قرآن کریم، کتاب الهی و آخرین وحی به پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد(ص)، نه تنها به عنوان منبعی برای هدایت اخلاقی و معنوی محسوب میشود، بلکه آموزههای دینی در زندگی روزمره مسلمانان نقش بهسزایی ایفا میکند، نسبت به قرآن، انس و ارتباطی عمیق وجود دارد که میتواند زندگی فردی و اجتماعی انسانها را تحت تأثیر قرار دهد و این کتاب آسمانی، با آموزههای بلند خود، انسان را به سوی کمال، آرامش و شکوفایی روح دعوت میکند.
خبرنگار ایکنا آذربایجانغربی در راستای بررسی جایگاه قرآن در زندگی روزمره، تأثیرات آن بر رفتارها و تصمیمگیریهای فردی و اجتماعی و نحوه انس با این کتاب مقدس با حجتالاسلام امید قلیزاده، استاد قرآن حوزه علمیه امام علی(ع) سلماس و مسئول دفتر قرآن و عترت این حوزه گفتگو کرده که در ادامه میخوانیم:
ایکنا ـ تأثیر قرآن در زندگی فردی و اجتماعی شما چگونه بود؟
انس و تدبر در قرآن در زندگی فردی من باعث آرامش، جهتدهی به تصمیمها و تقویت روحیه صبر و توکل شده است و در زندگی اجتماعی هم به من آموخته که با اخلاق نیکو، انصاف و مهربانی با دیگران رفتار کنم و مسئولیتپذیر باشم و تفکر در اعجاز قرآن در زندگی افراد میتواند بسیار نقش آموزنده و مهمی داشته باشد.
قرآن کریم نه تنها راهنمای فردی برای تقوا و آرامش است، بلکه نقشه جامعی برای ساخت جامعهای عادل و اخلاقمدار ارائه میدهد و قاریان و حافظان قرآن با این آموزهها، هم در زندگی شخصی به کمال میرسند و هم در جامعه به عنوان الگوهای اخلاقی و عاملان تغییر شناخته میشوند و تمسک به قرآن مستلزم فهم، عمل و تزکیه نفس است روشی که زندگی فردی و اجتماعی را متحول میکند.
ایکنا ـ وظیفه شما در برابر قرآن چیست؟
وظیفه من این است که خودم عامل به قرآن باشم، سپس آن را به دیگران آموزش دهم و زمینه انس بیشتر نوجوانان و طلاب با قرآن را فراهم کنم، گسترش فرهنگ قرآنی و دفاع از حقایق قرآن هم وظیفهای مهم است.
وظیفه حافظان و قاریان قرآن در برابر قرآن کریم، براساس آموزههای دینی و مسئولیتهای اخلاقی، بسیار گسترده و عمیق بوده که این وظایف نه تنها به حفظ و تلاوت ظاهری قرآن محدود نمیشود، بلکه شامل درک مفاهیم، عمل به دستورات آن، و انتقال صحیح پیامهای الهی به جامعه است.
حافظان و قاریان قرآن، به عنوان «سفیران الهی»، مسئولیتی سنگین در قبال حفظ، ترویج و اجرای قرآن دارند که این مسئولیت فراتر از حفظ آیات است و شامل تبدیل قرآن به «سبک زندگی» و الگویی برای جامعه میشود، همانگونه که امام صادق(ع) فرمودند: «حاملان قرآن، بزرگان اهل بهشتاند» که این جایگاه والا تنها با ترکیبی از علم، عمل و اخلاص محقق میشود».
ایکنا ـ آیا همزمان با دروس حوزوی حفظ قرآن را هم انجام میدادید؟
بله، از همان زمان ورود به حوزه، حفظ قرآن را هم ادامه دادم، با برنامهریزی دقیق و استفاده از وقتهای آزاد بین درسها توانستم هر دو مسیر را با هم پیش ببرم.
ایکنا ـ تا به حال در مسابقات قرآن شرکت کردهاید؟
بله، در مسابقات مختلف مدرسهای، منطقهای و استانی شرکت کردهام، این تجربهها باعث تقویت انگیزهام و افزایش دقت در حفظ و تجوید شد.
ایکنا ـ برای حفظ بهتر قرآن باید به چه نکاتی توجه شود؟
حفظ قرآن نیاز به استمرار، برنامه روزانه، مرور مرتب، استاد راهنما و نیت خالص دارد، همچنین، ارتباط معنوی با آیات باعث ماندگاری بهتر در ذهن میشود.
حفظ قرآن نیازمند اراده قوی، برنامهریزی دقیق و توکل به خداوند بوده و اگرچه این مسیر چالشهایی دارد، اما پاداش آن در دنیا و آخرت بینظیر است که امام علی(ع) فرمودند: «این کتاب قرآن گروهی را بالا میبرد و گروهی را پایین میآورد»، با استمرار و اخلاص، قرآن نه تنها در حافظه، بلکه در قلب و رفتار شما جاری خواهد شد.
حفظ قرآن کریم یک فرآیند معنوی و علمی است که نیاز به برنامهریزی، پشتکار و اراده قوی دارد و برای حفظ این کتاب آسمانی نکات زیر اهمیت دارد.
نیت خالص: قبل از شروع حفظ، نیت خود را خالص کرده و باید هدف را از حفظ قرآن برای خود روشن کرد؛ برنامهریزی منظم: برای حفظ قرآن یک برنامه منظم روزانه تعیین شود مثلا هر روز چند آیه یا صفحه را حفظ خواهد شد؛ تکرار مکرر: بعد از حفظ هر قسمت، آن چندین بار مورد تکرار قرار گیرد تا در ذهن تثبیت شود، تفهم معانی: درک و فهم معنا به حفظ بهتر کمک کرده و ارتباط عمیقتری با متن برقرار میکند.
