IQNA

Mübâhele ayetinin iniş sebebi nedir?

11:10 - July 12, 2023
Haber kodu: 3480950
TAHRAN (IQNA) - Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) Necranlı Hristiyanları İslam'a davet etmesi ile başlayan Mübâhale olayı, Necranlıların geri çekilmesi ve bir kısmının din değiştirmesi ile son bulmuştur.

Mübâhele ayetinin iniş sebebi nedir?Necran Hristiyanlarının haklılıklarında ısrar etmeleri üzerine meydana gelen Mübâhele olayından sonra Kur’an'dan diyalog çağrısı yapan ve ortak noktalara odaklanan ayetler nazil oldu. Bu da Kur'an-ı Kerim'in birbirleriyle iletişimi sürdürme konusundaki özgün yaklaşımını açıkça göstermektedir.

Sözlükte “yalancı ve zalim olana birlikte beddua etmek, lânetleşmek” mânasındaki mübâhele kelimesi Kur’an’da iftiâl kalıbında (ibtihâl) olmak üzere bir yerde geçer.

"Sana (gerekli) bilgi geldikten sonra artık kim bu konuda seninle tartışacak olursa, de ki: “Gelin, oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımızı ve kadınlarınızı çağıralım. Biz de siz de toplanalım. Sonra gönülden dua edelim de, Allah’ın lânetini (aramızdan) yalan söyleyenlerin üstüne atalım.” (Al-i İmran/ 61)

Bu âyete “mübâhele âyeti” (ibtihâl âyeti) denir. Mübâhele âyetinin de içinde bulunduğu Âl-i İmrân sûresinin ilk seksen âyetinin nüzûl sebebi olarak Necran hıristiyanlarından bir heyetin Hz. Peygamber’le yaptığı tartışma gösterilmiştir.

Resûl-i Ekrem’in (s.a.v), İslâmiyet’e girmeyi veya cizye ödemeyi teklif eden mektubunu alan Necran hıristiyanları 9 (631) yılında Medine’ye bir heyet gönderdiler. Resûlullah bunları Müslümanlığa davet edince heyetin reisi Ebû Hârise, “Biz senden önce müslüman olduk” dedi. Hz. Peygamber domuz eti yemeleri, haça tapmaları ve Îsâ’yı Allah’ın oğlu kabul etmeleri sebebiyle İslâmiyet’i benimsemiş sayılamayacaklarını bildirdi. Bunun üzerine heyet mensupları Îsâ’nın babasının kim olduğunu sordular.

Kaynakların belirttiğine göre Resûl-i Ekrem bu soruya hemen cevap vermemiş, kısa bir müddet sonra da Âl-i İmrân sûresinin ilk seksen âyeti nâzil olmuştur.

Bu âyetlerde Hıristiyanlık hakkında bilgi verilmekte, Îsâ’nın babasız olarak dünyaya gelişine Âdem’in annesiz ve babasız olarak yaratılışı örnek gösterilmekte, daha sonra da mübâhele âyeti yer almaktadır:

“Artık bu bilgilerden sonra Îsâ’nın şahsiyeti ve gerçeğin mahiyeti hakkında seninle tartışmaya kalkışacak olanlara de ki: Gelin, sizler ve bizler dahil olmak üzere siz kendi çocuklarınızı, biz de kendi çocuklarımızı, siz kendi kadınlarınızı biz de kendi kadınlarımızı çağıralım, sonra cânu gönülden dua edelim de Allah’tan yalancılar üzerine lânet dileyelim.”

Hz. Peygamber mübâhele âyetinin nüzûlünden sonra Hasan (a.s), Hüseyin (a.s), Fâtıma (s.a) ve Ali (a.s) ile birlikte Necran heyetinin yanına gitti; ilgili âyetleri okuyarak kendilerini mübâheleye davet etti. Necranlılar kısa bir istişareden sonra Hz. Muhammed’in peygamber olma ihtimalini göz önünde bulundurarak mübâheleye cesaret edemediler. Cizye ödemek şartıyla anlaşma yaptılar ve ülkelerine 

captcha