Allah’a isyanın nedenleri Naziât suresinde açıklanmaktadır

Allah’a itaatsizlik ve inanmamanın çeşitli sebepleri insanları hayatlarının yüksek hedeflerinden uzaklaştırır. Allah’tan uzaklaşma insan hayatını sığ ve beyhude hale getirir.

Kur’an-ı kerim’in 79 suresi en-Naziât’tır. Sure 46 ayet olup 30. Cüzde yer almaktadır. Mekke döneminde inmiştir. Peygamber Efendimiz’e (s.a.v.) nazil olan  81. Suredir.

Sure, adını birinci ayetteki “en-Nâzi’ât”kelimesinden almıştır. Nâzi’ât burada, “ruhları çekip alan melekler” demektir.

Surenin başında Allah beş yemin eder: inkarcıların ruhlarını şiddetle çekip çıkaran ölüm melekleri, müminlerin ruhlarını incitmeden hafifçe çekip alan melekler, “Yüzdükçe yüzenler” den maksat ise ya Allah’ın emrini yerine getirmek için gelip giderken ufuklarda denizde yüzer gibi hareket eden veya dalgıcın denizde yüzdüğü gibi insan bedeninde yüzerek ruhunu çıkartan meleklerdir. “Yarıştıkça yarışanlar” ise müminlerin ruhlarını cennete, kâfirlerin ruhlarını cehenneme götürürken birbirleriyle yarışan meleklerdir. “Emri, uygun yol ve yöntemle yerine getirenler”e gelince bunlar da evrenin nizamında Allah tarafından kendilerine verilen işleri yerine getiren meleklerdir.

Nur tefsirinde bu surenin muhtevası altı bölümde özetlenmiştir:

Ayetler, çok sayıda yeminle kıyametin kesinliğine vurgu yapmakta, günün dehşet verici görüntülerine işaret etmekte, Hz. Musa (as) kıssası ve Firavun'un akıbeti, müşrikleri uyarmakta ve kıyamet gününü inkar etmenin insanı çeşitli günahlara sevk ettiğini vurgulamaktadır.

Bu surede zikredilenlere göre, dünyayı ahirete tercih etmek Allah’a isyanın alâmetlerinden, nefsin hevâsına karşı gelmek ise Allah’ın izzetinden korkmanın alâmetlerindendir. İnsanın Allah’a isyanının sebebinin insanın kendini beğenmişliği olduğu ve bu kibrin Allah’ın makamını bilmemekten kaynaklandığından bahsedilmektedir. Bunun karşısında Allah’ı bilmenin ona karşı gelmekten korkmaya ve nefsin havasına hükmetmeye sebep olduğu anlatılır.

Surenin devamında Allah’ın göklerde ve yerde kudretinin alâmetlerinden örnekler verilerek mead, ölümden sonra hayatın mümkün olduğuna dair deliller sunulmaktadır. Ayrıca surenin bir bölümünde kıyamet gününün olayları, günahkarların akıbeti ve iyilik edenlerin mükâfatları anlatılır. Kıyametin ne zaman kopacağını kimsenin bilmediği ancak yakın olduğu vurgulanır.

 Bu surenin en önemli noktalarından biri dünyanın genişlemesinden bahseden 30. Ayetidir: “Bundan sonra da yeryüzünü yayıp döşedi.” Yeryüzünün genişlemesinin anlamı suyun altından kara parçasının çıkmasıdır. Bazı rivayetlere ve eski İslami kaynaklara göre, yeryüzü sular altındaydı adaha sonra kara parçaları çıktı. Bazı hadislerde ve tarih kitaplarında suyun altından ilk çıkan yerin Mekke veya Kabe diyarı olduğundan bahsedilir.