فال نیک و بد، اثر طبیعى و تکوینی ندارند

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحامد ساجدی‌نژاد، مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی، در گفت‌وگو با ایکنا از آذربایجان غربی، در رابطه با تفأل و تَطیر زدن از دیدگاه اسلام اظهار کرد: تفأل به‌ این‌ معنا در مقابل تطیر یعنی فال بد زدن، عبارت از فال نیک زدن به مکان یا زمان بوده و برحسب آنچه در این دو بدان برخورد می‌کند یا می‌شنود، است.

وی ادامه داد: مانند آنکه مریضی کلام «ای سالم» را از کسی که شخصی به نام «سالم» را صدا می‌زند، بشنود یا گم‌کننده‌ چیزی جمله‌ «ای واجد» را از کسی که فردی به نام «واجد» را می‌خواند، بشنود، اولی از نام «سالم» به سلامت خود و دومی از نام «واجد» به پیدا شدن گمشده‌ خویش تفأل می‌زند.

ساجدی‌نژاد افزود: درواقع به‌این‌معنا بوده که از شنیدن واژه‌ «سالم» و «واجد» نسبت به بیماری و گمشده‌ خود احساس خوبی پیدا کند و تَطیر، از واژه از طَیر به معنای پرنده گرفته شده است، از آنجا که اعراب جاهلی غالباً به وسیله پرندگان فال می‌زدند، «تطیر» در معنای فال‌زدن به کار رفت و با گذشت زمان، تطیر به معنای فال ‌بد ‌زدن اختصاص یافت، به‌عکسِ تفأل که در معنای فال ‌نیک ‌زدن به‌کار می‌رود.

عدم دسترسى به واقعیات
وی با اشاره به اینکه فال «نیک» و «بد» زدن در میان همه‌ اقوام بوده و هست، گفت: به نظر می‌رسد سرچشمه‌ آن، عدم دسترسى به واقعیات و ناآگاهى از علل واقعى حوادث است، بدون‌شک فال نیک و بد، اثر طبیعى و تکوینی ندارند، ولى داراى آثار روانى هستند، چراکه فال نیک، امید آفرین است، در حالی‌که فال بد، موجب یأس، نومیدى و ناتوانى در انجام و یا ترک کاری می‌شود.

مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی یادآور شد: بنابراین، نمی‌توان به‌صورت کلّی، فال را خرافه پنداشت، همان‌طور که در سخنان پیشوایان معصوم(ع)، اعتقاد به فال نیک سفارش شده است، پیامبر اکرم(ص)، تفأل را دوست می‌داشت و از تطیر منع می‌فرمود.

وی بیان کرد: در حالات خود پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) نیز دیده می‌شود که گاهی مسائلی را به فال نیک می‌گرفتند، مثلاً در جریان برخورد مسلمان‌ها با کفار مکّه در سرزمین «حدیبیه» می‌خوانیم هنگامی که سُهَیل‌بن‌عمرو به‌عنوان نماینده کفار مکّه به سراغ پیامبر(ص) آمد و حضرت از نام او آگاه گردید، فرمود که «قَد سَهُلَ عَلَیکُم أمرُکُم»؛ یعنی از نام سهیل من تفأل می‌زنم که کار شما سهل و آسان می‌شود.

ساجدی‌نژاد گفت: در جريان نامه نوشتن پيغمبر به خسروپرويز آمده است كه او را به اسلام دعوت نمود و خسروپرويز نامه حضرت را پاره كرد و در جواب نامه، مشتی خاک برای آن حضرت فرستاد، پيامبر همين عمل را به فال نيک گرفت و فرمود که به زودی مسلمانان، خاک كشور او را مالک می‌شوند و پيامبر از اين گونه تفألها در موارد بسياری داشته است.

به‌گفته وی آنچه در میان عوام معروف است که می‌گویند فلان همسر، خوش قدم بود و یا بد قدم، و از آن روزى که به خانه فلان ‌شخص گام گذاشت و همسرش شد، چنین و چنان گشت که قطعاً به این صورت خرافه‌اى بیش نیست، اما اسلام به آن شکل سازنده تربیتى داده است.

وی افزود: در حدیثى از امام صادق(ع) می‌خوانیم که بدقدمى و شوم بودن زن در مهریه‌ زیاد و نافرمانی شوهر است، آن‌حضرت به نقل از پیامبر(ص) می‌فرماید که خانه‌ شوم، خانه‌ تنگ و خانه‌اى است که همسایگان بد داشته باشد، بخت، طالع، پیروزی، شکست، موفقیت و ناکامی همه‌ انسان‌ها نزد خداست، خدایی که حکیم است و مواهبش را طبق شایستگی‌هایی که بازتاب ایمان، عمل، گفتار و کردار آنهاست، تقسیم می‌کند.

مقدّرات به قدرت او تعیین می‌گردد
مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی بیان کرد: در جوامعی که به خدا ایمان ندارند، گاهی افتادن یک نمک‌پاش بر زمین آنها را سخت ناراحت می‌کند و منزل، اتاق و صندلی که شماره آن سیزده باشد، نحس شمرده و وحشت می‌کنند و هنوز هم بازار رمّالان و فال‌گیران در میان آنها گرم است، ولی قرآن مجید می‌فرماید که فال بد شما نزد خداست و همه‌ مقدّرات به قدرت او تعیین می‌گردد، بلکه شما گروهى فریب‏‌خورده هستید.

وی ادامه داد: فال و فال‌گیری به‌خودی‌خود اعتبار ندارد و مورد امضا و تأیید دین اسلام نیست و در بسیاری از موارد فقط یک حدس و گمان است و هیچ منافاتی با اختیار انسان ندارد، ولی چون فال نیک حرکت‌آفرین و امیدآور بوده و اثر روانی زیادی در انسان دارد، پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) به آن سفارش فرموده‌اند.
انتهای پیام