عوامل روحی و روانی در افراد که موجب برهم خوردن نظم اجتماع و زندگی عادی مردم می‌شوند که بعضی از این جرایم جنبه خصوصی دارند و فقط افراد خاصی را درگیر می‌کند و برخی که جنبه عمومی دارد جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
اختلاف نظر و سلیقه براساس ظرفیت درونی افراد و با نادیده گرفتن نگرش طرف مقابل به وجود می‌آید اما تا حدی این موضوع با درک متقابل، نگرانی‌ها را کاهش می‌دهد ولی در برخی از مواقع اختلافات فراتر رفته و موضوعات مهمی مثل دارایی، عمر و زندگی و جان و مال افراد را در برمی‌گیرد که زمینه‌ساز وقوع جرایم را فراهم می‌کند و اختلافات شدیدی به وجود می‌آید که با حکم دادگاه، قصاص، دیه و مجازات‌های سنگینی را در پی دارد و همین موضوع باعث بروز مشکلاتی برای یک طرح دعوا و اختلاف خواهد بود که باید برای رفع آن تلاش کرد.
ایکنا ـ راهکارهای کاهش جرایم در جامعه چیست؟
راه‌های کاهش جرایم در جامعه مقوله بسیار عریض و طویلی هست که می‌توان در خصوص آن مباحث و مطالب بسیاری را مطرح کرد ولی آنچه که در این مصاحبه قابل ذکر است این بوده که باید همه افراد جامعه از جمله والدین، مربیان، معلمان مدارس، اساتید دانشگاه‌ها، مسئولان آموزش و نهادهای فرهنگی کشور و به‌طورکلی همه مسئولان در انجام وظیفه خود احساس تکلیف و اقدام کنند.
ایکنا ـ در کدام جرایم می‌توان با صلح و سازش وساطت کرد؟
در جرایم حق‌الناسی که جنبه خصوصی جرم غالب است و نیز در جرایم عمومی نسبت به جنبه خصوصی آن می‌توان با صلح و سازش اصلاح ذات‌البین کرده و موضوع را به صورت ریشه‌ای و عمیق حل و فصل کرد.
ایکنا ـ سهم صلح و سازش در کاهش پرونده‌های قضایی چه میزان است؟
سهم صلح و سازش در پرونده‌های قضایی حدود ۳۷ درصد بوده که آمار قابل قبولی است ولی درصدد هستیم آن را افزایش دهیم و در پرونده‌های مهمی مثل قتل در هشت ماهه سال جاری تعداد ۱۶ فقره صلح و سازش از قصاص در استان داریم که بسیار خوب و امیدوارکننده است.
ایکنا ـ چه نهادهایی برای صلح و سازش در آذربایجان‌غربی تلاش می‌کنند؟
نهادهایی مانند شوراهای حل اختلاف، هسته‌های بخشایش، نهادهای داوری و میانجی‌گری که در حال ساماندهی و افزایش عملکرد سازش آن هستیم و بسیج محلات به همراه روحانیون و معتمدان محلی نیز در امر سازش به دادگستری‌ها کمک می‌کنند و علاوه بر آن‌ها شعب دادسراها و محاکم و شعب اجرای احکام کیفری و مدنی و نیز مددکاران زندان و مددکاران کلانتری‌ها در سازش پرونده‌های قضایی نقش مهم و مؤثری دارند و کمک نهادها، دستگاه‌ها و عموم مردم و خیران باعث آزادی زندانیان جرایم غیرعمد می‌شود و آن‌ها را به آغوش خانواده‌های خود برمی‌گرداند.
ایکنا ـ همکاری صاحب نظران و افراد دارای حسن‌نیت چه تأثیری در ایجاد صلح و سازش دارد؟
در عرصه سازش در برخی شهرها ریش‌سفیدان، سرعشیره‌ها، پدران شهدا و افراد ذی‌نفوذ و برخی هنرمندان و ورزشکاران می‌توانند تاثیر بسزایی در سازش داشته و بدین‌وسیله از همه آن‌ها دعوت به همکاری در یک کار خداپسندانه را داریم تا ما را در این امر ارزشمند و مهم یاری کنند.
ایکنا ـ ترویج سنت حسنه صلح و سازش چه تأثیری در کاهش زندانیان دارد؟
زمانی که جلسات صلح و سازش برگزار می‌شود، بدهی زندانی‌ها با حضور ریش‌سفیدان فامیل، وساطت معتمدان محلی و یا حضور چهره‌های مردمی از سوی شاکیان در قالب اصلاح ذات‌البین بخشیده می‌شود که به همین واسطه می‌توان گفت در آزادی زندانیان جرایم غیرعمد ترویج این فرهنگ و سنت نیک نقش خوبی خواهد داشت و در فرآیند رسیدگی به این مددجویان نیازمند با دعوت از اولیا دم و شکات خصوصی ضمن برگزاری جلسات متعدد صلح و سازش قابل حل است و ترویج آن آزادی بسیاری از زندانیان جرایم غیر عمد را به‌دنبال دارد.
زندان زیبنده مومن نیست اما می‌بینیم زندان‌ها بیشتر از ظرفیتشان زندانی دارند قبل از اینکه اختلافات ریشه بدواند و کار به زندان کشیده شود، بهتر است صلح و سازش ایجاد شود و سنت حسنه آزادسازی زندانیان جرایم غیرعمد به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود چرا که این سنت حسنه نشان از کرامت دنیا و شرافت آخرت است و باید از داشته‌های خود به نیازمندان کمک کنیم.
ایکنا ـ رشد و ترویج سنت حسنه صلح و سازش نسبت به سال گذشته چقدر بوده است؟
صلح و سازش در استان نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود سه درصد رشد داشته که تلاش‌ها بر این است که این آمار را بهبود ببخشیم و از صلح و سازش نهایت بهره را در حل و فصل اختلافات مردم ببریم.
ایکنا ـ تبیین این سنت حسنه چگونه در جامعه امکان‌پذیر است؟
سنت سازش برای نهادینه شدن در جامعه نیازمند توجه همه اقشار، نهادها، نخبگان، اساتید و مراجع دارد تا با هم‌فکری، هم‌پوشانی و هم‌افزایی این سنت حسنه الهی در جامعه نهادینه شود و اولویت همه بر مبنای سازش باشد نه اختلاف و درگیری و رسانه‌ها نیز باید در گسترش و ترویج این سنت حسنه یاریگر باشند.
گفت‌وگو: الناز نقی‌زاده
انتهای پیام