استفاده از صوت خوش، محیط مناسب، استفاده از روشهای مختلف حفظ، مرور دورهای، خودآزمایی، دعای خیر، تعاون با دیگران، در صورت امکان، با افرادی که در حال حفظ قرآن هستند، همکاری شود، این کار میتواند انگیزه بیشتری برای شما ایجاد کند، پایداری و استمرار که با رعایت این نکات و تشکیل یک عزم و اراده قوی، میتوان در حفظ قرآن کریم موفق بود.
ایکنا ـ انگیزه اصلی شما برای پرداختن به حفظ قرآن چه بود؟
انگیزه من، علاقه قلبی به قرآن و احساس نیاز به داشتن یک راهنمای مطمئن در زندگی بود، وقتی دیدم چقدر قرآن در آرامش و موفقیتم اثر دارد، بیشتر جذب آن شدم.
تقرب به خداوند، عمل به دستورات قرآن، پاداش اخروی، گذراندن وقت در امور مثبت، تاثیر بر شخصیت فرد، آموزش و انتقال علم، روحیه و امید به زندگی، ایجاد ارتباط با جامعه و... و در نهایت، انگیزه حفظ قرآن میتواند در هر فرد متفاوت باشد، اما احساس هدف و معنویت عاملی اساسی در این راه است.
ایکنا ـ به نظر شما زیباترین آیه قرآن کدام و چه تأثیری بر شما داشته است؟ و بهترین خاطره از دوران حفظ و انس با قرآن را بیان کنید؟
آیه «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» همیشه برایم دلگرمکننده است، یکی از زیباترین آیاتی بوده که میتواند دلها را به آرامش برساند، این آیه به تبیین اهمیت ذکر خداوند و تأثیر آن بر آرامش درونی انسانها میپردازد.
یادآوری خداوند: این آیه به ما یادآوری میکند که در هر شرایط و وضعیتی، تنها با یاد و ذکر خدا میتوان آرامش و اطمینان را به دست آورد، این احساس توکل به خدا و یاد او میتواند به ما کمک کند تا در میانه مشکلات و چالشهای زندگی، آرامش خود را حفظ کنیم.
پاسخ به نیاز روحی: هر انسانی در زندگی خود با چالشها و نگرانیها مواجه میشود، این آیه به ما یادآوری میکند که باید به سراغ ذکر خدا برویم، چرا که در آن آرامش نهفته است و این عوامل از دلایل دلگرمکننده این آیه هستند.
خاطره شیرینم زمانی بود که یکی از شاگردانم که حفظ نمیکرد، با تشویق و همراهی علاقهمند شد و چند جزء را حفظ کرد، آن لحظه برایم خیلی ارزشمند بود.
ایکنا ـ تجربه خاصی در روند حفظ قرآن دارید که برای علاقهمندان به این حوزه مفید باشد؟
حفظ و انس قرآن نیازمند ترکیبی از عشق، برنامهریزی دقیق، روشهای علمی و تقویت معنویت است و استفاده از تجربههای حافظان موفق و بهرهگیری از منابع معتبر میتواند به این امر کمک کند.
من همیشه توصیه میکنم که حفظ و مانوس شدن باید با تدبر همراه باشد و حتی اگر روزی فقط چند آیه حفظ شود، ولی با توجه و تکرار باشد، استفاده از فضای جمعی و همراهی با دوستان حافظ هم بسیار کمککننده است.
ایکنا ـ از موفقیتهای قرآنی خود بفرمایید.
یادگیری از شکست، برخی حافظان و قاریان قرآن پس از شکست در مسابقات، از تجربیات خود درس میگیرند و تلاش میکنند تا نقاط ضعف خود را برطرف کنند و انگیزه برای پیشرفت، شکست میتواند عاملی برای انگیزش و تلاش بیشتر در مسابقات آینده باشد و به طور کلی، موفقیت یا شکست در مسابقات قرآن نه تنها به تواناییهای فردی بلکه به ترکیبی از عوامل محیطی، خانوادگی و اجتماعی نیز بستگی دارد و حافظان و قاریان باید همواره در تلاش برای پیشرفت و بهبود مهارتهای خود باشند.
در برخی مسابقات موفق بودم و رتبه آوردم، در برخی هم موفق نشدم، اما همیشه سعی کردم شکست را فرصت یادگیری ببینم و این تجربهها به من آموخت که نتیجه مهم است، ولی مهمتر از آن رشد و استمرار در مسیر است.
ایکنا_از مشکلات جامعه قرآنی بفرمایید.
بزرگترین مشکل، کمتوجهی به نیازهای مربیان قرآنی و ضعف در برنامهریزی بلندمدت برای نوجوانان است، همچنین نبود حمایت مالی کافی، ابزارهای آموزشی مناسب و کمرنگ بودن فضای رسانهای قرآنی از دیگر چالشهاست.
ایکنا_ چه توصیهای برای علاقهمندان و تشویق افراد برای جذب به قرآن دارید؟
قرآن را جزئی از زندگی خود قرار دهید، حتی اگر حفظ یا تلاوت زیاد نمیکنید، روزانه چند دقیقه انس با قرآن اثر بزرگی در قلب و زندگی شما خواهد گذاشت. قرآن، بهترین رفیق در سختیها و راهنمایی مطمئن برای آینده است.
در پایان از خداوند میخواهم توفیق انس عمیق با قرآن را به همه ما بدهد، مسیر قرآنی مسیر عزت، نور، آرامش و رشد است، انشاالله با قرآن زندگی کرده و با قرآن محشور شویم.
گفتوگو از الناز نقیزاده
انتهای پیام